Thời gian áp dụng Hiệp định thương mại hàng hóa ASEAN (ATIGA) được giãn trong bối cảnh giá đường thế giới xuống thấp nhất trong vòng 10 năm nay trong khi lượng tiêu thụ của Việt Nam chậm và tồn kho lớn.
Báo cáo của Hiệp hội Mía đường Việt Nam (VSSA) phục vụ Hội nghị thương mại ngành đường khu vực phía Bắc ngày 21/6 cho biết, ngày 7/6, Thủ tướng Chính phủ đã đồng ý với kiến nghị của Bộ Công Thương về thời hạn thực hiện Hiệp định ATIGA.
Chính phủ đồng ý tiếp tục áp dụng quy định về hạn ngạch thuế quan đối với mặt hàng đường đến hết năm 2019, việc thực hiện cam kết theo Hiệp định ATIGA sẽ bắt đầu từ năm 2020.
Trước đó, theo cam kết của Hiệp định ATIGA, thuế quan cho mặt hàng đường nhập khẩu từ các nước ASEAN sẽ từ mức 5% giảm về 0% kể từ ngày 1/1/2018.
Theo VSSA, ngành đường đang gặp khó khăn từ cả thị trường thế giới và thực trạng sản xuất trong nước.
Ảnh minh họa |
Tại Việt Nam, giá đường giảm liên tục từ đầu vụ, đến nay hầu hết giá bán tại các nhà máy gần sát giá đường nhập lậu của Thái Lan. Một số nhà máy đã phải bán bằng hoặc thấp hơn giá thành và có nguy cơ thua lỗ.
Giá đường tại thời điểm giữa tháng 5/2018 giảm so với đầu vụ. Đường tinh luyện giảm 2.000 đồng/kg, đường trắng giảm khoảng 2.800 - 2.900 đồng/kg.
Về tiêu thụ, đến ngày 31/5, tổng sản lượng đường sản xuất đạt gần 1,4 triệu tấn. "Tuy nhiên việc tiêu thụ rất chậm và lượng tồn kho ở các nhà máy đường vẫn lớn. Đây là năm thứ hai có lượng tồn kho cao hơn so với cùng kỳ các năm gần đây", VSSA nhận định.
Đầu niên vụ 2017/18, lượng tồn kho đường đã ở mức cao, lên đến 596.000 tấn đường. Lượng đường lậu, gian lận thương mại và hàng giả có xu hướng gia tăng, ước tính trên 500.000 tấn.
Nhập khẩu các loại đường khác thay thế đường mía để làm nguyên liệu công nghiệp chế biến thực phẩm, nhất là nước giải khát có xu hướng gia tăng. Theo số liệu thống kê của Tổng cục Hai quan, năm 2017, lượng đường fructose nhập khẩu 89.000 tấn, tăng 31,7% so với năm 2015.
Theo VSSA, xuất khẩu tiểu ngạch tuy có tín hiệu tích cực nhưng hoạt động này tại các cửa khẩu phụ chưa được như mong muốn. Từ đầu tháng 6 đến nay gần như không xuất khẩu theo đường tiểu ngạch tại các cửa khẩu phụ được.
Vũ Trọng