Trong 2 ngày (19/11 và 24/11/2021), tại Hà Nội, Bộ KH&ĐT phối hợp với Tổ chức Phát triển Công nghiệp Liên Hợp Quốc (UNIDO) và Cục Kinh tế Liên bang Thuỵ Sỹ (SECO) tổ chức “Hội thảo Tập huấn nâng cao năng lực hiệu quả tài nguyên sản xuất sạch hơn và cộng sinh công nghiệp” nhằm giới thiệu mô hình, lợi ích và xu hướng phát triển khu công nghiệp sinh thái trên thế giới cũng như giới thiệu về phương pháp thực hiện chuyển đổi khu công nghiệp sinh thái tại Việt Nam.
Hội thảo Tập huấn nâng cao năng lực hiệu quả tài nguyên sản xuất sạch hơn và cộng sinh công nghiệp. |
Ông Đinh Mạnh Thắng, chuyên gia của Trung tâm Sản xuất sạch Việt Nam (VNCPC), cho hay việc sử dụng hiệu quả tài nguyên và sản xuất sạch hơn sẽ mang lại nhiều lợi ích cho doanh nghiệp.
Ông Thắng ví dụ cụ thể về một doanh nghiệp trong ngành bia, trước đó tiêu thụ năng lượng khá cao, tiêu thụ nước lớn so với các công ty trong cùng hệ thống; có máy móc, đèn, thiết bị động cơ bị hỏng chưa rõ nguyên nhân.
Sau khi tập huấn cho doanh nghiệp và triển khai hiệu quả tài nguyên và sản xuất sạch hơn, lợi ích thu về của doanh nghiệp rất lớn. Doanh nghiệp đầu tư 2,35 tỷ đồng cho hệ thống nhưng thu lợi ích về 5,56 tỷ đồng mỗi năm.
Hay một doanh nghiệp về ngành sữa, tiêu thụ nước nhiều nên nước thải nhiều, nước thải đạt loại A - Tiêu chuẩn Việt Nam nhưng chưa thể tái sử dụng. Sau đó, doanh nghiệp thực hiện các giải pháp sử dụng năng lượng hiệu quả thì thu lợi ích rõ rệt. Tổng đầu tư là 600 triệu đồng, lợi ích thu về mỗi năm là 1 tỷ đồng, giảm tiêu thụ điện, giảm phát thải khí CO2...
Bà Nguyễn Thị Truyền, Giám đốc Trung tâm tư vấn và Dịch vụ tài nguyên và môi trường (NREC), hiệu quả tài nguyên và sản xuất sạch hơn là cách nhìn mới và sáng tạo về sản phẩm và quy trình làm ra. Chưa nói tới đầu tư lớn hay nhỏ mà quan trọng là cách quản lý tốt, quyết tâm của lãnh đạo trong việc hình thành hệ thống sản xuất sạch hơn.
Theo ông Lê Thành Quân, Vụ trưởng Vụ Quản lý các khu kinh tế (Bộ KH&ĐT), quá trình công nghiệp hóa với tốc độ nhanh tại Việt Nam đã và đang đặt ra nhiều thách thức về môi trường. Trong bối cảnh đó, Việt Nam đang từng bước chuyển đổi mô hình phát triển, trong đó có khu công nghiệp theo hướng bền vững hơn, phù hợp với Chiến lược quốc gia về Tăng trưởng Xanh, cam kết của Việt Nam trong việc thực hiện Các mục tiêu phát triển bền vững (SDGs) 2030 của Liên Hợp Quốc, Thỏa thuận Paris về biến đổi khí hậu và mới đây nhất là cam kết của Thủ tướng Chính phủ tại Hội nghị lần thứ 26 Các bên tham gia Công ước khung của Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu (COP26) tại Glasgow (Anh) về mục tiêu đạt được mức phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050.
Từ năm 2015 - 2019, Bộ KH&ĐT đã phối hợp với UNIDO thí điểm chuyển đổi khu công nghiệp truyền thống sang khu công nghiệp sinh thái với nguồn tài trợ từ Cục Kinh tế Liên bang Thụy Sỹ (SECO) và Quỹ Môi trường Toàn cầu (GEF), nhằm phát triển công nghiệp từ chiều ngang sang chiều sâu, và thúc đẩy sự liên kết hợp tác trong sản xuất để sử dụng hiệu quả nguồn lực.
Trên cơ sở kết quả đạt được, mô hình, định hướng và cơ chế chính sách cho khu công nghiệp sinh thái đã được quy định tại Nghị định số 82/2018/NĐ-CP ngày 22/5/2018 của Chính phủ về quản lý khu công nghiệp và khu kinh tế.
Tuy nhiên, ông Quân đánh giá, mô hình khu công nghiệp sinh thái chỉ thực sự phát huy được vai trò tích cực với chiến lược phát triển bền vững của quốc gia khi được nhân rộng trên cả nước, với các hỗ trợ về chính sách, công nghệ, tài chính, thông tin và cơ chế kết nối chặt chẽ giữa các bên liên quan.
Dự án "Triển khai khu công nghiệp sinh thái theo hướng tiếp cận từ chương trình khu công nghiệp sinh thái toàn cầu" với mục tiêu thực hiện các giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả kinh tế, môi trường và xã hội của ngành công nghiệp và lồng ghép quy định để phát triển mô hình khu công nghiệp sinh thái trong các cơ chế, chính sách có liên quan là sự kế thừa kết quả triển khai thí điểm mô hình này trong thời gian qua với các khu công nghiệp đã được thí điểm tại Ninh Bình, Đà Nẵng, Cần Thơ, và tiếp tục phát triển mạnh mô hình này Hải Phòng, Đồng Nai, TP.Hồ Chí Minh và dự kiến nhân rộng trên cả nước thời gian tới.
Thy Lê