Sau khi Nghị định 08/2023/NĐ-CP sửa đổi và ngưng hiệu lực thi hành một số điều tại các Nghị định 65 được ban hành, VBMA nhận được các ý kiến phản ánh của thành viên về khả năng các thành viên không thực hiện được việc công bố thông tin theo đúng thời hạn quy định vì các công ty kiểm toán của mình chưa thể thực hiện được việc kiểm toán này.
 |
|
VBMA đề nghị Chính phủ và Bộ Tài chính xem xét bãi bỏ quy định công bố thông tin báo cáo kiểm toán tính hình sử dụng số tiền thu được từ việc phát hành trái phiếu riêng lẻ của các đơn vị phát hành. (Ảnh minh hoạ: Int) |
Cụ thể, Big 4 công ty kiểm toán gồm (Deloitte, E&Y, PwC và KPMG) cho biết, không thể kiểm toán được tình hình sử dụng số tiền thu được từ việc phát hành trái phiếu riêng lẻ của ngân hàng thương mại theo quy định của Nghị định 65/2022/NĐ-CP
Lý do, theo quy định hiện nay, số tiền huy động được qua các kênh: tiền gửi tiết kiệm, trái phiếu, kỳ phiếu, chứng chỉ tiền gửi…) sẽ được gộp và hòa vào tổng nguồn vốn huy động của TCTD để phục vụ các hoạt động như cho vay, tài trợ thương mại, đầu tư…Vì vậy, TCTD không thể xác định đích danh nguồn tiền vốn trái phiếu thu từ một đợt phát hành trái phiếu cụ thể được sử dụng cho các khoản cho vay, đầu tư cụ thể nào.
Vấn đề còn phức tạp hơn trong trường hợp khá phổ biến là khoản vay sử dụng vốn trái phiếu được khách hàng trả nợ trước khi trái phiếu đáo hạn. Thông thường trong trường hợp này, TCTD cần tái đầu tư vốn trái phiếu vào các khoản cho vay mới. Đây là một chu trình quay vòng vốn liên tục và điều này khiến việc theo dõi sử dụng vốn trái phiếu dựa trên nguyên tắc tính khớp đúng giữa dòng tiền thu được từ phát hành trái phiếu và dòng tiền cho vay ra tương ứng trở nên bất khả thi.
Chưa kể, với đặc thù là ngành nghề kinh doanh có điều kiện, hoạt động huy động vốn và cho vay của các TCTD phải tuân thủ các quy định về chỉ tiêu an toàn tài chính cũng như an toàn tín dụng, đầu tư, chịu sự kiểm soát chặt chẽ và liên tục của NHNN, các cơ quan có chức năng kiểm tra giám sát khác.
Vì vậy, nguồn huy động vốn từ kênh trái phiếu cũng sẽ phải tuân thủ các quy định an toàn tài chính, tín dụng, đầu tư như đã kể trên.“Huy động vốn từ trái phiếu chiếm tỷ trọng nhỏ khoảng 10% trong tổng nguồn vốn huy động vốn của các TCTD và hiện các quy định pháp luật khác cũng không quy định về việc TCTD phải thực hiện kiểm toán sử dụng vốn huy động”, VBMA cho biết.
Do vậy, VBMA khẳng định, với các trái phiếu đã phát hành, hệ thống của các TCTD đều không đáp ứng được yêu cầu của kiểm toán. Với những trái phiếu sẽ phát hành, các TCTD sẽ rất khó thực hiện theo yêu cầu của kiểm toán.
Ngoài ra, VBMA cho biết, hiện nay các công ty kiểm toán Big4 đều chưa xác nhận sẽ thực hiện kiểm toán báo cáo về tình hình sử dụng số tiền thu được từ việc phát hành trái phiếu đối với trái phiếu còn dư nợ cho kỳ năm 2022 (phải công bố thông tin vào ngày 31/3/2023).
Trường hợp không thực hiện được kiểm toán báo cáo tình hình sử dụng số tiền thu được từ phát hành trái phiếu, các TCTD sẽ vi phạm quy định về công bố thông tin, ảnh hưởng tới danh tiếng truyền thông và mức độ tín nhiệm của TCTD với khách hàng, có thể dẫn đến tác động tiêu cực, có tính dây chuyền đến hệ thống TCTD.
Đồng thời việc không thể phát hành mới các trái phiếu trong năm 2023 và sẽ ảnh hưởng rất lớn đến nguồn vốn của các TCTD. Trước những bất cập này, VBMA đề nghị Chính phủ và Bộ Tài chính xem xét bãi bỏ quy định nói trên.
Thanh Hoa
