Hai bên đã trao đổi các đề xuất mới liên quan tới sản phẩm ôtô. Bộ trưởng Kinh tế Mexico Ildefonso Guajardo dự kiến sẽ đến Washington vào hôm nay (2/8) để họp với Đại diện Thương mại Mỹ Robert Lighthizer, chuyến thăm thứ hai của ông trong thời gian gần đây.
Nút thắt gỡ mãi chưa xong
Trước đó, vào tháng 5, Mexico từng thể hiện quan điểm với Mỹ rằng nước này có thể linh hoạt về các cam kết tiền lương và tỷ lệ nội địa hóa cho ngành ôtô.
Trong đó chấp nhận yêu cầu tối thiểu 20% giá trị của một chiếc xe có công sức lao động của các công nhân lành nghề hưởng lương cao, để phía Mỹ đồng ý rút lại một số đề xuất khắt khe không kém.
Vào thời điểm đó, ông Lighthizer cho rằng phương án này chưa thỏa đáng, bởi đoàn đám phán Mỹ muốn quy định 40% xe con và 45% xe tải phải được lắp ráp bởi những công nhân có mức lương tối thiểu 16 USD/giờ.
Quan điểm của hai bên về tỷ lệ nội địa khu vực không khác biệt nhau là bao. Mexico sẵn sàng chấp nhận 70% thành phần linh kiện ôtô có xuất xứ từ các nước NAFTA (tăng từ mức 62,5% hiện tại) trong khi Mỹ yêu cầu 75%.
Ngoài nội dung liên quan tới xe hơi, các vấn đề gây tranh cãi nhất của NAFTA còn bao gồm giải quyết tranh chấp, mở cửa thị trường mua sắm công ở Mỹ, các rào cản theo mùa đối với thương mại nông nghiệp và điều khoản chấm dứt NAFTA sau 5 năm, trừ khi các quốc gia đồng ý tiếp tục gia hạn.
Tổng thống đắc cử Mexico - Andres Manuel Lopez Obrador, vừa trả lời báo chí hôm 31/7, rằng ông hy vọng sẽ đạt được thỏa thuận nào đó trong đàm phán NAFTA trong vài ngày tới.
Trong khi đó, Bộ trưởng Ngân khố Mỹ Steven Mnuchin nói: "Chúng tôi hy vọng có một thỏa thuận về mặt nguyên tắc, rõ ràng và rất sớm thôi. Đó là ưu tiên hàng đầu… Tôi nghĩ các bên đang đạt được rất nhiều tiến bộ".
 |
|
Xe hơi - một trong những vấn đề còn nhiều vướng mắc nhất và làm chậm tiến trình chung NAFTA |
Canada ngồi ngoài
Các cuộc đàm phán chủ yếu diễn ra song phương, khi Canada phải bất đắc dĩ làm "quan sát viên". Nguồn tin Bloomberg cho hay, đoàn đàm phán Canada do Bộ trưởng Ngoại giao Chrystia Freeland dẫn đầu được thông báo rằng phía Mỹ đang tập trung vào các cuộc đàm phán với Mexico để giải quyết dứt điểm những vấn đề tồn đọng và chưa thể ngồi lại với Canada vào lúc này.
Bà Emily Davis - phát ngôn viên của ông Lighthizer, cho biết sếp của mình "rất tôn trọng Bộ trưởng Freeland và coi bà là một người bạn tốt", đồng thời làm rõ thêm rằng trong năm vừa qua, quá trình đàm phán NAFTA diễn ra với cả những cuộc họp song phương và ba bên, chứ tuyệt nhiên không có sự phân biệt đối xử nào cả.
"Mỗi lần sắp xếp đàm phán, nước Mỹ sẽ tập trung làm sao để đạt được thỏa thuận một cách tốt nhất và nhanh nhất có thể", bà Davis chia sẻ.
Mặc dù Mỹ, Mexico và Canada vẫn chưa tìm được tiếng nói chung trên một số lĩnh vực chính sau gần một năm đàm phán, tổng thống Trump vẫn tự tin cách đây chưa lâu rằng phía Mỹ sắp đạt được một thỏa thuận "ấn tượng" với Mexico. Vì thế, ông có thể ưu tiên đàm phán song phương với người hàng xóm này hơn là Canada.
Gần đây nhất là hôm 30/7, Bộ trưởng Thương mại Mỹ Wilbur Ross cho hay quá trình đàm phán với Mexico đang diễn ra tốt đẹp và có thể sắp đi đến đích.
Lâu nay, ông Trump vẫn "đổ lỗi" cho Mexico là tranh thủ chi phí sản xuất rẻ đã hút hết việc làm của Mỹ xuống phía nam. Đây cũng là một động lực quan trọng để Tổng thống Mỹ yêu cầu các bên tái đàm phán một hiệp định đã tồn tại 24 năm.
Đề xuất chủ yếu của Mỹ là yêu cầu điều chỉnh mặt bằng lương của lao động Mexico và cung cấp các gói ưu đãi cho các hãng sản xuất xe hơi để họ chuyển dây chuyền sản xuất trở về Mỹ hoặc ít nhất là ngưng đầu tư quá nhiều ở Mexico.
Hải Châu
