Nhiều người dân lo ngại các kết luận thanh tra này chưa giải quyết triệt để tình trạng các CĐT chiếm dụng quỹ bảo trì mà sẽ là những "con bệnh nhờn "thuốc" thanh tra (Ảnh: Int) |
Trong thời gian vừa qua, "cuộc chiến" tranh chấp quỹ bảo trì nhà chung cư diễn ra rất gay gắt, gây nhiều bức xúc trong dư luận, cư dân treo băng rôn, biểu ngữ ảnh hưởng đến trật tự, an ninh xã hội.
Nhiều dự án vi phạm
Mới đây, Thanh tra Bộ Xây dựng đã ban hành 15 kết luận thanh tra yêu cầu các chủ đầu tư (CĐT) trả lại 250 tỷ đồng kinh phí bảo trì 2% cho các ban quản trị (BQT) nhà chung cư. Đồn thời, ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với 7 CĐT số tiền 820 triệu đồng và buộc áp dụng các biện pháp khắc phục hậu quả tháo dỡ ngay phần lấn chiếm không gian sử dụng chung để trả lại cho cư dân.
Điển hình như trong quá trình vận hành tòa CT1 thuộc dự án nhà ở Trung Văn, CĐT là CTCP Nam Mê Kông đã không trình hội nghị nhà chung cư lần đầu để xem xét thông qua quy chế thu, chi tài chính của BQT và kế hoạch bảo trì. Tính đến tháng 9/2018 - thời điểm bàn giao kinh phí bảo trì cho BQT, CĐT không mở tài khoản nhằm gửi kinh phí bảo trì để quản lý là thực hiện không đúng khoản 1, Điều 109 Luật Nhà ở 2014.
Trong khi đó, CTCP Tập đoàn Bắc Hà liên quan tới việc vi phạm chậm đóng phí bảo trì chung cư 2% phần CĐT giữ lại. Theo đó, tại dự án cụm chung cư C14 - Bộ Công an cho thấy, dù công trình đã được đưa vào sử dụng từ tháng 5/2015, nhưng đến tháng 10/2020, CTCP Bắc Hà không đóng phí bảo trì đối với phần diện tích mà CĐT giữ lại không bán, không cho thuê mua hoặc chưa bán, chưa cho thuê mua.
CTCP phát triển nhà Phúc Đồng cũng vi phạm trong công tác quản lý, sử dụng kinh phí bảo trì phần sở hữu chung dự án chung cư Hope Residences. CĐT đã nộp kinh phí số tiền hơn 22 tỷ đồng nhưng không có kỳ hạn; đồng thời không ghi khoản kinh phí bảo trì trong hợp đồng mua bán, hợp đồng cho thuê căn hộ.
Tương tự, CTCP đầu tư đô thị và KCN Sông Đà 7 đã có vi phạm trong công tác, quản lý sử dụng kinh phí bảo trì phần sở hữu chung nhà chung cư tại dự án nhà ở 90 Nguyễn Tuân (gần 39 tỷ đồng), dự án chung cư Thông tấn xã Việt Nam (hơn 19 tỷ đồng) và dự án Cụm chung cư Văn phòng Quốc hội (18 tỷ đồng). Các vi phạm của Sông Đà 7 là chưa kịp thời mở tài khoản kinh phí bảo trì tại 2/3 dự án.
Nhiều CĐT khác như CTCP Hateco chậm quyết toán, chuyển giao kinh phí bảo trì giữa CĐT và ban quản trị; CTCP Đầu tư Văn Phú-Invest chậm tổ chức hội nghị nhà chung cư lần đầu, chưa thống nhất xác định tỷ lệ kinh phí bảo trì phần diện tích các khu dịch vụ thương mại…
Thực hiện kết luận thanh tra đã giải quyết được những bức xúc giữa cư dân với CĐT về việc quyết toán và trả lại tiền quỹ bảo trì 2% tồn tại kéo dài suốt nhiều năm ở một số dự án, nhưng vẫn còn nhiều dự án chưa được CĐT hoàn thành.
Hồi chuông cảnh tỉnh các CĐT
Điểm đáng lưu ý, Thanh tra Bộ Xây dựng đều yêu cầu các CĐT xác định số tiền lãi có kỳ hạn mà CĐT nộp bổ sung vào tài khoản quản lý kinh phí bảo trì phần sở hữu chung nhà chung cư theo quy định.
Về vấn đề chậm thành lập BQT và những tranh chấp liên quan đến quỹ bảo trì, chia sẻ với VnBusiness, Luật sư Trương Anh Tú, Đoàn Luật sư TP. Hà Nội cho rằng, khi đó CĐT sẽ mất một số quyền lợi từ những diện tích họ đang quản lý, đang khai thác, hay các loại phí dịch vụ gửi xe, cho thuê... Đồng thời, 2% quỹ bảo trì là một số tiền rất lớn đối với những khu dân cư hàng nghìn hộ dân. Đây cũng là lý do mà các chủ đầu tư rất chậm trễ trong việc thành lập BQT.
Ông Nguyễn Minh Tuấn, Chủ tịch HĐQT, Tổng giám đốc Vietbuilding khẳng định, thanh tra các dự án chung cư là tốt. Hầu hết các CĐT đều nắm được quy định của pháp luật về mở tài khoản, gửi tiết kiệm cho phí bảo trì 2% của cư dân, nhưng một số tìm cách "lách luật" để không phải trả tiền đó cho BQT càng lâu càng tốt. Có những CĐT còn thuê đơn vị tư vấn để chậm thành lập BQT nhằm làm sao kéo dài thời gian bàn giao quỹ bảo trì.
“Quỹ bảo trì không nhỏ, ít cũng 5-10 tỷ đồng, cá biệt có dự án lớn từ 400-500 tỷ đồng. Qua việc thanh tra này cho thấy, đây là hồi chuông cảnh báo cho tất cả các CĐT nói chung và các CĐT có vi phạm nói riêng”, ông Tuấn chia sẻ.
Theo ông Tuấn, kết luận thanh tra là định hướng tốt để các CĐT mới sẽ nhìn vào đó để thực hiện. Tuy nhiên, một số cư dân lại không quá kỳ vọng vào những đợt thanh tra này. Bởi, nhiều bản án đã được kết luận, nhưng việc thi hành án có khi kéo dài hàng chục năm.
Còn theo Luật sư Nguyễn Thanh Hà, Chủ tịch Công ty Luật SBLaw, việc rà soát lại các tranh chấp ở nhiều chung cư là điều cần thiết. Tuy nhiên, số lượng dự án thanh tra có thể rất lớn và thực tế chưa thấy nhiều CĐT bị xử phạt “nặng” vì vi phạm cam kết với khách hàng.
Minh Trang