Đích đến của khoảng 90% sản lượng tôm, hóa ra, lại là các thị trường châu Âu và châu Á.
Tìm lối thoát ngoài lãnh thổ
Tổng thống Nicolas Maduro từng tuyên bố xuất khẩu thực phẩm là một cách để tăng thu ngân sách giúp ổn định nền kinh tế đang gặp khủng hoảng. Và, chính quyền của ông đã nới lỏng các hạn chế để cho phép hàng hóa trong nước đi tìm kiếm thị trường nước ngoài nhiều hơn.
Ngoài hải sản, phô mai, quả bơ, cam quýt, ngũ cốc ăn sáng và kẹo Venezuela cũng đang chờ ngày xuất ngoại. Tất nhiên, kết quả đạt được còn khá khiêm tốn, khi doanh thu xuất khẩu của hầu hết các công ty chưa tới 1 triệu USD mỗi năm. Venezuela vẫn gần như hoàn toàn phụ thuộc vào xuất khẩu dầu mỏ (thu về 29 tỷ USD trong năm ngoái).
Mặc dù vậy, những con số trên cũng báo hiệu một sự thay đổi trong quan điểm của một chính phủ từ lâu vẫn trách móc khu vực tư nhân vì không cung ứng đủ hàng hóa thiết yếu cho người dân. Ông Maduro và người tiền nhiệm Hugo Chavez trong nhiều năm đã cáo buộc các công ty thực phẩm găm hàng để trục lợi. Trong khi đó, lãnh đạo một số doanh nghiệp thì cho rằng hàng hóa khan hiếm là hệ quả từ các chính sách bất cập của nhà nước, như kiểm soát giá cả và tiền tệ, hay quốc hữu hóa các trang trại và nhà máy.
Kể từ năm 2017, 140 doanh nghiệp Venezuela đã bắt đầu biết thế nào là xuất khẩu và một nửa trong số đó kinh doanh hàng thực phẩm - theo dữ liệu thống kê của Import Genius, công ty tư vấn chuyên thu thập dữ liệu hải quan cho ngành xuất nhập khẩu.
Nhiều doanh nghiệp đã có kinh nghiệm xuất khẩu thì tiếp tục đẩy mạnh hơn bao giờ hết, bởi đồng nội tệ Venezuela đang mất giá nghiêm trọng. Fernando Villamizar - Chủ tịch một hiệp hội tôm của Venezuela, cho biết sự suy giảm sức mua của người tiêu dùng trong nước đã buộc các nhà sản xuất phải tìm kiếm động lực tăng trưởng ở nước ngoài.
Theo các số liệu từ Hiệp hội các nhà xuất khẩu Venezuela, các công ty nước này đã xuất khẩu 81 triệu USD tôm ra nước ngoài vào năm ngoái, tăng từ 54 triệu USD trong năm 2016. Đây là mặt hàng xuất khẩu nhiều thứ 4 trong số các sản phẩm xuất khẩu không liên quan đến dầu mỏ.
Theo số liệu thống kê gần đây nhất của ngân hàng trung ương Venezuela, xuất khẩu của các công ty thuộc khu vực tư nhân đã tăng 26% trong quý đầu tiên của năm 2019 so với cùng kỳ năm ngoái, ngay cả khi nền kinh tế suy giảm 27%.
 |
|
Đồng nội tệ Venezuela đang mất giá nghiêm trọng |
Khó khăn bủa vây
Mặc dù ông Maduro đã trực tiếp xuất hiện trên truyền hình để cổ vũ hoạt động xuất khẩu và nới lỏng các hạn chế, song trên thực tế, nhiều doanh nghiệp vẫn gặp phải ít nhiều rào cản.
Doanh nghiệp kinh doanh xuất khẩu thực phẩm phải xin nhiều loại giấy phép nhưng thủ tục hành chính này có thể bị “ngâm” từ tháng này sang tháng khác. Một số mặt hàng chủ lực như bột ngô và gạo vẫn bị cấm xuất khẩu.
Doanh nghiệp cũng cho rằng vì mục tiêu tăng thu ngân sách nên nhiều thành phố và chính phủ tiểu bang đã tăng thuế xuất khẩu, các cảng thì tăng phí, lệ phí. Một số cán bộ chính quyền Maracaibo, thành phố lớn thứ hai của Venezuela, còn “hành” đơn vị xuất khẩu để vòi vĩnh.
Hãng chế biến trái cây Venezolana de Frutas C.A. (còn gọi là Venfruca) 3 năm trước đã bắt đầu xuất khẩu các sản phẩm từ cam và chanh leo sang Hà Lan sau khi nhu cầu trong nước sụt giảm. Doanh số tại Hà Lan nhanh chóng trở thành nguồn thu quan trọng của công ty. Kể năm 2016 đến nay, Venfruca đã xuất được 49 container sang châu Âu.
Nhưng năm nay, nguồn hoa quả đầu vào bắt đầu có vấn đề. Nông dân Venezuela vẫn thường cung cấp hàng cho công ty đã bắt đầu tự xuất khẩu vì tỷ suất lợi nhuận tốt hơn. Một đợt bùng phát nấm mốc ở vườn cây ăn quả ở Venezuela cũng khiến tình trạng thiếu hụt thêm trầm trọng.
Công ty sữa Bufalinda bắt đầu bán phô mai mozzarella làm từ sữa trâu ở Florida vào năm ngoái. Chi phí vận chuyển hàng không bất ngờ tăng tới 60% trong năm nay sau khi lệnh trừng phạt của Mỹ đã chặn hết các chuyến bay trực tiếp giữa Venezuela và Mỹ. Tuy nhiên, doanh nghiệp này vẫn có lãi ở thị trường Mỹ và dự kiến sẽ tiếp tục mở rộng thị phần tại đây.
Hải Châu
