Tại cuộc họp báo thường kỳ do Bộ NN&PTNT vừa tổ chức, ông Lê Văn Đức, Phó Cục trưởng Cục Trồng trọt (Bộ NN&PTNT) cho biết, sầu riêng Việt Nam đang bị cạnh tranh quyết liệt với sầu riêng Thái Lan cả về chất lượng lẫn số lượng khi xuất khẩu vào thị trường Trung Quốc. Thái Lan là nước có nền sản xuất sầu riêng đi trước Việt Nam nhiều thập kỷ, trình độ sản xuất lẫn thương hiệu đều tốt hơn.
Thời gian qua, người dân nhiều địa phương ồ ạt mở rộng diện tích trồng sầu riêng. |
Trong thời gian vừa qua, sầu riêng là cây trồng có diện tích phát triển tương đối "nóng". Trước đây, sầu riêng chủ yếu tập trung ở Đồng bằng Sông Cửu Long, do ảnh hưởng xâm nhập mặn, diện tích sầu riêng có xu hướng chuyển dịch lên Đông Nam bộ, Tây nguyên.
Theo ông Đức, Bộ NN&PTNT đã có chỉ thị 8084 cho các địa phương xây dựng vùng trồng sầu riêng tập trung gắn với chế biến, liên kết với doanh nghiệp. Đây cũng là điều kiện thuận lợi để cơ quan chức năng rà soát cấp mã số vùng trồng, mã số xuất khẩu vào thị trường Trung Quốc. Bộ NN&PTNT khuyến cáo người dân không tự ý chặt phá cây trồng khác để chuyển sang trồng sầu riêng như xảy ra ở Tây nguyên, Tây Nam bộ.
Để sầu riêng Việt Nam xuất khẩu được giá cao, Phó Cục trưởng Cục Trồng trọt cho rằng phải quan tâm đến chất lượng và bắt đầu từ cây giống, phải quản lý chặt chẽ nguồn gốc giống đưa vào canh tác.
Bên cạnh đó, sầu riêng Việt Nam có lợi thế riêng, không sợ sự cạnh tranh của sầu riêng Trung Quốc. Sầu riêng Việt Nam có vụ sản xuất từ tháng 5 năm nay cho đến tháng 4 năm sau và thời gian này rơi vào mùa khô và mùa đông của Thái Lan và Trung Quốc nên sẽ có lợi thế xuất khẩu, chiếm lĩnh thị trường.
Thông tin từ Cục Trồng trọt cho hay, theo Đề án phát triển bền vững cây ăn quả chủ lực đến năm 2025 và năm 2030, Bộ NN-PTNT định hướng cả nước có khoảng 65.000 - 75.000 ha trồng sầu riêng.
Trước phần chia sẻ của Cục Trồng trọt, Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Phùng Đức Tiến đã liên tục hỏi nóng: Đến thời điểm này, cả nước có bao nhiêu diện tích, sản lượng sầu riêng và xu thế giá như thế nào?
Không cung cấp số liệu cụ thể, Phó Cục trưởng Cục Trồng trọt cho hay người dân đang có xu hướng phát triển nóng, nếu đà này không suy giảm thì sẽ sớm đạt được con số 75.000ha như mục tiêu đặt ra. Hiện nay, sản lượng sầu riêng cho thu hoạch trên toàn quốc xấp xỉ 200 ngàn tấn, giá đang có xu hướng tăng.
Từ tháng 9/2022 (thời điểm xuất lô sầu riêng đầu tiên sang Trung Quốc theo Nghị định thư) đến nay, kim ngạch xuất khẩu sầu riêng của Việt Nam sang thị trường này tăng đột biến, có thời điểm tăng khoảng 4.120%.
Theo dự báo của Hiệp hội Rau quả Việt Nam, nếu thuận lợi, kim ngạch xuất khẩu sầu riêng năm 2023 có thể đạt trên dưới 1 tỷ USD.
Tuy nhiên, điều này cũng khiến ngành sầu riêng đứng trước rủi ro khi người nông dân ồ ạt chuyển đổi sang trồng loại cây này. Hàng nghìn ha lúa, mít ở miền Tây… được nông dân chuyển sang trồng sầu riêng gây lo ngại một số vùng không hợp thổ nhưỡng, cung vượt cầu dẫn tới được mùa rớt giá trong tương lai.
Nhật Linh