Ngày 1/6, Quốc hội tiếp tục thảo luận ở hội trường về đánh giá bổ sung kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và ngân sách nhà nước năm 2022; tình hình thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và ngân sách nhà nước những tháng đầu năm 2023. Nhiều đại biểu tiếp tục có những ý kiến liên quan tới điều hành chính sách tiền tệ thời gian qua, đặc biệt là về vấn đề lãi suất, tiếp cận vốn...
Thống đốc giải trình về vấn đề lãi suất cho vay cao, thực hiện gói tín dụng 120.000 tỷ đồng, gói hỗ trợ lãi suất 2%, xử lý ngân hàng yếu kém…
Về điều hành lãi suất, Thống đốc NHNN cho biết, nhu cầu giảm lãi suất là mong muốn của doanh nghiệp khi vay vốn từ trước tới nay. Quốc hội, Chính phủ rất quan tâm chỉ đạo, NHNN cũng rất mong muốn, quan tâm nội dung này. Tuy nhiên, điều hành lãi suất cần được thực hiện trong tổng thể điều hành chính sách kinh tế vĩ mô về đảm bảo đại cục về kinh tế vĩ mô ổn định, bảo đảm an toàn cho hệ thống ngân hàng.
 |
|
Thống đốc Nguyễn Thị Hồng giải trình trước Quốc hội ngày 1/6. |
"Năm 2022, có 2 lý do khiến chúng ta phải chấp nhận mặt bằng lãi suất cao hơn, đó là lãi suất quốc tế đồng loạt tăng nhanh và mạnh, trong nước lạm phát vẫn ở mức cao hơn so với năm 2021. Bên cạnh đó, áp lực mất giá của đồng Việt Nam là lớn khi các nước thắt chặt chính sách tiền tệ và đồng đô la tăng giá mạnh", Thống đốc Nguyễn Thị Hồng chia sẻ.
Thống đốc cho biết, cần có giải pháp linh hoạt, đồng bộ để giải quyết những khó khăn này, tránh mất giá đồng tiền, khiến chi phí đầu vào tăng cao, lạm phát tăng cao. Khi ổn định được tỷ giá trở lại, với điều kiện lạm phát tăng chậm lại, trong những tháng đầu năm, NHNN đã rất quyết liệt, điều chỉnh 3 lần mức điều hành lãi suất, đưa mặt bằng lãi suất của các khoản cho vay mới giảm 0,9% bình quân so với năm 2021.
Về triển khai gói lãi suất hỗ trợ 2%, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cho biết đây là chính sách mà Chính phủ dành nhiều thời gian triển khai. Tuy nhiên, kết quả triển khai vẫn thấp đúng như các đại biểu đã nêu đó là tâm lý e ngại của doanh nghiệp và tổ chức tín dụng khó đánh giá được thế nào là khả năng phục hồi. Trước tình hình đó, Chính phủ cũng đã trình Quốc hội chuyển nguồn này khoảng 24.000 tỷ đồng cho giảm thuế VAT.
Về gói tín dụng 120.000 tỷ đồng, bà Hồng cũng cho biết đây là gói tín dụng mà 4 ngân hàng thương mại nhà nước tự nguyện tham gia để thực hiện mục tiêu 1 triệu căn hộ nhà ở xã hội cho công nhân, người thu nhập thấp.
Đây là chương trình thực hiện đến năm 2030 và nguồn vốn do chính 4 ngân hàng thương mại huy động, lãi suất giảm từ 1,5% đến 2%, thể hiện sự tự nguyện và trách nhiệm của các ngân hàng này. Trong đó, Ngân hàng Nhà nước chỉ hướng dẫn về lãi suất trong thời gian ưu đãi để triển khai thống nhất. Hiện nay, Bộ Xây dựng đã có hướng dẫn, ủy quyền cho các địa phương về công bố danh mục dự án", Thống đốc Nguyễn Thị Hồng nhấn mạnh.
Bên cạnh đó, bà Hồng cũng cho biết nhu cầu về nhà ở xã hội và nhà ở công nhân rất cao nhưng nhu cầu vay lại là vấn đề khác vì quyết định vay mua căn hộ là do người dân. Do đó, trong dự thảo Luật Nhà ở sửa đổi trình Quốc hội trong kỳ này có điểm cho phép doanh nghiệp mua nhà để bố trí nhà ở cho công nhân. Đây cũng là điểm tích cực để thúc đẩy gói 120.000 tỷ đồng tăng dư nợ giải ngân.
Đối với lĩnh vực tín dụng bất động sản, bà Nguyễn Thị Hồng cho biết tăng trưởng vào lĩnh vực này cao hơn mức tăng trưởng chung của nền kinh tế. Thế nhưng với những khó khăn của thị trường bất động sản hiện nay thì 70% là về pháp lý, cho nên cần tập trung tháo gỡ từ pháp lý và các doanh nghiệp cần phải rà soát, điều chỉnh giá bất động sản. Điều này sẽ kích thích tín dụng bất động sản cho cả doanh nghiệp xây dựng bất động sản và người mua nhà.
Riêng về việc tái cơ cấu ngân hàng yếu kém, Thống đốc thừa nhận đây là việc tồn đọng, khó xử lý. Thống đốc mong đại biểu Quốc hội thấu hiểu, chia sẻ bởi tái cơ cấu một ngân hàng yếu kém trong điều kiện khó khăn càng khó hơn. Tuy nhiên, thực tế Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ rất quyết liệt thực hiện. Ngay từ khi nhận nhiệm vụ, Thủ tướng Chính phủ đã họp với ngân hàng đầu tiên và cũng yêu cầu phải tiến hành quyết liệt các giải pháp để tái cơ cấu.
"Cho đến nay, các ngân hàng yếu kém đã trình xin chủ trương cấp có thẩm quyền và hiện nay Ngân hàng Nhà nước cũng như các bộ, các ngành dưới sự chỉ đạo của Chính phủ đang thực hiện rất quyết liệt các bước để trước khi phê duyệt đề án chi tiết theo đúng chủ trương của cấp có thẩm quyền và theo đúng quy định của pháp luật", Thống đốc cho biết thêm.
Phát biểu trước Quốc hội, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cũng cho biết Ngân hàng Nhà nước sẽ ưu tiên ổn định kinh tế vĩ mô và an toàn hệ thống ngân hàng. “Ngân hàng trung ương sẽ kiên định chiến lược duy trì ổn định vĩ mô, đồng thời theo dõi chặt chẽ tình hình thời gian thực để có các biện pháp phù hợp và linh hoạt”, bà Hồng nói.
Tuần trước, NHNN đã cắt giảm lãi suất tái cấp vốn thêm 50 điểm cơ bản xuống còn 5,0%, đợt cắt giảm thứ ba từ đầu năm đến nay, trong bối cảnh Việt Nam đang cố gắng ngăn chặn sự suy giảm tăng trưởng do nhu cầu yếu tại các thị trường xuất khẩu chính.
Tăng trưởng GDP của Việt Nam trong quý đầu tiên của năm 2023 đã giảm xuống 3,3% so với mức tăng 5,9% trong quý 4 năm ngoái. Giá tiêu dùng bình quân của cả nước trong 5 tháng đầu năm nay tăng 3,55% so với cùng kỳ năm ngoái. Chính phủ đang đặt mục tiêu lạm phát trung bình là 4,5% trong năm nay.
Thanh Hoa
