Trước đó, không ít chuyên gia cũng đã cho rằng, sửa Luật Thuế thu nhập cá nhân là vấn đề hết sức cấp bách, mang ý nghĩa nhân văn và bảo đảm công bằng cho người lao động. Ðây cũng là cách khoan thư sức dân và nuôi dưỡng nguồn thu, vì vậy, luật cần sớm được sửa đổi thay vì lộ trình dự kiến hiện nay.
Vấn đề này không chỉ được các chuyên gia liên tục lên tiếng trong thời gian qua, mà chính tại Kỳ họp thứ 7, Quốc hội khóa XV vừa qua, nhiều đại biểu cũng bày tỏ quan ngại trước những bất cập của sắc thuế này, đồng thời kiến nghị cần sớm có giải pháp để người nộp thuế không còn rơi vào cảnh “thắt lưng buộc bụng” vẫn phải đóng thuế.
Mới đây nhất, vào tháng 7 vừa qua, cử tri TP.HCM kiến nghị nâng mức giảm trừ gia cảnh. Vì mức đang giảm trừ gia cảnh là 11 triệu đồng/tháng với người nộp thuế và 4,4 triệu đồng/tháng với người phụ thuộc là quá thấp...
 |
|
Bộ Tài chính cho rằng chỉ số giá tiêu dùng mới tăng 11,47%, do đó theo quy định thì chưa thể điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh. |
Về đề nghị này, Bộ Tài chính trả lời mức giảm trừ gia cảnh cho người nộp thuế, người phụ thuộc của người nộp thuế là mức cụ thể theo mặt bằng chung của xã hội, không phân biệt người có thu nhập cao hay thấp, với nhu cầu tiêu dùng khác nhau. Cá nhân có khó khăn do thiên tai, hỏa hoạn, tai nạn, bệnh hiểm nghèo thì luật đã có quy định giảm thuế cho các trường hợp này.
Mức giảm trừ gia cảnh cụ thể cần được nghiên cứu, tính toán một cách kỹ lưỡng, đảm bảo cao hơn GDP bình quân đầu người, tiền lương tối thiểu vùng, mức chi tiêu bình quân đầu người trong một giai đoạn nhất định.
Hiện nay, theo quy định mức giảm trừ đối với người nộp thuế là 11 triệu đồng/tháng và mức giảm trừ mỗi người phụ thuộc là 4,4 triệu đồng/tháng.
Dẫn lại số liệu Báo cáo khảo sát mức sống dân cư năm 2023 của Tổng cục Thống kê công bố, Bộ Tài chính cho hay thu nhập bình quân đầu người/tháng của Việt Nam trong năm 2023 là 4,96 triệu đồng. Nhóm hộ có thu nhập cao nhất gồm 20% dân số giàu nhất có thu nhập bình quân là 10,86 triệu đồng/tháng/người.
Nên mức giảm trừ cho người nộp thuế hiện nay là 11 triệu đồng/tháng là hơn 2,2 lần so với mức thu nhập bình quân đầu người (cao hơn nhiều so với mức phổ biến mà các nước đang áp dụng từ 0,5 - 1 lần), đồng thời cũng cao hơn mức thu nhập bình quân của nhóm 20% dân số có thu nhập cao nhất. Mức giảm trừ đối với người phụ thuộc cũng gần với mức thu nhập bình quân đầu người hiện nay.
"Với mức giảm trừ cho bản thân người nộp thuế hiện nay là 11 triệu đồng/tháng và cho mỗi người phụ thuộc là 4,4 triệu đồng/tháng thì người có thu nhập từ tiền lương, tiền công ở mức 17 triệu đồng/tháng (nếu có 1 người phụ thuộc) hay mức 22 triệu đồng/tháng (nếu có 2 người phụ thuộc), sau khi trừ các khoản bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp… cũng chưa phải nộp thuế thu nhập cá nhân", Bộ Tài chính trả lời.
Còn đối với biến động của chỉ số giá tiêu dùng, Bộ Tài chính cho rằng theo số liệu của Tổng cục Thống kê, chỉ số giá tiêu dùng của năm 2020 tăng 3,23%; năm 2021 tăng 1,84%; năm 2022 tăng 3,15% và năm 2023 tăng 3,25%. Như vậy, kể từ thời điểm tăng mức giảm trừ gia cảnh gần nhất là năm 2020 đến nay, chỉ số giá tiêu dùng mới tăng 11,47%, do đó theo quy định thì chưa thể điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh.
Theo Bộ Tài chính, thuế thu nhập cá nhân điều tiết vào thu nhập của cá nhân. Việc thực hiện chính sách thuế thu nhập cá nhân có vai trò rất quan trọng để triển khai chính sách phân phối lại.
Cùng với các nguồn thu khác, nguồn thu từ thuế thu nhập cá nhân đã tạo nên quỹ ngân sách nhà nước để đáp ứng rất nhiều các nhu cầu chi cho đầu tư phát triển, an ninh quốc phòng, đảm bảo an sinh xã hội, xóa đói giảm nghèo.
Hiện nay, thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng, Bộ Tài chính đang rà soát, đánh giá tổng thể Luật Thuế thu nhập cá nhân, trong đó có nội dung về mức giảm trừ gia cảnh, biểu thuế lũy tiến từng phần... để báo cáo Chính phủ, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Quốc hội xem xét sửa đổi, bổ sung theo chương trình xây dựng luật của Quốc hội, đảm bảo phù hợp với điều kiện kinh tế - xã hội của Việt Nam, cũng như thông lệ quốc tế.
Dự kiến dự thảo Luật Thuế thu nhập cá nhân sửa đổi sẽ được đăng ký chương trình xây dựng luật vào năm 2025, trình Quốc hội cho ý kiến vào tháng 10/2025 và thông qua vào tháng 5/2026.
Thanh Hoa
