Năm 2012, theo các công ty nghiên cứu thị trường, mỗi tháng Việt Nam ước tính tiêu thụ khoảng 1,4 triệu chiếc điện thoại thông minh (smartphone). 92% lượng hàng trên thuộc các hãng sản xuất lớn như Nokia, Samsung, HTC, Sony, LG… và thương hiệu nội chỉ chiếm 8%.
Nội - ngoại đều "điêu đứng"
Theo số liệu thống kê của Công ty Nghiên cứu thị trường GfK, số lượng điện thoại chính hãng bán ra trong nước năm 2012 đạt gần 16 triệu máy với tổng doanh thu khoảng 27.000 tỷ đồng. Con số này được cho là không đạt kỳ vọng khi sức mua giảm tới 10% so với mức tăng trưởng 10 - 15% của các năm trước.
Mấy năm trước, thị trường điện thoại di động Việt Nam có khoảng hơn 30 thương hiệu nội. Tuy nhiên, nhóm thương hiệu nội địa đã rơi rụng gần hết giờ chỉ còn tồn tại một số như: Mobiistar, Q-Mobile, FPT, Viettel và phần đóng góp của các thương hiệu nội địa chỉ khoảng 20 đầu sản phẩm với mức giá từ 1 - 1,5 triệu đồng. Ông Ngô Nguyên Kha, Giám đốc Mobiistar, cho biết: "Sức ép lớn nhất của Mobiistar hiện nay không phải là vốn và công nghệ mà là tốc độ gia tăng của nhóm sản phẩm điện thoại thông minh trên thị trường. Các thương hiệu nội địa để chứng tỏ đủ sức tham gia cuộc chơi, sẽ phải nhập nhiều, dẫn đến hậu quả tồn kho".
Chen chân trên thị trường đã khó, để xây dựng được hình ảnh thương hiệu, tạo niềm tin ở người tiêu dùng lại là chuyện khó hơn. Hơn nữa, khách hàng ngày càng khó tính. Để bán được hàng, không chỉ sản phẩm phải mới, mà giá cả cũng như chất lượng phải phù hợp với tâm lý sử dụng và thu nhập của người tiêu dùng ở các lứa tuổi khác nhau.
![]() |
Không chỉ các dòng điện thoại mang thương hiệu nội "điêu đứng"
Theo ông Nguyễn Quốc Bảo, Giám đốc Thành Công Mobile, nhà phân phối Acatel và Philips, trong thị trường đã có nhiều thương hiệu lớn, muốn "chen chân", trước hết sản phẩm phải tốt, sau đó là rẻ, kèm theo những cam kết về chất lượng dịch vụ. "Tôi không biết nói thế nào nhưng tham gia thị trường điện thoại di động hiện nay hết sức khó khăn. Phải dày quyết tâm và chịu đựng mới đủ sức tham gia", ông Bảo chia sẻ.
Đích đến chiến lược của nhà đầu tư
Các thương hiệu nội địa đang đi theo chiến lược kinh doanh là sản xuất những sản phẩm có chức năng tương tự nhưng có mức giá thấp nhất cũng như len lỏi về thị trường nông thôn hay vùng sâu, vùng xa mà những sản phẩm mang thương hiệu ngoại chưa vươn tới. Ví dụ như, Mobiistar chuyển hướng kinh doanh sớm nhất trong các thương hiệu nội địa, từ loại phổ thông sang điện thoại thông minh. Mỗi tháng, thương hiệu này bán trên thị trường khoảng 80.000 máy, trong đó nhóm điện thoại thông minh chiếm khoảng 45.000 máy nhưng doanh thu chiếm đến 80%.
Bà Lê Thảo Trang, Giám đốc Marketing Thegioididong, nhận định năm 2013, số lượng máy bán ra không tăng nhiều so với 2012. "Tuy nhiên, doanh thu có thể tăng cao hơn do smartphone là xu thế của năm nay, nhất là smartphone giá rẻ. Sản phẩm cao cấp sẽ tập trung vào các tính năng màn hình dẻo, khả năng chống va đập, chống nước, trang bị kết nối không dây như sạc không dây, thẻ NFC…", bà Trang phân tích.
Năm nay, ngoài 72 showroom hiện có, HKPhone sẽ hợp tác với nhiều doanh nghiệp, đơn vị mở rộng kênh phân phối lên đến 200 cửa hàng, đặc biệt là tại các tỉnh vùng sâu, vùng xa như Hòa Bình, Sơn La, Gia Lai, và tấn công mạnh vào thị trường phía Nam như Tây Ninh, Tiền Giang, Vĩnh Long, bên cạnh Hà Nội, Tp.HCM, Đà Nẵng và Hải Phòng… "Chiến lược của chúng tôi là người nông dân cũng được dùng smartphone giá rẻ", vị đại diện này nhấn mạnh.
Ông Nguyễn Văn Đạo, Phó Tổng Giám đốc Samsung Việt Nam, cho biết từ năm 2012, nhà máy sản xuất của Samsung tại Bắc Ninh dường như chỉ sản xuất điện thoại thông minh. Là một thương hiệu lớn trong nhóm điện thoại thông minh, HTC liên tục tung ra những dòng sản phẩm mới phù hợp với từng nhóm đối tượng khác nhau. Với khách hàng trẻ, HTC có các dòng sản phẩm như HTC One 8X, dòng Butterfly cho nhóm có thu nhập cao ưa khám phá công nghệ. Cuối tháng 2/2013, Sony công bố dòng sản phẩm được xem là cao cấp nhất hiện nay của thương hiệu này, đó là Sony Xperia Z.
Cùng chung nhận định này, ông Nguyễn Hồng Châu, đại diện của HTC tại Việt Nam cũng tiết lộ bên cạnh tập trung vào thế mạnh ở những sản phẩm cao cấp, để đáp ứng phần lớn nhu cầu của khách hàng ở phân khúc cấp trung và cấp thấp, HTC sẽ đẩy mạnh dòng sản phẩm Desire series với nhiều mẫu mã và giá cả cạnh tranh hơn. Hãng cũng sẽ mở rộng kênh phân phối để những sản phẩm HTC có thể đến tay người tiêu dùng trên khắp cả nước.
Hãng nghiên cứu thị trường IHS dự đoán, đến năm 2016, smartphone giá rẻ sẽ chiếm đến 31% thị trường điện thoại di động toàn cầu. Còn thị trường smartphone nói chung trong năm 2013 sẽ đạt mức sản xuất lên đến 1 tỷ máy theo thông tin nghiên cứu từ hãng Deloitte.
Lê Thúy