Bước đi này cho thấy sắp tới sẽ có một cuộc cạnh tranh khốc liệt trong một lĩnh vực ngân hàng. 8 ngân hàng số mới đã được Cơ quan quản lý tiền tệ Hồng Kông (HKMA) cấp giấy phép hoạt động vào năm ngoái và đang chuẩn bị ra mắt, trong đó có những cái tên được “chống lưng” bởi các “gã khổng lồ” công nghệ Trung Quốc là Ant Financial và Tencent.
Chưa từng có tiền lệ
Tiền gửi có kỳ hạn tại Hồng Kông hiện trị giá tới 410 tỷ đô la Hồng Kông (HKD). Năm 2018, Goldman Sachs ước tính tổng doanh thu ngành ngân hàng sẽ tăng thêm 15 tỷ USD, tương đương 30%.
Mặc dù vậy, còn nhiều sự nghi ngờ đây chỉ là mánh lới quảng cáo tức thời và mức lãi suất cao như ZA đưa ra khó có thể trở thành xu hướng sớm. Các ngân hàng ảo vẫn chưa tạo được tiếng vang lớn và vẫn đang cần thời gian để phát triển. Các ngân hàng truyền thống vì thế cũng mới chỉ quan sát chứ chưa đưa ra hành động cụ thể.
Theo một số nguồn tin, tháng trước ZA đã bắt đầu thử nghiệm chương trình trên sản phẩm của mình, cũng là ngân hàng kỹ thuật số đầu tiên của Hồng Kông. Cụ thể, mức lãi suất 6% áp dụng cho các khoản tiền gửi kỳ hạn 3 tháng bằng đô la Hồng Kông, tối đa là 200.000 HKD (tương đương 25.000 USD). Các khoản tiền gửi này thông thường chỉ có lãi suất 2%, nhưng giờ được cộng thêm tối đa 4%. Standard Chartered, HSBC và BOC Hong Kong chỉ trả 1,9 - 2,3% cho khoản tiền gửi có kỳ hạn tương tự.
Lãi suất tiền gửi tại Hồng Kông trái ngược hoàn toàn so với các nước phát triển khác. Ở nhiều nước, ngân hàng trung ương đã cắt giảm lãi suất cơ bản xuống dưới 0, buộc các ngân hàng trong một số trường hợp phải áp dụng lãi suất âm cho khách hàng cá nhân. Như tại Đan Mạch, nơi duy trì lãi suất âm lâu nhất, một loạt các ngân hàng hiện vẫn đang thu phí người gửi tiền.
Mặt khác, lãi suất tiền gửi tại các ngân hàng số khác trên toàn cầu cũng không cao như ở Hồng Kông. Chẳng hạn, lãi suất của Monzo ở Anh chỉ khoảng 1,3%, của 86400 ở Australia là 2,25%, của Ally ở Mỹ là 1,6% (thậm chí chứng chỉ tiền gửi kỳ hạn 3 tháng chỉ là 0,75%); còn quỹ Venture của Goldman Sachs cũng chỉ trả 1,7%.
Sản phẩm của ZA ra mắt đúng thời điểm sự căng thẳng từ các cuộc biểu tình ủng hộ dân chủ đang có dấu hiệu giảm bớt. Chừng nào tình trạng bất ổn và mối lo dòng tiền chảy ra nước ngoài vẫn còn, lãi suất tiền gửi có thể duy trì ở mức cao.
![]() |
Nhiều sự nghi ngờ đây chỉ là mánh lới quảng cáo tức thời của ZA |
Vẫn cần cẩn trọng
Đến nay, chưa có bất kỳ dấu hiệu nào cho thấy tiền đang “chạy” khỏi Hồng Kông, song một số khách hàng cũng đã tìm hiểu về việc mở tài khoản ở nơi khác để đề phòng. HKMA đã phải “neo” đồng HKD theo đồng USD để bảo đảm vừa thúc đẩy kinh tế vừa duy trì sự ổn định.
Người phát ngôn của ZA từ chối bình luận về thông tin lãi suất, nhưng cho biết ngân hàng sẽ tung ra các dịch vụ mới theo từng giai đoạn, đặc biệt là gói dịch vụ đầy đủ 24/7, cho phép khách hàng mở tài khoản trong năm phút chỉ bằng một thẻ căn cước Hồng Kông.
HKMA cũng chưa chính thức xác nhận thông tin, nhưng nhấn mạnh rằng cơ quan quản lý tiền tệ sẽ không can thiệp vào các quyết định thương mại của các tổ chức riêng lẻ và các sản phẩm sẽ do ngân hàng tự quyết định. Dù vậy, cơ quan quản lý này cũng cảnh báo nếu một ngân hàng ảo lên kế hoạch xây dựng thị phần bằng cách chấp nhận lỗ đáng kể trong những năm đầu hoạt động mà không có kế hoạch lợi nhuận đáng tin cậy trong trung hạn thì sẽ là một vấn đề rất đáng lo ngại.
B l o o m b e r g Intelligence dự đoán các ngân hàng mới sẽ gặp khó khăn, khi thâm nhập vào thị trường cho vay và chỉ chiếm được 1,5% giá trị thị trường vào năm 2025, vì những thách thức trong việc thu hút tiền gửi và chi phí cao cho việc huy động vốn liên ngân hàng. Người dân Hồng Kông ít có xu hướng chấp nhận các dịch vụ fintech mới vì đã quen với các dịch vụ toàn diện được cung cấp bởi các ngân hàng toàn cầu như HSBC và Citibank. Các ngân hàng trực tuyến sẽ gặp khó khăn trong việc khai thác khách hàng mới một phần do sự phổ biến của thẻ tín dụng và thẻ Octopus. Dù vậy, ngân hàng ảo không cần thiết lập các chi nhánh thật nên sẽ giảm được chi phí.
Hải Châu