Theo đánh giá của Bộ Tài chính, trong 6 tháng đầu năm 2022, giá xăng dầu thế giới tăng mạnh và ở mức cao, để kiềm chế tác động của giá xăng dầu tăng, Nhà nước đã áp dụng triệt để các biện pháp bình ổn giá, trong đó có giảm thuế bảo vệ môi trường vào tháng 4/2022 và tiếp tục giảm kịch sàn trong khung thuế bảo vệ môi trường từ ngày 11/7/2022.
Trong bối cảnh đó, các khoản chi phí định mức trong giá cơ sở được rà soát, đánh giá kỹ để xem xét điều chỉnh thận trọng, tránh ảnh hướng đến giá xăng dầu trong nước, bảo đảm hài hòa lợi ích giữa các bên và kiểm soát lạm phát theo mục tiêu đề ra. Trên cơ sở đó, đã điều chỉnh tăng chi phí định mức liên quan đến nguồn xăng dầu nhập khẩu.
Nhà nước không quy định chiết khấu trong hệ thống kinh doanh xăng dầu |
Từ tháng 7/2022 đến nay, giá xăng dầu trong nước đã liên tục giảm, ngày 7/10/2022, Bộ Tài chính đã có công văn gửi Bộ Công Thương về việc điều chỉnh premium trong nước và chi phí đưa xăng dầu từ nhà máy lọc dầu trong nước về đến cảng trong giá cơ sở xăng dầu.
Cùng với điều chỉnh này, Bộ Tài chính đề nghị Bộ Công Thương có phương án điều hành giá xăng dầu trong nước phù hợp để việc tăng phần chi phí định mức kể trên không tác động làm tăng giá cơ sở tại kỳ điều hành tiếp theo.
Bên cạnh đó, Bộ Tài chính cho biết trong thời gian tới sẽ tiếp tục phối hợp với Bộ Công Thương trong việc rà soát, đánh giá các yếu tố chi phí định mức trong giá cơ sở xăng dầu để đảm bảo hài hòa lợi ích giữa người dân, Nhà nước và doanh nghiệp. Trong đó, có tính đến mục tiêu kiểm soát lạm phát mà Chính phủ đã đề ra.
Bộ Tài chính cho biết thêm, hiện Nhà nước không quy định chiết khấu trong hệ thống kinh doanh xăng dầu. Do đó, yếu tố này chủ yếu phụ thuộc vào cung cầu thị trường, diễn biến giá xăng dầu thế giới, sản lượng tồn kho của các thương nhân đầu mối và phương thức bán hàng của hai bên.
“Chiết khấu xăng dầu có thể còn phụ thuộc vào chính sách bán hàng, năng lực kinh doanh của thương nhân đầu mối mà đại lý, tổng đại lý ký hợp đồng trực tiếp, số lượng các kênh trung gian trong hệ thống kinh doanh xăng dầu và sự phân bổ mức chiết khấu trong hệ thống”, đại diện Bộ Tài chính thông tin.
Vì vậy, Bộ Tài chính cho rằng cần nghiên cứu rà soát, đánh giá hệ thống phân phối kinh doanh xăng dầu, hệ thống trung gian để có giải pháp phù hợp và tiết kiệm chi phí.
Trước đó, 36 doanh nghiệp kinh doanh bán lẻ xăng dầu tại TP.HCM và Đồng bằng Sông Cửu Long đã gửi kiến nghị lên Thủ tướng cho rằng, việc điều hành xăng dầu vừa qua có nhiều vấn đề.
Cụ thể, các doanh nghiệp này cho biết Nghị định 95 quy định thương nhân đầu mối và thương nhân phân phối xăng dầu không được bán cao hơn giá bán lẻ do Nhà nước công bố. Tuy nhiên, thời gian qua, xảy ra tình trạng chiết khấu âm, thương nhân phân phối đã tìm cách "lách" quy định này để bán giá cao hơn giá bán lẻ, trong đó có kê khống, thu thêm chi phí vận chuyển vào hoá đơn để đẩy lỗ cho doanh nghiệp bán lẻ khiến có nhiều thời điểm doanh nghiệp càng bán càng lỗ, nhưng không được đóng cửa, vẫn phải bấm bụng bán mà không ai được bù lỗ.
Các doanh nghiệp cho rằng việc kinh doanh dưới giá vốn này là nguyên nhân khiến các nhà bán lẻ không nhập hàng một cách dồi dào, dẫn tới rủi ro đứt nguồn cung như thời gian qua. Vì vậy, các doanh nghiệp cho rằng phải thay đổi cách tính giá cơ sở phù hợp với tình hình mới.
Ngoài ra, các đơn vị này cũng cho rằng việc không quy định rõ ràng doanh nghiệp bán lẻ được hưởng bao nhiêu trong chi phí kinh doanh định mức dẫn đến phía đầu mối tự do điều chỉnh mức chiết khấu và là nguyên nhân chính khiến doanh nghiệp bán lẻ luôn chịu thua thiệt, âm vốn.
Do đó, khi kinh doanh xăng dầu chưa áp dụng theo công thức mới, doanh nghiệp bán lẻ kiến nghị nên có mức chiết khấu cố định theo định mức đối với doanh nghiệp bán lẻ. Trong đó, tỷ lệ đề xuất không nhỏ hơn 6-7% trên giá mỗi lít xăng dầu bán ra.
Trường hợp không quy định được mức chiết khấu đại lý thì cần quy định giá bán buôn (kể cả vận chuyển) không lớn hơn 94% so với giá bán lẻ quy định.
T.H