Ngày 30/11/2022, Bộ trưởng Bộ NN&PTNT đã có Chỉ thị số 8084/CT-BNN-TT về việc phát triển bền vững sản xuất cây sầu riêng, chanh leo.
 |
|
Việc tăng diện tích trồng sầu riêng một cách ồ ạt, thiếu kiểm soát, theo phong trào sẽ gây thiệt hại nghiệm trọng về năng suất và chất lượng sầu riêng của Việt Nam |
Hiện nay, tại các địa phương thuộc vùng Đồng bằng sông Cửu Long, Đông Nam bộ và Tây Nguyên cây sầu riêng đang có hiện tượng phát triển nóng, đặc biệt là mở rộng diện tích ở các vùng có điều kiện đất đai, sinh thái không phù hợp; phá cây cà phê, cây hồ tiêu trong vườn trồng xen sầu riêng; chuyển đổi đất lúa để trồng cây sâu riêng...
Theo Cục Trồng trọt, việc tăng diện tích một cách ồ ạt, thiếu kiểm soát, theo phong trào, không theo định hướng, khuyến cáo của các cơ quan quản lý, cơ quan chuyên môn sẽ dẫn đến hậu quả khó lường, cung vượt quá cầu, dư thừa, dội chợ và nghiêm trọng hơn là tại các vùng không phù hợp như vùng nhiễm mặn, nhiễm phèn, vùng không chủ động được tưới, tiêu sẽ gây thiệt hại nghiệm trọng về năng suất và chất lượng sầu riêng của Việt Nam.
Để phát triển sầu riêng bền vững, hiệu quả, phù hợp với định hướng phát triển chung của ngành, Cục Trồng trọt đề nghị các Sở NN&PTNT các tỉnh, thành phố tiếp tục chỉ đạo các ban, ngành, các huyện, thành phố, thị xã, các doanh nghiệp, HTX, các hộ trồng sầu riêng nghiêm túc thực hiện Chỉ thị số 8084/CT-BNN-TT của Bộ trưởng Bộ NN&PTNT.
Cùng với đó, tập trung tuyên truyền, phổ biến, nhằm từng bước thay đổi thói quen, nhận thức sản xuất theo phong trào, theo số đông; việc phát triển cây trồng nói chung và sầu riêng nói riêng cần theo định hướng thị trường, theo định hướng của các cơ quan quản lý; thay vì tăng diện tích, sản lượng cần tập chung tổ chức lại sản xuất, liên kết sản xuất, chuẩn hóa quy trình sản xuất từ lúc canh tác, thu hoạch đến chế biến, vận chuyển, phân phối nhằm nâng cao giá trị gia tăng.
Cục Trồng trọt cũng đề nghị các Sở định hướng, tích hợp phát triển cây ăn quả trong quy hoạch tỉnh; đề xuất cơ chế, chính sách; thu hút doanh nghiệp đầu tư cơ sở chế biến liên kết với nông dân, HTX, tổ hợp tác xây dựng vùng trồng cây ăn quả tập trung; xây dựng mã số vùng trồng, mã số cơ sở đóng gói; áp dụng quy trình công nghệ canh tác tiên tiến, an toàn.
Đồng thời, cần định hướng rõ các vùng lợi thế, vùng phù hợp đối với các cây trồng chuyển đổi, trong đó lưu ý với cây sầu riêng; Hướng dẫn, kiểm tra, giám sát việc chuyển đổi cơ cấu cây trồng trên đất trồng lúa.
"Tăng cường công tác quản lý, thanh tra, kiểm tra chất lượng giống cây sầu riêng; công tác thẩm định, công nhận cây đầu dòng, vườn cây đầu dòng sầu riêng; phổ biến áp dụng quy trình thực hành nông nghiệp tốt trong vùng sản xuất tập trung, mã số vùng trồng, nâng cao chất lượng, đảm bảo an toàn thực phẩm; Liên kết với doanh nghiệp đóng gói, chế biến, tiêu thụ, xuất khẩu; Xây dựng thương hiệu và nâng cao giá trị và hiệu quả sản xuất", Cục Trồng trọt yêu cầu.
Từ tháng 9/2022 (thời điểm xuất lô sầu riêng đầu tiên sang Trung Quốc theo Nghị định thư) đến nay, kim ngạch xuất khẩu sầu riêng của Việt Nam tăng đột biến. Tháng 10/2022, xuất khẩu sầu riêng của Việt Nam sang Trung Quốc tăng khoảng 4.120% so với cùng kỳ năm 2021. Sầu riêng Việt Nam được người tiêu dùng ở thị trường Trung Quốc ưa chuộng, giá bán cạnh tranh với sầu riêng Thái Lan.
Điều này đã đẩy giá thu mua sầu riêng trong nước tăng cao, khiến người nông dân ồ ạt chuyển đổi sang trồng sầu riêng. Hàng nghìn ha lúa, mít ở miền Tây được nông dân chuyển sang trồng sầu riêng gây lo ngại một số vùng không hợp thổ nhưỡng, cung vượt cầu dẫn tới được mùa rớt giá.
Thy Lê
