Mở đầu bài phát biểu tại Diễn đàn Doanh nghiệp Việt Nam giữa kỳ 2018 (VBF 2018), ông Tomaso Andreatta, đồng Chủ tịch VBF 2018, nhận định năm 2018 là một năm tốt đẹp cho nền kinh tế Việt Nam đang trên đà tăng trưởng nhanh nhờ đẩy mạnh xuất khẩu và duy trì được nguồn đầu tư ổn định từ bên ngoài. Chính phủ xứng đáng được tín nhiệm vì sự ổn định về kinh tế và kiềm chế nợ công.
Tuy nhiên, còn nhiều yếu tố có thể ảnh hưởng đến xu hướng này: bên trong, có thể xảy ra việc vỡ "bong bóng" bất động sản và gây hậu quả lên hệ thống ngân hàng và ảnh hưởng đến nền kinh tế; còn bên ngoài, sự bảo hộ ngày càng tăng của nhiều quốc gia và khu vực kinh tế cũng rất quan trọng đối với thương mại của Việt Nam.
Doanh nghiệp Việt cần nâng cao kinh nghiệm trong việc bán sản phẩm cho các khách hàng có thị trường toàn cầu |
So với những nền kinh tế lớn khác, đối với Việt Nam, thương mại quan trọng hơn cả nên kinh tế Việt Nam cũng sẽ bị ảnh hưởng nhiều hơn bởi các cuộc chiến tranh thương mại. Do đó, lựa chọn đúng đắn không phải là bảo vệ thị trường nội địa mà cần tiếp tục là một trong những nước có nhiều nhất các hiệp định thương mại tự do – cần phê chuẩn các hiệp định đã ký và cải cách hệ thống luật pháp để tuân thủ các hiệp định này.
Liên quan tới chủ đề mối liên kết giữa doanh nghiệp trong nước và doanh nghiệp FDI, theo Tomaso Andreatta, có nhiều vấn đề về cơ cấu doanh nghiệp trong nước, mà thường là quá nhỏ và quá thiếu kiến thức cũng như kinh nghiệm trong việc bán sản phẩm cho các khách hàng có thị trường toàn cầu, và phải sản xuất các sản phẩm chất lượng hàng đầu với mức giá hợp lý.
Đó là lý do tại sao doanh nghiệp FDI vẫn phải mang các nhà cung cấp từ bên ngoài vào thay vì đưa các công ty Việt Nam tăng tốc ở nhiều cấp độ. Các công ty Việt Nam cần có trình độ quản lý cấp quốc tế, quản lý cấp trung, cần các trường đào tạo, các công ty dịch vụ, ngân hàng, bảo hiểm, công nghệ...
Một hạn chế nữa của Việt Nam trong việc thu hút công nghệ cao đó là dù có dân số đông, nhưng quy mô tiền tệ của thị trường đối với hầu hết các sản phẩm, từ tiêu dùng đến công nghiệp đều rất hạn chế và người tiêu dùng Việt Nam hầu hết mua hàng sản xuất ở châu Á. Một phần vì những vấn đề liên quan đến thuế và hải quan cũng gây nhiều khó khăn, tốn kém cho doanh nghiệp cả về thời gian, tiền bạc và công tác quản lý. Nhiều công ty sản xuất tại Việt Nam phải tái xuất 100% hàng hóa, và như vậy một lần nữa đã cô lập các doanh nghiệp trong nước ra khỏi các doanh nghiệp FDI.
Về các giải pháp, theo đồng Chủ tịch VBF 2018, một mặt cần hướng dẫn các công ty lớn trong nước từ bỏ bất động sản, cần quản lý chuyên dụng mới và đặt nền tảng cho các công ty thuộc các ngành công nghiệp và công nghệ hiện đại. Ngoài ra, cần tập trung các công ty hiện nay thành những công ty lớn có đủ khả năng tham gia vào những hoạt động kinh doanh phức tạp hơn và có thể thu hút được những tài năng và kỹ năng cần thiết.
Mặt khác, giảm gánh nặng thuế và hải quan sẽ giúp giải phóng nguồn lực cho các công ty trong nước để đầu tư vào kiến thức và công nghệ và thu hút các công ty nước ngoài sản xuất cho thị trường nội địa, và như vậy sẽ mở cánh cửa hợp tác giữa hai bên.
Thy Lê