“Chúng tôi sẽ đầu tư hàng tỷ đô la vào Indonesia và Đông Nam Á trong vài năm tới”, Giám đốc điều hành TikTok Shou Zi Chew cho biết tại một diễn đàn được tổ chức ở Jakarta.
TikTok không muốn tụt hậu so với các đối thủ khi cuộc chiến giành thị phần thương mại điện tử trong khu vực đang nóng lên. Tuy nhiên, việc lấn sân sang mảng tiêu dùng trực tuyến không ngon ăn khi các nước đang đang tăng cường giám sát dữ liệu của TikTok.
Nền tảng chia sẻ video ngắn của ByteDance đã cung cấp tính năng bán lẻ kỹ thuật số có tên là TikTok Shop tại thị trường ASEAN lần đầu tiên vào năm 2021.
Theo báo cáo của công ty tư vấn Momentum Works công bố ngày 15/6 cho thấy, tổng doanh thu ước tính của TikTok đã tăng giá trị hàng hóa (GMV) lên gấp bảy lần, từ 600 triệu USD năm 2021 lên 4,4 tỷ USD vào năm ngoái – tốc độ tăng trưởng nhanh nhất so với các đối thủ như Shopee của Sea Group, Lazada của Alibaba và GoTo của Tokopedia.
Đông Nam Á, khu vực có tổng dân số 630 triệu người - một nửa trong số đó dưới 30 tuổi - là một trong những thị trường lớn nhất của TikTok về số lượng người dùng.
Nhưng nền tảng này vẫn chưa biến cơ sở dữ liệu người dùng thành nguồn doanh thu thương mại điện tử lớn trong khu vực vì nó phải đối mặt với sự cạnh tranh khốc liệt từ các đối thủ lớn hơn là Shopee, Lazada và GoTo.
"ByteDance thực sự rất quyết tâm trong việc thúc đẩy lĩnh vực thương mại điện tử vào Đông Nam Á," Weihan Chen, trưởng nhóm nghiên cứu của Momentum Works cho biết. "Vẫn còn quá sớm để biết liệu họ có thực sự thành công trong tương lai hay không, bởi vì người tiêu dùng vẫn phụ thuộc nhiều hơn vào các nền tảng thương mại điện tử truyền thống."
Mặc dù bước đột phá của TikTok vào lĩnh vực mua sắm trực tuyến đã đạt được kết quả, nhưng TikTok vẫn bị lấn át bởi các đối thủ lớn hơn. Sea của Singapore đã tăng GMV ước tính của Shopee từ 42,5 tỷ USD vào năm 2021 lên 47,9 tỷ USD vào năm ngoái và là công ty mua sắm trực tuyến lớn nhất ASEAN, khi chiếm gần một nửa thị phần của khu vực, báo cáo của Momentum Works cho biết.
Tại thị trường Đông Nam Á béo bở, Lazada của gã khổng lồ công nghệ Alibaba đã đứng sau Shopee vào năm ngoái. Công ty tư vấn quản lý Bain & Co. đã dự báo lượng người tiêu dùng kỹ thuật số tăng từ 370 triệu vào năm 2022 lên 402 triệu vào năm 2027.
Nghiên cứu của Bain & Co cho thấy nền tảng thương mại điện tử Lazada có thị phần lớn thứ hai trong khu vực nhưng cũng là nền tảng duy nhất có sự sụt giảm.
GMV ước tính của Lazada đã giảm từ 21 tỷ USD vào năm 2021 xuống còn 20,1 tỷ USD vào năm ngoái, theo báo cáo của Momentum Works.
Nghiên cứu cho biết GoTo của Indonesia đã chứng kiến Tokopedia đứng ở vị trí thứ ba, tăng GMV ước tính từ 15,5 tỷ USD lên 18,4 tỷ USD trong giai đoạn này.
Mặc dù vượt trội so với các đối thủ ASEAN, nhưng TikTok Shop đang nhắm đến một miếng bánh lớn hơn trong thị trường bán lẻ kỹ thuật số.
