Con số này vẫn thấp hơn đáng kể so với khả năng bảo vệ được cung cấp bởi các loại vắc-xin từ Pfizer và Moderna, vốn cần hai liều. Tuy nhiên, vắc xin của J&J rất có thể sắp trở thành loại vắc xin thứ ba được phê duyệt tại Hoa Kỳ, điều này sẽ mở rộng hơn nữa nguồn cung hiện có. Vắc xin đã được thử nghiệm trong một cuộc thử nghiệm với khoảng 44.000 tình nguyện viên, những người được tiêm ngẫu nhiên thuốc hoặc giả dược.
 |
|
Một người tham gia thử nghiệm lâm sàng của Johnson & Johnson được tiêm vắc xin do phòng thí nghiệm Mỹ phát triển. |
Nhìn chung, nghiên cứu của Johnson & Johnson cho thấy vắc xin của họ có hiệu quả 72% ở Hoa Kỳ, 66% ở Mỹ Latinh và 57% ở Nam Phi. Phòng thí nghiệm cho biết 95% các trường hợp được ghi nhận ở Nam Phi bị nhiễm biến thể B.1.351. Điều này làm tăng khả năng lo ngại rằng biến thể này - cùng với các chủng của Anh và Brazil - có thể chống lại được vắc-xin, làm phức tạp quá trình tiêm chủng nói chung.
Kết quả của phòng thí nghiệm Mỹ là bằng chứng thực nghiệm thứ hai cho thấy vắc-xin chống lại Covid có thể kém hiệu quả hơn đối với một số chủng vi rút mới. Novavax cho biết vắc xin hai liều của họ có hiệu quả 89% sau khi thử nghiệm ở Anh, nhưng con số lại không vượt quá 49% ở Nam Phi.
Một liều duy nhất sẽ đơn giản hóa cho chiến dịch tiêm chủng khó khăn
Một liều vắc-xin duy nhất sẽ giúp hàng trăm triệu người được miễn dịch dễ dàng hơn. Vắc xin của J&J cũng có thể được bảo quản ở nhiệt độ tủ lạnh thông thường trong vài tháng, không giống như vắc xin do Pfizer và BioNTech phát triển, vốn yêu cầu môi trường cực lạnh.
Những thách thức về hậu cần này đã dẫn đến việc triển khai ở Hoa Kỳ chậm hơn dự kiến, mặc dù Tổng thống Joe Biden đã đặt mục tiêu tiêm chủng cho ít nhất 100 triệu người trong 100 ngày đầu cầm quyền.
Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) dự kiến sẽ tuân theo quy trình quy định tương tự được sử dụng cho vắc xin Pfizer-BioNTech và Moderna, trong đó kêu gọi triệu tập một hội đồng gồm các chuyên gia độc lập để xác minh dữ liệu. FDA đã mất 18 ngày để xem xét các ứng dụng của Pfizer và Moderna và cấp phép sử dụng khẩn cấp. Thông thường, việc đánh giá của cơ quan đối với các loại thuốc mới mất từ sáu đến mười tháng.
J&J hy vọng sẽ sản xuất một tỷ liều vắc-xin của mình vào năm 2021. Chính phủ Mỹ và J&J đã đồng ý vào tháng 8 với thỏa thuận trị giá một tỷ đô la (823 triệu euro) cho 100 triệu liều. Gã khổng lồ dược phẩm đã cam kết không bán liều lượng với lợi nhuận trong thời gian xảy ra đại dịch.
Vắc xin J&J được đồng phát triển bởi nhóm nghiên cứu do nhà virus học Dan Barouch dẫn đầu tại Trung tâm Y tế Beth Israel Deaconess ở Boston, Massachusetts.
Vắc xin của J&J sử dụng một loại virus adenovirus đã được biến đổi, một loại virus gây ra cảm lạnh thông thường, để vận chuyển và cung cấp các hướng dẫn dựa trên ADN cho các tế bào về cách tạo ra một phần của coronavirus, được gọi là protein "đột biến". Sau đó, các tế bào tạo ra protein, tạo ra phản ứng miễn dịch giúp chống lại chính virus coronavirus. J&J đã thiết kế adenovirus theo cách mà nó không thể tái tạo trong cơ thể.
Vắc xin Pfizer-BioNTech và Moderna dựa trên công nghệ mới sử dụng thông tin di truyền được gọi là ARN để hướng dẫn các tế bào tạo ra protein tăng đột biến coronavirus.
Vắc xin J&J so với vắc xin của Moderna và Pfizer
Các vắc xin của Moderna và Pfizer-BioNTech đã được chứng minh là cực kỳ hiệu quả trong việc ngăn ngừa Covid-19. Các nghiên cứu quy mô lớn về phác đồ hai liều đã phát hiện ra vắc-xin này có hiệu quả 94% và 95% trong việc ngăn ngừa các trường hợp có triệu chứng của coronavirus sau khi mọi người nhận được cả hai liều.
Cả hai loại vắc xin này cũng đã được chứng minh là rất hiệu quả trong việc ngăn ngừa các dạng nặng của bệnh. Cả vắc xin của Moderna và Pfizer-BioNTech đều không gây ra những lo ngại lớn về an toàn sau khi được nghiên cứu trên hàng chục nghìn tình nguyện viên. Nhưng cả hai đều có tỷ lệ phản ứng cao sau khi tiêm vắc-xin.
Các tác dụng phụ thường gặp nhất bao gồm đau tại chỗ tiêm, mệt mỏi và nhức đầu. Các tình nguyện viên, từ 18 đến 64 tuổi, gặp nhiều tác dụng phụ hơn sau khi tiêm vắc-xin Moderna, với gần 1/5 bị phản ứng nghiêm trọng sau liều thứ hai.
Các tác dụng phụ nghiêm trọng thường gặp nhất ở nhóm tuổi này là mệt mỏi (11%), đau cơ (10%), đau khớp (6%), sốt (2%) và ớn lạnh (2%). Những tác dụng phụ này đủ nghiêm trọng để cản trở các hoạt động hàng ngày nhưng không đe dọa đến tính mạng.
Trong khi đó, vắc-xin của Pfizer và BioNTech cũng có tỷ lệ phản ứng nghiêm trọng cao nhất ở những người dưới 55 tuổi sau lần tiêm thứ hai. Trong nhóm này, 5% bị mệt mỏi nghiêm trọng, 3% bị đau đầu dữ dội, 2% bị ớn lạnh dữ dội và 2% bị đau cơ mới hoặc trầm trọng hơn.
Hai loại vắc-xin dựa trên mRNA cũng đã gây ra các phản ứng dị ứng nghiêm trọng ở một số ít người. Mặc dù những trường hợp này khá hiếm, nhưng Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ cho biết chúng đang xảy ra với tốc độ gấp khoảng mười lần so với vắc-xin cúm . J&J cho biết không có trường hợp phản ứng dị ứng nghiêm trọng nào, được gọi là sốc phản vệ, được báo cáo trong thử nghiệm của họ.
Công ty cho biết vắc-xin của họ thường được dung nạp tốt và 9% số người tham gia thử nghiệm đã phát triển cơn sốt. Theo phòng thí nghiệm, những cơn sốt nghiêm trọng hơn đã được báo cáo ở 0,2% số người tham gia thử nghiệm.
Công ty vẫn chưa cung cấp thông tin chi tiết về tác dụng phụ và an toàn mà Pfizer và Moderna đã công bố.
Thành An
