Nhiều tàu hàng chở đá vôi xuất khẩu bị ách tắc tại Chi cục Hải quan cửa khẩu Cẩm Phả. (Ảnh: Int) |
Trong thông báo gửi các cơ quan báo chí về việc xuất khẩu đá vôi chiều ngày 12/1, Tổng cục Hải quan cho biết, thời gian qua trên một số phương tiện thông tin đại chúng có những bài viết liên quan đến việc phản ứng của doanh nghiệp xuất khẩu đá vôi về Công văn số 8019 về việc phân loại mặt hàng đá.
Theo phản ánh của nhiều doanh nghiệp sản xuất - xuất khẩu đá vật liệu xây dựng có nguồn gốc từ đá vôi, hàng chục năm qua, họ được các cơ quan chức năng có thẩm quyền cấp phép khai thác và xuất khẩu. Quá trình hoạt động, các doanh nghiệp tạo ra việc làm cho hàng nghìn công nhân, nộp ngân sách nhà nước trên 250 tỷ đồng.
Ngày 22/12/2020, Tổng cục Hải quan bất ngờ ban hành Công văn hỏa tốc số 8019/TCHQ-TXNK quy định: "Mặt hàng xuất khẩu đá vôi, đá chứa canxi (trừ nhũ đá vôi, đá vôi trắng và đá hoa trắng), đáp ứng Tiêu chuẩn Quốc gia TCVN 6072:2013 thì thuộc nhóm 25.21". Cụ thể, cơ quan Hải quan sẽ tạm dừng hoạt động xuất khẩu đá xây dựng có nguồn gốc từ đá vôi theo chỉ đạo của Tổng cục Hải quan.
Bất ngờ gặp vướng mắc trong hoạt động kinh doanh, một số doanh nghiệp cho rằng, hiện nay việc xuất khẩu đá xây dựng có nguồn gốc đá vôi được thực hiện theo Thông tư số 05/2019/TT-BXD ngày 10/10/2019 của Bộ Xây dựng, việc Tổng cục Hải quan bất ngờ ban hành Công văn hoả tốc số 8019 để áp dụng là không đúng với trình tự ban hành văn bản quy phạm pháp luật.
Hơn nữa, các doanh nghiệp đã được UBND các tỉnh cấp phép khai thác mặt hàng đá xây dựng có nguồn gốc từ đá vôi theo đúng Luật Khoáng sản 2010. Các mỏ này cũng không nằm trong quy hoạch khoáng sản là nguyên liệu xi măng theo Quyết định số 1065/QĐ/TTg ngày 9/7/2010 của Thủ tướng Chính phủ.
“Công văn 8019 gây thiệt hại nặng nề cho doanh nghiệp xuất khẩu đá xây dựng đã có tàu đến cảng Cẩm Phả nhận hàng từ 22/12 đến nay, đẩy chúng tôi vào vòng lao lý, phá sản”, đại diện Công ty Cổ phần Sản xuất vật liệu xây dựng Hữu Nghị bức xúc nói.
Đại diện một doanh nghiệp xuất khẩu đá vật liệu xây dựng cho hay, chỉ tính riêng 14 con tàu đang không thể thông quan tại Hải quan cửa khẩu Cẩm Phả, hơn chục ngày nay, các công ty đã thiệt hại hơn 1 triệu USD. Trước tình hình nghỉ lễ kéo dài đến hết ngày 3/1/2021, doanh nghiệp đối mặt với việc tiếp tục thiệt hại thêm nhiều tỷ đồng.
Trước các kiến nghị của doanh nghiệp, Tổng cục Hải quan cho biết, các lô hàng xuất khẩu của doanh nghiệp hiện đang khai báo đá xây dựng có mã HS 25174900. Trường hợp này được xác định là khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường theo quy định tại Điều 64 Luật Khoáng sản và do UBND cấp tỉnh cấp phép thăm dò, khai thác theo quy định tại Điều 82 Luật Khoáng sản.
Theo báo cáo của Cục Hải quan Quảng Ninh, các lô hàng khai báo đá vôi xuất khẩu đang lưu giữ tại cửa khẩu có nguồn gốc từ các mỏ do UBND tỉnh cấp phép.
Theo hướng dẫn tại Công văn số 8019/TCHQ-TXNK (ngày 22/12/2020) của Tổng cục Hải quan về việc phân loại mặt hàng đá, mặt hàng đá vôi trên các tờ khai xuất khẩu đáp ứng Tiêu chuẩn Quốc gia TCVN 6072:2013 về đá vôi để sản xuất clanhke xi măng Poóc lăng thì thuộc nhóm 25.21 và phải được khai thác từ các mỏ do Bộ TN&MT cấp phép thăm dò, khai thác theo quy định tại Điều 82 Luật Khoáng sản.
Do vậy, các lô hàng khai báo đá vôi xuất khẩu đang lưu giữ tại cửa khẩu có nguồn gốc từ các mỏ do UBND tỉnh cấp phép là không đúng quy định của Điều 82 Luật Khoáng sản nên chưa được xem xét giải quyết thủ tục thông quan.
Ngoài ra, liên quan đến việc này, Tổng cục Hải quan đã có thông tin báo chí ngày 31/12/2020, Công văn số 8206/TCHQ-TXNK (ngày 31/12/2020) trả lời các doanh nghiệp sản xuất và xuất khẩu đá vật liệu xây dựng Việt Nam.
Tại công văn này, Tổng cục Hải quan cũng yêu cầu Cục Hải quan Quảng Ninh chỉ đạo chi cục hải quan cửa khẩu căn cứ hồ sơ hải quan của lô hàng xuất khẩu do người khai hải quan xuất trình, đối chiếu quy định của pháp luật về hải quan và pháp luật về quản lý chuyên ngành có liên quan để khẩn trương giải quyết thủ tục hải quan xuất khẩu mặt hàng đá vôi theo đúng quy định của pháp luật.
TH