Sau khi ra mắt tại Indonesia, nền tảng này đã mở rộng nhánh thương mại điện tử của mình sang Thái Lan, Việt Nam, Malaysia và Philippines vào năm 2022. Thị trường Singapore là thị trường ASEAN mới nhất được bổ sung vào tháng 8 năm ngoái.
Nền tảng này đang tận dụng chức năng chia sẻ video phổ biến của mình để thu hút người mua sắm trực tuyến. Người bán có thể chào hàng trực tiếp thông qua tài khoản TikTok của họ, với các sản phẩm được đề xuất cho người dùng thông qua phát trực tiếp và phần giới thiệu trên trang hồ sơ của người bán.
TikTok đã tung ra các chương trình khuyến mãi để thu hút khách hàng cũng như người bán. Tại Singapore, TikTok đã khởi động chiến dịch bằng cách miễn phí hoa hồng cho người bán và chỉ lấy 1% phí dịch vụ thanh toán. Dịch vụ này cũng treo các phiếu mua hàng cho người mua mới để dụ họ mua sắm trên nền tảng.
Ng Chew Wee, người đứng đầu bộ phận tiếp thị kinh doanh của nền tảng cho khu vực châu Á-Thái Bình Dương, cho biết: “Khi ngày càng có nhiều người mua sắm trực tuyến, TikTok Shop thể hiện sự hội tụ tối ưu giữa nội dung và thương mại”.
"Bằng cách này, TikTok Shop không chỉ trao quyền cho các doanh nghiệp địa phương khai thác hiệu quả cơ sở đối tượng đang phát triển nhanh chóng của nền tảng để mang lại kết quả kinh doanh rõ ràng mà còn cung cấp nội dung thú vị và giải trí", Ng Chew Wee nói thêm.
Ông Shou Zi Chew cho biết nội dung trên nền tảng của TikTok đang trở nên đa dạng hơn khi có thêm nhiều người dùng hơn và mở rộng quảng cáo sang thương mại điện tử, cho phép người tiêu dùng mua hàng thông qua các liên kết trên ứng dụng trong khi phát trực tiếp.
Chew cho biết TikTok có 8.000 nhân viên ở Đông Nam Á và 2 triệu nhà cung cấp nhỏ bán sản phẩm trên nền tảng của họ ở Indonesia, nền kinh tế lớn nhất khu vực.
Kế hoạch đầu tư được đưa ra khi công ty thuộc sở hữu của Trung Quốc phải đối mặt với sự giám sát từ một số chính phủ và cơ quan quản lý vì lo ngại rằng Trung Quốc có thể sử dụng ứng dụng này để thu thập dữ liệu người dùng hoặc thúc đẩy lợi ích của mình.
Các quốc gia bao gồm Anh và New Zealand đã cấm ứng dụng này trên điện thoại của chính phủ. TikTok cho rằng những động thái đó của các nước dựa trên "những quan niệm sai lầm cơ bản" và lớn hơn là được thúc đẩy bởi địa chính trị.
TikTok đã nhiều lần phủ nhận việc họ chia sẻ dữ liệu với chính phủ Trung Quốc và cho biết công ty sẽ không làm như vậy.
Ứng dụng này không phải đối mặt với các lệnh cấm lớn ở các nước Đông Nam Á, nhưng nó đã bị kiểm tra kỹ lưỡng về mặt nội dung.
Indonesia đã có động thái đầu tiên vào năm 2018, khi chính quyền cấm TikTok trong một thời gian ngắn vì cho rằng các bài đăng trên TikTok có "nội dung khiêu dâm, không phù hợp và báng bổ".
Tại Việt Nam, cơ quan quản lý cũng điều tra các hoạt động của TikTok vì nội dung "độc hại" trên nền tảng này gây ra mối đe dọa đối với "tuổi trẻ, văn hóa và truyền thống".
Thành An