Tại Phiên họp thứ 9, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, trong phiên chất vấn Bộ trưởng Công Thương Nguyễn Hồng Diên buổi sáng ngày 16/3, Bộ trưởng Tài chính Hồ Đức Phớc đã chia sẻ thông tin về việc thu thuế bán hàng online trên mạng xã hội.
Cụ thể, Bộ trưởng Hồ Đức Phớc cho biết, Bộ Tài chính đã chủ động, chỉ đạo quản lý đối với dòng thuế này. "Trong thời gian qua, ngành thuế đã thu gần 5.000 tỷ đồng từ kinh doanh trên môi trường mạng. Chẳng hạn các doanh nghiệp như Facebook là 1.694 tỷ đồng, Google là 1.618 tỷ đồng, Microsoft là 576 tỷ đồng và thương mại xuyên biên giới 1.317 tỷ đồng...".
Kinh doanh qua mạng đang ngày càng nở rộ và được thực hiện qua rất nhiều phương thức như: sàn thương mại điện tử, Facebook, Fanpage, Zalo... |
Tổng cục Thuế cũng sẽ xây dựng cổng thông tin điện tử về kê khai thuế trên môi trường mạng và xuyên biên giới. Ngày 21/3 tới sẽ khai trương cổng thông tin điện tử này.
Đồng thời, Bộ Tài chính cũng kết nối cơ sở dữ liệu của thuế với dữ liệu dân cư của Bộ Công an lấy mã định danh dân cư làm mã định danh thuế. Ngoài ra, cũng sẽ bỏ mã số ảo, tài khoản ảo trên thị trường chứng khoán.
Bộ trưởng Hồ Đức Phớc cho biết, Bộ Tài chính đang tập trung xây dựng trung tâm dữ liệu điện tử về thuế và áp dụng AI trong phân tích dữ liệu để phát hiện rủi ro về thu thuế. Ngày 31/3 sẽ áp dụng nộp thuế điện tử trên điện thoại di động thay vì đến cơ quan thuế. Và 63 tỉnh thành sẽ thực hiện hóa đơn điện tử từ 1/7.
Liên quan đến số tiền thuế thu được từ kinh doanh qua mạng, các chuyên gia cho rằng con số này chưa tương xứng với sự bùng nổ của phương thức kinh doanh này. Một cán bộ thuế tại Hà Nội cho hay, kinh doanh qua mạng đang ngày càng nở rộ và được thực hiện qua rất nhiều phương thức, từ việc đưa hàng lên các sàn thương mại điện tử, lập các trang web riêng, đến kinh doanh qua Facebook, Fanpage, Zalo... và tạo ra doanh thu cho nhiều cá nhân. Trên thực tế, không ít cá nhân có các khoản thu nhập này lại vô tình hoặc chủ ý không thực hiện nghĩa vụ thuế theo quy định, gây thất thu cho ngân sách nhà nước.
“Mặc dù cơ quan thuế các tỉnh, thành đang đẩy mạnh truy vết người bán hàng online qua sàn thương mại điện tử và qua ngân hàng để thu thuế nhưng những người bán hàng online vẫn có nhiều cách để giấu thông tin, doanh thu. Đáng chú ý, trước đây các chủ tài khoản Facebook chuyên bán hàng thường công khai giá bán, số tài khoản nhận tiền… nhưng hiện nay nhiều thông tin bị ẩn, hoạt động kín đáo hơn để tránh sự chú ý của cơ quan thuế”, vị này cho hay.
Ông Lê Quang Hùng, Chi cục trưởng Chi cục Thuế quận Cầu Giấy, Hà Nội cũng thừa nhận: “Đây thật sự là một lĩnh vực khó, đối tượng kinh doanh đa dạng, không có trụ sở rõ ràng, liên tục thay đổi mặt hàng, có nhiều tài khoản trên một chủ sở hữu, sử dụng tiền mặt trong giao dịch…, nên để yêu cầu người kinh doanh kê khai, nộp thuế rất mất thời gian. Tuy nhiên, thời gian tới, Chi cục Thuế sẽ tiếp tục áp dụng các biện pháp nghiệp vụ để quản lý chặt chẽ các cá nhân kinh doanh thương mại điện tử, kinh doanh qua mạng theo chỉ đạo của Cục Thuế thành phố".
Luật sư Trần Xoa, chuyên gia thuế, cũng cho biết, hiện nay đã có nhiều quy định nhằm chống thất thu thuế đối với hoạt động bán hàng online trên các trang mạng xã hội cũng như trên các sàn thương mại điện tử. Đơn cử như Nghị định 126/2020 quy định chi tiết một số điều của Luật Quản lý thuế nêu rõ các ngân hàng thương mại có trách nhiệm cung cấp thông tin tài khoản của người nộp thuế.
Tuy nhiên, ông Xoa đánh giá những giải pháp này vẫn chưa được thực hiện quyết liệt và rất khó triển khai nếu thiếu sự phối hợp đồng bộ giữa các bên liên quan. Chẳng hạn quy định các ngân hàng cung cấp thông tin tài khoản cho cơ quan thuế, hiện nay mới chỉ thí điểm ở 4 ngân hàng quốc doanh kết nối dữ liệu với Tổng cục Thuế.
Các chuyên gia cho rằng, quy định bắt buộc sử dụng hóa đơn điện tử đối với tất cả giao dịch mua bán hàng hóa từ ngày 1/7/2022 có thể được xem là giải pháp khá hiệu quả để kiểm soát hoạt động mua bán hàng online. Bởi để tìm hiểu doanh thu thực của các doanh nghiệp, hộ kinh doanh thì cách dễ nhất là căn cứ vào việc xuất hóa đơn thực.
Theo cơ quan thuế, các cá nhân có thu nhập từ các trang mạng xã hội như Facebook, Google, YouTube thuộc diện cá nhân kinh doanh và phải khai nộp thuế theo tỷ lệ 5% giá trị gia tăng và 2% thuế thu nhập cá nhân. Trong trường hợp không kê khai và nộp thuế theo quy định được coi là hành vi trốn thuế, gian lận thuế.
Từ giữa tháng 11/2021, Bộ Tài chính đã ban hành kế hoạch tổng thể thực hiện các giải pháp tại Đề án Quản lý thuế đối với hoạt động thương mại điện tử tại Việt Nam. Theo đó, sẽ thực hiện thanh tra, kiểm tra đối với thương mại điện tử trong nước và xuyên biên giới, phối hợp với các bộ ngành như Bộ Công an, Ngân hàng Nhà nước… thực hiện quản lý thuế thương mại điện tử. Đây được coi là giải pháp để hạn chế tối đa các hoạt động trốn thuế từ kinh doanh online, góp phần ổn định thị trường.
Thanh Hoa