Thống kê của FiinGroup cho thấy, trong tháng 8 vừa qua, thị trường TPDN chứng kiến sự sụt giảm rõ rệt về lượng phát hành.
Cụ thể, giá trị phát hành trong tháng đạt 9,4 nghìn tỷ đồng, giảm lần lượt 84% so với cùng kỳ và 58% so với tháng trước đó. Đây cũng là tháng phát hành thấp nhất cả năm trên thị trường TPDN và còn thấp hơn cả tháng 2, thời điểm Tết vốn có tính chu kỳ với khối lượng thấp.
 |
|
Các ngân hàng vẫn dẫn đầu thị trường với tổng cộng 159 đợt phát hành trong tháng 8 |
Các ngân hàng vẫn dẫn đầu thị trường với tổng cộng 159 đợt phát hành, đạt quy mô 7,24 nghìn tỷ VND, chiếm 77% thị trường sơ cấp. Trong đó, 2 ngân hàng dẫn đầu về đợt phát hành lớn nhất trên thị trường gồm Vietcombank đạt 1.500 tỷ đồng, HDBank đạt 1 nghìn tỷ đồng. Tuy vậy, so với tháng trước, phát hành trái phiếu của tổ chức tín dụng sụt giảm đáng kể cả về tỷ trọng phát hành lẫn giá trị phát hành, giảm lần lượt 12% và gần 3 lần.
Các chuyên gia cho rằng, với việc nới room trong tháng 9, hoạt động phát hành từ các ngân hàng sẽ nhanh chóng sôi động trở lại trong những tháng cuối năm.
Ở nhóm bất động sản, một số doanh nghiệp tốt và minh bạch thông tin vẫn huy động vốn thành công, nhờ vậy giá trị phát hành nhóm này trong tháng 8 tăng gấp 4,3 lần so với tháng trước, trong đó có 56% thuộc về Công ty Cổ phần Fuji Nutri Food với lô trái phiếu 1 nghìn tỷ đồng đáo hạn vào 12/08/2023. Nhà Khang Điền (KDH) cũng huy động thành công 800 tỷ đồng trái phiếu kỳ hạn 3 năm, lãi suất cố định 12%/năm.
Bên cạnh đó, các doanh nghiệp bất động sản có rủi ro pháp lý dự án thấp, với dự án chuẩn bị hoàn thành và mở bán cùng sự tham gia của các đối tác nước ngoài và vị trí mở bán hấp dẫn vẫn có nhiều cơ hội và động lực để thu hút nguồn vốn trên thị trường TPDN.
 |
|
Một số doanh nghiệp tốt và minh bạch thông tin vẫn huy động vốn thành công trong tháng 8. |
Theo các chuyên gia FiinGroup, thị trường phát hành TPDN trong tháng 8 ảm đạm chủ yếu do sự cẩn trọng và chờ đợi các chính sách mới từ phía chủ đầu tư và doanh nghiệp phát hành. Theo đó, nhà đầu tư cá nhân không mấy mặn mà với các lô trái phiếu đang được chào bán bởi chưa thể nắm rõ các quy định và hướng dẫn trong trường hợp như nếu không được xác định là nhà đầu tư chuyên nghiệp thì có được giao dịch thứ cấp với trái phiếu đang nắm giữ hay không.
Ngoài ra, lãi suất TPDN chưa thực sự hấp dẫn và cầu TPDN giảm mạnh từ phía ngân hàng bởi các nhà băng cũng là lý do khiến thị trường ảm đạm. Các ngân hàng không thực sự có nhu cầu mua TPDN khi đã đảm bảo tỷ lệ an toàn vốn theo quy định tại Thông tư 08/TT-NHNN và tuân thủ Thông tư 16/TT-NHNN về tín dụng TPDN của Ngân hàng Nhà nước cũng như chờ đợi việc nới room tín dụng để có thể giải ngân cho vay trong những tháng cuối năm.
Có một số điểm mà FiinGroup lưu ý nhà đầu tư cá nhân trong hoạt động phát hành trái phiếu là thời gian qua, một số doanh nghiệp có tên tuổi trong ngành xây dựng nhưng lại phát hành TPDN phục vụ trực tiếp vào việc phát triển các dự án bất động sản. Điển hình là: CTCP Đầu tư Xây dựng Trường Khải, CTCP Xây dựng Minh Trường Phú và CTCP Xây dựng Kiến Hưng Thịnh phát hành TPDN.
“Theo chúng tôi, đây là điểm quan trọng, nhà đầu tư cá nhân chuyên nghiệp cần quan tâm đánh giá doanh nghiệp phát hành này và các rủi ro của dự án một cách kỹ lưỡng, nhất là trong bối cảnh thông tin về các tổ chức phát hành và mục đích sử dụng vốn không được công bố rõ ràng”, FiinGroup khuyến nghị.
Bên cạnh đó, các chuyên gia lưu ý vấn đề chậm trả lãi và gốc của một số tổ chức phát hành. FiinGroup cho biết, một số doanh nghiệp gặp khó khăn trong việc đáp ứng nghĩa vụ nợ vay. Tình trạng này có thể sẽ còn xảy ra với một số trường hợp khác khi mà phần đông tổ chức phát hành trong 2-3 năm trước là các doanh nghiệp chưa niêm yết bao gồm công ty dự án có sức khỏe tài chính yếu, chưa có lịch sử kinh doanh và dòng tiền ổn định. Do đó, hồ sơ tín dụng chưa được tốt hoặc chưa đáp ứng tiêu chí vay tín dụng ngân hàng hoặc huy động nguồn vốn khác trong bối cảnh hiện nay.
Mặc dù vậy, chuyên gia phân tích FiinGroup cũng cho rằng, nên nhìn nhận vấn đề này một cách thực tế và công bằng. Bởi các trường hợp này được gọi là “vỡ nợ” nhưng thực sự giống nợ xấu nhóm 3 (nợ dưới tiêu chuẩn) của các ngân hàng thương mại.
Do đó, thị trường cần một hệ thống định nghĩa lại về vấn đề này để nhà đầu tư nắm rõ thực tế thực trạng chất lượng tín dụng TPDN và có các biện pháp rủi ro cần thiết nhưng thị trường vẫn vận hành ổn định và phát triển bình thường.
T.H
