Nợ xấu đang được VAMC mua về theo 2 cách chính là mua theo giá thị trường và mua theo trái phiếu đặc biệt không có lãi suất và tổ chức tài chính phải trích lập dự phòng.
Tuy nhiên, việc mua theo giá thị trường được đánh giá là sẽ hấp dẫn các nhà đầu tư tham gia, giúp thúc đẩy thị trường mua bán nợ. Thực tế, từ năm 2017 đến nay nguồn thu chính của VAMC đến từ kết quả của hoạt động mua bán nợ theo giá trị thị trường. Đến cuối tháng 5, công ty mua được 400 khoản nợ với giá gần 13.000 tỷ đồng.
 |
|
VAMC đã đề xuất với Ngân hàng Nhà nước cho phép VAMC tăng vốn điều lệ lên 10.000 tỷ đồng. |
Theo kế hoạch, năm nay VAMC dự kiến mua nợ xấu bằng trái phiếu đặc biệt tối đa 12.000 tỷ đồng (giá mua nợ), mua nợ xấu theo giá trị thị trường hơn 2.700 tỷ đồng và xử lý thu hồi nợ đạt 14.000 tỷ đồng (dư nợ gốc).
Nhưng để có tiền mua nợ theo cách này cần tăng vốn điều lệ. Năm 2017, doanh nghiệp này được tăng vốn điều lệ từ 500 tỷ lên 2.000 tỷ đồng. Tới năm 2019, vốn điều lệ được nâng lên 5.000 tỷ đồng. VAMC đã đề xuất với Ngân hàng Nhà nước cho phép VAMC tăng vốn điều lệ lên 10.000 tỷ đồng theo lộ trình tại Quyết định 1058 về Đề án tái cơ cấu gắn với xử lý nợ xấu giai đoạn 2016 – 2020.
Trong bối cảnh ngân sách hạn chế, phương án mua nợ trả bằng trái phiếu có lãi suất được xem là phù hợp hơn. Theo đó, VAMC đang đề xuất được phát hành trái phiếu có lãi suất để dùng nguồn lực này tiếp tục mua nợ theo giá trị thị trường. Bởi với 5.000 nghìn tỷ đồng vốn điều lệ là quá khiêm tốn so với quy mô nợ xấu tới hàng trăm nghìn tỷ đồng của thị trường.
Theo báo cáo của VAMC, lợi nhuận năm ngoái của VAMC tăng gấp 10 lần so với 2017 - năm đầu tiên triển khai hoạt động mua bán nợ theo giá trị thị trường. Cụ thể, năm 2022 tổng doanh thu trong năm 2022 đạt hơn 1.200 tỷ đồng, giảm khoảng 60% so với năm 2021 và chỉ bằng một nửa so với kế hoạch đặt ra. Tuy nhiên, lợi nhuận lại lập kỷ lục với 165 tỷ đồng. Mức lãi này tăng hơn 36% so với năm trước đó và vượt kế hoạch năm khoảng 24%.
Nhờ cân đối được thu chi và có lợi nhuận ngày càng cao, những năm gần đây VAMC không sử dụng ngân sách nhà nước để xử lý nợ xấu.
Thanh Hoa
