Trong tháng 5, thị trường chứng kiến thêm nhiều ngân hàng giảm lãi suất huy động vốn. VietinBank giảm 0,2% ở kỳ hạn 1 tháng và 2 tháng, BIDV giảm 0,1% ở kỳ hạn 13 tháng và 18 tháng, ACB giảm 0,1% ở kỳ hạn 1 tháng, SHB giảm 0,1% ở các kỳ hạn từ 13 tháng trở lên và Quốc dân (NCB) giảm 0,1% ở kỳ hạn từ 3-5 tháng.
Cùng với đó, BIDV và SHB đã có ba lần giảm lãi suất tiền gửi liên tiếp kể từ đầu năm đến nay. Techcombank cũng đánh dấu lần giảm thứ ba liên tiếp trong vòng ba tháng qua, với mức giảm đều 0,1% ở các kỳ hạn từ 1-5 tháng, giảm 0,2% các kỳ hạn 6-8 tháng, giảm 0,3% các kỳ hạn 9-11 tháng, đồng thời giảm từ 0,2-0,35% ở các kỳ hạn từ 12 tháng trở lên.
Trước đó, trong tháng 3 và tháng 4, một số ngân hàng như Nam Á, MB, VPBank, VIB... liên tiếp giảm mạnh lãi suất huy động đầu vào.
Ảnh minh họa |
Vì sao ngân hàng có tín hiệu hạ lãi suất trong thời điểm hiện nay?
Câu trả lời trước tiên là việc kiềm chế lạm phát có kết quả tích cực sau khi lạm phát tăng mạnh trong hai tháng đầu năm đã hạ nhiệt đáng kể trong tháng 3 và tháng 4, giúp chỉ số giá tiêu dùng so với cùng kỳ chỉ còn tăng 2,75% và so với đầu năm chỉ mới tăng 1,05%, còn cách xa so với mục tiêu 4% đặt ra trong năm nay. Lạm phát giảm trở lại giúp kênh tiền gửi ngân hàng phần nào duy trì được sức hút và tạo điều kiện cho các ngân hàng có cơ hội giảm chi phí huy động vốn đầu vào.
Cùng với đó là việc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) tiếp tục tăng mạnh dự trữ ngoại hối đã khiến một lượng lớn tiền đồng chảy vào thị trường. Thống kê gần nhất, tính đến ngày 21/5, dự trữ ngoại hối đã lên mức 63,5 tỉ đô la Mỹ, tăng thêm 3,5 tỉ đô la Mỹ so với thời điểm cuối tháng 2. Như vậy, chỉ trong vòng chưa đầy 5 tháng qua, NHNN đã mua vào đến 11,5 tỉ đô la Mỹ, tương đương hơn 261.000 tỉ đồng đã được bơm vào hệ thống.
Thêm nữa, ở phía cung vốn, việc thị trường chứng khoán đang chịu áp lực điều chỉnh mạnh, trong khi thị trường bất động sản có dấu hiệu chững lại đã thúc đẩy dòng tiền quay trở lại ngân hàng để chờ đợi.
Hiện một số ngân hàng cổ phần khác áp dụng mức lãi cho vay mua đất, mua nhà, xây sửa nhà cũng tương đối cao. Như ACB, lãi suất dao động 8,5-10% tuỳ từng đối tượng khách hàng. Riêng với những khách hàng có tài khoản lương tại nhà băng này và mua nhà để ở thì lãi suất thấp hơn đôi chút. Trong khi đó, tại OCB, lãi suất cho vay bất động sản thông thường là 8,99% cho 12 tháng đầu, sau đó tầm 11,5%.
Thậm chí, có ngân hàng cho biết mức lãi suất cho vay lĩnh vực này lên đến 12% mỗi năm nếu khách hàng vay trung hạn. Vay dài hạn, lãi suất thời điểm giải ngân lên đến 12,5% một năm. So với trước đó vài tháng, lãi suất cho vay mua, xây, sửa nhà tại các ngân hàng cổ phần đã tăng khoảng 1-2% một năm.
Trên tầm vĩ mô, NHNN liên tiếp có cảnh báo hoạt động tín dụng của các ngân hàng, đáng chú ý nhất là phải kiểm soát chặt chẽ dòng vốn tín dụng, hạn chế cho vay đầu tư kinh doanh bất động sản cũng như cho vay tiêu dùng, trong bối cảnh rủi ro ở hai khu vực này ngày càng tăng lên. Cần biết rằng hai lĩnh vực kể trên thường có nhu cầu vay vốn trung và dài hạn rất lớn, nay nếu bị hạn chế thì các ngân hàng cũng không phải chịu áp lực lớn để tăng nguồn tiền gửi trung và dài hạn.
Ngoài ra, công cuộc xử lý nợ xấu cũng đạt nhiều kết quả tích cực giúp một số ngân hàng giải phóng được một lượng lớn tài sản mắc kẹt bấy lâu nay và từ đó có thêm nguồn vốn để kinh doanh. Báo cáo của Chính phủ tại phiên khai mạc kỳ họp Quốc hội vào đầu tuần này cho thấy tỷ lệ nợ xấu của các tổ chức tín dụng đến cuối tháng 3 chỉ còn 2,18%, giảm đáng kể so với mức quanh 2,5% trong năm 2017.
Còn nếu xét yếu tố đặc thù thì có nhiều ngân hàng thời gian qua liên tiếp tăng mạnh vốn chủ sở hữu, vốn tự có cấp 2 qua việc đẩy mạnh phát hành giấy tờ có giá, nên có điều kiện để giảm mạnh lãi suất tiền gửi mà vẫn duy trì nguồn vốn kinh doanh dồi dào. Techcombank là một minh chứng cụ thể khi gần đây liên tiếp bán cổ phần thành công cho các nhà đầu tư nước ngoài giúp tăng vốn mạnh mẽ.
Trong khi đó, ở phía cầu vốn, với kết quả tăng trưởng kinh tế quí 1 tích cực, chính sách tiền tệ trong năm nay sẽ không phải chịu nhiều áp lực để hỗ trợ cho tăng trưởng.
Công Trí