Bộ trưởng Bộ Công Thương Trần Tuấn Anh |
Bộ trưởng Công Thương cho biết, xuất khẩu gạo của Việt Nam trong 5 tháng đầu năm 2020 đạt 3,06 triệu tấn, tăng 11,08% so với cùng kỳ năm 2019; kim ngạch đạt 1,48 tỷ USD, tăng 25,44%.
"Mặc dù có sự gián đoạn nhất định trong những ngày cuối tháng 3, đầu tháng 4, nhưng xét tổng thể, công tác điều hành xuất khẩu gạo 5 tháng đầu năm 2020 đã bảo đảm được những yêu cầu quan trọng nhất", Bộ trưởng Bộ Công Thương khẳng định.
Theo đó, xuất khẩu gạo bảo đảm được cân đối giữa xuất khẩu và tiêu dùng trong nước, bảo đảm tuyệt đối an ninh lương thực quốc gia; tiêu thụ hết thóc, gạo hàng hóa cho người nông dân với giá tốt (tăng hơn 25% so với năm 2019).
Về lý do đề xuất tạm dừng xuất khẩu gạo, Bộ trưởng Bộ Công Thương cho biết, trong 2 tháng đầu năm 2020, xuất khẩu gạo đạt khoảng 930 nghìn tấn, tăng 31,7% so với cùng kỳ năm 2019. Đến ngày 15/3/2020, xuất khẩu đạt khoảng 1,3 triệu tấn, tăng 370 nghìn tấn so với cuối tháng 2/2020. Xuất hiện nhu cầu tăng dự trữ chiến lược tại nhiều quốc gia khiến giao dịch gạo hết sức sôi động, gạo bị hút rất mạnh ra khỏi Việt Nam, giá gạo trong nước và thế giới liên tục tăng.
Vào thời điểm 23/3, khi Việt Nam đang phải đối diện với nguy cơ bùng phát dịch bệnh (ngày 22/3 là ngày ghi nhận số ca nhiễm Covid-19 cao nhất trong một ngày), tâm lý người dân có dấu hiệu không ổn định thì nguy cơ thiếu gạo cho tiêu dùng trong nước là có thực.
Cùng với đó, diễn biến phức tạp của thời tiết do biến đổi khí hậu và nhuận hai tháng Tư âm lịch, có nguy cơ bùng phát các nhóm sinh vật, sâu bệnh gây hại cho lúa vụ Đông Xuân. Vụ Đông Xuân rất quan trọng, quyết định 60% sản lượng lương thực.
"Do vậy, nếu xảy ra biến cố, lượng gạo tại vùng Đồng bằng Sông Cửu Long, dù được mùa, cũng sẽ không đủ dùng cho nhu cầu trong nước nếu tiếp tục cho phép xuất khẩu với tốc độ lên tới 25 nghìn tấn/ngày như 15 ngày đầu tháng 3", Bộ trưởng Trần Tuấn Anh cho biết.
Về việc tham mưu Thủ tướng Chính phủ cho phép xuất khẩu gạo trở lại trong tháng 5, theo Bộ trưởng Công Thương, nguyên tắc quan trọng nhất trong điều hành xuất khẩu gạo là phải bám sát theo diễn biến cụ thể của tình hình thực tế, đặc biệt là tình hình dịch bệnh Covid-19 để bảo đảm an ninh lương thực trong nước ở mọi tình huống.
"Như vậy, có thể khẳng định đã đạt được mục tiêu giãn tiến độ xuất khẩu gạo để bảo đảm tuyệt đối an ninh lương thực quốc gia trong giai đoạn dịch bệnh Covid-19 diễn biến phức tạp nhất", ông Tuấn Anh một lần nữa nhấn mạnh.
Lê Thúy