 |
|
Mục tiêu đến năm 2025 có 55% dân số mua sắm trực tuyến và doanh số thương mại điện tử khoảng 35 tỷ USD (Ảnh: Internet) |
Tại Việt Nam, trong vòng 5 năm trở lại đây, hình thức mua sắm trực tuyến đang ngày càng trở nên phổ biến và nhận được sự quan tâm lớn của người dân, nhất là sau khi dịch bệnh bùng phát, người tiêu dùng thay đổi thói quen mua sắm truyền thống sang tiêu dùng online nhiều hơn.
62% người dùng vẫn muốn mua hàng online sau dịch Covid-19
Thương mại điện tử (TMĐT) tăng trưởng nhanh với 80% người tiêu dùng đã từng mua hàng online. Các mặt hàng được mua sắm nhiêu nhất là thời trang, đồ điện tử, mỹ phẩm.
Khảo sát mua sắm trực tuyến năm 2019 của Cục TMĐT và Kinh tế số (Bộ Công Thương) cho thấy, nhu cầu mua sắm quần áo: 24%; hàng cá nhân: 21%; hàng điện tử: 18%; vé máy bay, xem phim: 17%; nội dung online: 19%...
Theo bà Đặng Thúy Hà, Giám đốc khu vực phía Bắc, công ty nghiên cứu thị trường Nielsen Việt Nam, bên cạnh yếu tố tiết kiệm thời gian, người tiêu dùng muốn đầu tư cho một cuộc sống chất lượng cao nên ngày càng thích mua sắm trực tuyến vì độ tiện dụng. Đây chính là cơ hội hấp dẫn đối với các doanh nghiệp lựa chọn phương thức bán hàng trực tuyến, đưa phương thức này trở thành một xu hướng trong thời đại 4.0.
Đặc biệt, xu hướng mua sắm trực tuyến sau Covid-19 vẫn tăng cao, kết quả khảo sát cho thấy có đến 62% ý kiến cho biết vẫn duy trì mua hàng trên mạng.
Tuy nhiên, các chuyên gia cũng cho rằng, còn những trở ngại khiến TMĐT vẫn chưa phát triển được hết tiềm năng vốn có.
Ông Lê Đức Anh, Giám đốc Trung tâm tin học và Công nghệ số, Cục TMĐT và Kinh tế số, cho rằng có 2 trở ngại khiến người tiêu dùng vẫn còn phân vân khi mua hàng trực tuyến. Đó là sản phẩm kém chất lượng và giá cả không trung thực khiến người tiêu dùng dù mua hàng trực tuyến nhưng vẫn muốn thanh toán bằng tiền mặt.
“Hiện nay, nhiều người tiêu dùng muốn nhận hàng và kiểm tra xem có đúng với quảng cáo của doanh nghiệp hay không rồi mới trả tiền. Vì vậy, dù là giao dịch trực tuyến nhưng thanh toán bằng tiền mặt vẫn chiếm đến 90%”, ông Đức Anh nói.
Giám đốc Trung tâm tin học và Công nghệ số cũng cho biết thêm, mỗi năm có khoảng 7.000 khiếu nại nói chung của khách hàng, khoảng 2.000 khiếu nại liên quan đến TMĐT. Tuy nhiên, những khiếu nại đó hầu hết xảy ra đã lâu nên khi gửi đến cơ quan nhà nước thì rất thiếu cơ chế để xử lý.
Chia sẻ về vấn đề này, ông Hoàng Quốc Quyền, Giám đốc Đối ngoại cấp cao, đại diện Tiki miền Bắc cho hay, Tiki có khoảng 4,5 - 5 triệu đơn hàng một tháng thì số thanh toán online chỉ khoảng 40%, còn lại 60% là tiền mặt. Đây là sự lệch pha rất lớn, vì tại Indonesia và Malaysia, số thanh toán online cho TMĐT khoảng 85%.
Do đó, vấn đề đặt ra là phải làm thế nào để người mua hàng tin tưởng vào các doanh nghiệp bán hàng online, từ đó giúp thúc đẩy TMĐT.
Giữ chữ tín với khách hàng
Chia sẻ với Thời báo Kinh Doanh bên lề Diễn đàn Khuynh hướng tiêu dùng Việt Nam: tương lai thanh toán trực tuyến và tiêu dùng online, bà Đinh Thị Mỹ Loan, Chủ tịch danh dự Hiệp hội các nhà bán lẻ Việt Nam cho rằng, cách mạng công nghiệp 4.0 đang đặt các doanh nghiệp vào một “cuộc đua sinh tử”. Nếu chậm chân và không kịp thời chuyển đổi, các doanh nghiệp sẽ đặt dấu chấm hết cho sự phát triển của mình trong tương lai.
Thêm vào đó, đại dịch Covid-19 cũng đang tác động nặng nề lên ngành bán lẻ, gây tổn thất về mặt doanh thu. Vì thế, tốc độ chuyển đổi số đóng vai trò quyết định đối với sự tồn tại của doanh nghiệp bán lẻ trong tương lai, bất kể quy mô lớn nhỏ.
Một trong những vấn đề quan trọng giúp các doanh nghiệp bán lẻ chuyển đổi số là phải ứng dụng thanh toán trực tuyến, để thúc đẩy TMĐT, làm minh bạch trong quản lý, thuận tiện cho người tiêu dùng.
Tuy nhiên, TS. Võ Trí Thành, Viện trưởng Viện Nghiên cứu chiến lược thương hiệu và cạnh tranh cho rằng, đây là 2 câu chuyện lớn, một là sự tin cậy, hai là lợi ích của cả đôi bên. Do đó, phải làm thế nào để cân bằng, giúp người tiêu dùng cảm thấy tin tưởng, sẵn sàng trả tiền trước cho các đơn hàng mua sắm online.
Đồng quan điểm, ông Hoàng Quốc Quyền kiến nghị, Chính phủ cần kiên quyết kiểm tra xử lý những sàn TMĐT bán hàng giả, hàng nhái không rõ nguồn gốc, để tạo niềm tin cho người mua sắm và thanh toán online. Các ngân hàng, cổng thanh toán, nhà mạng cũng phải tạo điều kiện và có những chính sách hỗ trợ thiết thực cho người dân khi thanh toán online cùng các sàn TMĐT.
“Chính phủ đặt mục tiêu đến năm 2025 có 55% dân số mua sắm trực tuyến và doanh số TMĐT khoảng 35 tỷ USD. Điều này hoàn toàn khả thi nếu Chính phủ có chính sách ưu đãi hỗ trợ các doanh nghiệp tiếp cận vốn, chuỗi giá trị bán hàng, các chính sách thanh toán, bảo mật thông tin người tiêu dùng…”, ông Quyền cho hay.
Thanh Hoa
