Theo ông Âu Anh Tuấn, Quyền Cục trưởng Cục Giám sát quản lý về hải quan, nguyên nhân dẫn đến việc tồn đọng phế liệu nhập khẩu (NK) lớn trong thời gian qua là do Trung Quốc thực hiện chính sách cấm NK 24 loại phế liệu và một số doanh nghiệp (DN) làm giả giấy phép NK đã khiến lượng hàng phế liệu nhập vào Việt Nam tăng đột biến trong năm 2017 và 5 tháng đầu năm 2018.
Tồn đọng gần 5.000 container
Dẫn thông tin từ phía Bộ Công Thương cung cấp, ông Tuấn cho biết từ đầu năm 2017 đến nay, kinh tế Việt Nam tăng trưởng mạnh trong các lĩnh vực sản xuất công nghiệp, xuất khẩu, thu hút đầu tư đã kéo theo nhu cầu sử dụng phế liệu làm nguyên liệu sản xuất.
DN trong nước đã tăng cường NK phế liệu có nguồn gốc từ rất nhiều nước khác nhau để sản xuất. Đáng chú ý, 5 tháng đầu năm nay, khối lượng nhựa phế liệu NK tăng đột biến gần 200% so với cả năm 2017.
Tuy nhiên, ông Tuấn cho biết quá trình kiểm tra các lô hàng cập cảng, cơ quan hải quan phát hiện nhiều lô hàng phế liệu NK không đáp ứng các điều kiện quy định về bảo vệ môi trường trong NK phế liệu làm nguyên liệu sản xuất.
Khi bị hải quan phát hiện, nhiều DN không đến làm thủ tục hải quan hoặc không được cơ quan hải quan giải quyết thủ tục thông quan, dẫn đến tình trạng có một lượng lớn các loại phế liệu NK đang tồn đọng tại các cảng biển Việt Nam.
Theo báo cáo mới nhất từ Tổng cục Hải quan, đến cuối tháng 7 tại cảng Cát Lái – Tp.HCM đang tồn 3.579 container chứa phế liệu. Trong đó, số container đã lưu tại cảng từ 30 đến 90 ngày là 594 container, quá 90 ngày là 2.423 container, còn lại là chưa quá 30 ngày.
Tại cảng Hải Phòng, số container tồn là 1.485 (trong đó, 1.342 container là phế liệu nhựa, tăng thêm 228 container so với ngày 5/6/2018). Có 632 container lưu lại tại cảng từ 30 đến 90 ngày, 853 container đã lưu tại cảng quá 90 ngày.
 |
|
Gần 5.000 container phế liệu nhập khẩu tồn đọng tại các cảng biển |
Sẽ áp dụng nhiều biện pháp mạnh
Tại buổi họp báo ngày 30/7, trả lời câu hỏi của báo chí về phương án xử lý các container phế liệu tồn đọng tại cảng và biện pháp ngăn chặn trong thời gian tới, ông Mai Xuân Thành, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan, khẳng định với các lô hàng phế liệu NK không đáp ứng các điều kiện quy định về bảo vệ môi trường trong NK phế liệu làm nguyên liệu sản xuất, không có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, cơ quan hải quan sẽ kiên quyết không thông quan.
Hàng phế liệu có người nhận là DN không thuộc danh sách được xác nhận đủ điều kiện NK cũng không được dỡ hàng xuống cảng.
Đối với hàng hóa là phế liệu tồn đọng tại các cảng quá 90 ngày, kể từ ngày đến cửa khẩu nhưng không có người đến nhận, chủ phương tiện vận tải phải vận chuyển hàng hóa đó ra khỏi Việt Nam.
Đặc biệt, đối với các DN NK phế liệu trái phép, cơ quan hải quan sẽ kiên quyết chuyển cơ quan điều tra để xử lý theo quy định của pháp luật.
Liên quan đến vụ việc vi phạm của công ty TNHH Dịch vụ thương mại xuất nhập khẩu Đức Đạt vận chuyển trái phép hàng qua biên giới, đại diện Tổng cục Hải quan cho biết, quá trình điều tra, xác minh, cơ quan hải quan xác định từ ngày 21/7 – 22/11/2017, DN này đã sử dụng các giấy tờ, tài liệu giả gồm Giấy chứng nhận đủ điều kiện NK phế liệu số 1094/GCN-STNMT ngày 14/9/2015. Vì vậy đã có quyết định khởi tố vụ án và chuyển hồ sơ vụ việc cho cơ quan công an tiếp tục điều tra làm rõ.
Đưa ra các giải pháp trong thời gian tới, đại diện Tổng cục Hải quan cho biết sẽ kiên quyết không cho phép dỡ hàng xuống cảng đối với hàng hóa là chất thải không đủ thủ tục pháp lý. Đồng thời yêu cầu hãng tàu vận chuyển hàng hóa đó ra khỏi lãnh thổ Việt Nam và xử lý theo quy định.
Ông Âu Anh Tuấn cho hay Tổng cục Hải quan đang kiến nghị Bộ TN&MT công bố danh sách các DN đủ điều kiện NK phế liệu trên cổng thông tin một cửa quốc gia.
Bên cạnh đó, sẽ trình Bộ Tài chính kiến nghị Chính phủ sửa đổi, bổ sung quy định pháp luật về chế tài xử phạt đối với trường hợp chủ phương tiện vận tải, người điều khiển phương tiện vận tải hoặc người được chủ phương tiện vận tải ủy quyền khi không thực hiện vận chuyển hàng hóa gây ô nhiễm môi trường ra khỏi lãnh thổ Việt Nam theo quy định tại Điều 58 Luật Hải quan năm 2014.
Đồng thời, Tổng cục Hải quan sẽ nghiên cứu, trình Bộ Tài chính kiến nghị Chính phủ về việc hạn chế NK mặt hàng phế liệu, tiến tới cấm NK phế liệu.
Thanh Hoa
