Còn một tuần nữa là đến Tết Nguyên đán Nhâm Dần. Mọi năm, vào dịp này, người dân xếp hàng dài trước các cây ATM để rút tiền, trong khi hoạt động tiếp quỹ của các nhà băng tăng gấp 3-4 lần. Còn năm nay, số lần tiếp quỹ đã giảm mạnh.
Không còn cảnh xếp hàng chờ rút tiền
Theo ghi nhận của VnBusiness, trong 2 ngày cuối tuần qua (22-23/1), lượng khách đi mua sắm tại các siêu thị, trung tâm thương mại rất đông. Tuy nhiên, tại các cây ATM xung quanh các địa điểm này, người rút tiền khá thưa thớt.
Nhu cầu rút tiền từ máy ATM dịp Tết năm nay tăng không đáng kể so với ngày thường. |
Tương tự ở quanh khu công nghiệp Bắc Thăng Long, tại các cây ATM, số lượng người đến rút tiền rất ít, trong khi mọi năm, thời điểm này thường rất đông đúc.
Nguyên nhân một phần có thể do dịch bệnh khiến thu nhập người dân sụt giảm, việc đi lại hạn chế, sức cầu trong nước cũng thấp hơn nhiều năm trước... Tuy nhiên, chủ yếu là do thói quen thanh toán của người dân đã có sự thay đổi mạnh mẽ trong thời gian gần đây, chuyển sang thanh toán không tiền mặt.
Không chỉ khu vực thành thị mà ở khu vực nông thôn, người dân cũng dần quen với các hình thức thanh toán như quét mã QR, ví điện tử, chuyển tiền qua Mobile Banking, thậm chí là lì xì qua ví điện tử...
Còn tại các cửa hàng, trước đây chỉ có một hình thức thanh toán là tiền mặt thì bây giờ đã có thêm rất nhiều hình thức thanh toán khác thông qua các ứng dụng ngân hàng hay ví điện tử trên điện thoại di động, máy POS. So với trước khi dịch bệnh diễn ra, số lượng người mua hàng chọn thanh toán không tiền mặt tăng đến 50%.
Chị Nguyễn Thu Hương, nhân viên thu ngân tại cửa hàng Nhật (Linh Đàm, Hà Nội) cho biết: “Khoảng một tuần trở lại đây, lượng khách đến mua hàng tăng gấp 3 lần so với thời điểm đầu tháng 1, trong đó hơn 50% là khách hàng chọn thanh toán qua hình thức chuyển khoản hoặc quẹt thẻ”.
Trong khi đó, lãnh đạo một số ngân hàng thương mại có quy mô lớn cho biết, số lần tiếp quỹ ATM trong những ngày qua tăng nhẹ, khoảng 1 ngày/lần/máy. Một số ngân hàng khác cho hay, cách ngày mới phải tiếp quỹ một lần.
Điển hình là Vietcombank – ngân hàng thương mại trong nhóm có thị phần khách hàng lớn nhất hiện nay. Theo thông tin từ ông Hoàng Anh Tuấn, Giám đốc Trung tâm Tiền mặt, tần suất tiếp quỹ trung bình của Vietcombank hiện là 2 ngày/lần/máy.
“Nhu cầu rút tiền của khách hàng năm nay không nhiều như các năm trước, hoạt động tiếp quỹ của Vietcombank vẫn diễn ra bình thường. Ngay tại cả các khu công nghiệp, nhu cầu cũng chỉ tăng nhẹ thay vì tăng gấp 3 - 4 lần như những năm chưa xảy ra dịch bệnh”, ông Tuấn cho hay.
Ông Lê Anh Dũng, Phó vụ trưởng Vụ Thanh toán, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) cho biết, xu hướng dịch chuyển mạnh mẽ từ thanh toán bằng tiền mặt sang thanh toán điện tử góp phần giảm tải từ hệ thống ATM sang hệ thống thanh toán khác, như chuyển tiền nhanh 24/7, thanh toán qua di động, thanh toán qua các điểm chấp nhận thẻ…
Bùng nổ nhiều phương thức thanh toán mới
Mặc dù nhu cầu rút tiền mặt qua ATM trong dịp Tết Nhâm Dần giảm mạnh so với những năm trước, song lãnh đạo các ngân hàng thương mại khẳng định luôn sẵn sàng đảm bảo dư lượng tiền mặt đáp ứng mọi nhu cầu cho khách hàng trước và sau Tết. Hiện tại, các ngân hàng cũng lên kế hoạch một cách chi tiết nhất để đảm bảo ATM trên toàn hệ thống hoạt động thông suốt, nhất là trong giai đoạn từ ngày 26-28 Tết.
Đại diện Vietcombank cho biết, hiện Vietcombank có hệ thống Monitor để giám sát việc tiếp, nạp quỹ vào các máy ATM, theo dõi thường xuyên tình trạng tồn quỹ tiền mặt tại các máy, xác định tần suất tiếp quỹ, số tiền mỗi lần tiếp quỹ để có kế hoạch chuẩn bị tiền mặt phù hợp; tăng cường tần suất tiếp quỹ trong những ngày cao điểm, bố trí bộ phận thường xuyên cập nhật thông tin ATM qua email, tin nhắn SMS để theo dõi trạng thái hoạt động của từng máy, kịp thời nắm bắt các sự cố phát sinh và xử lý sự cố.
Theo nhận định của TS. Nguyễn Trí Hiếu - chuyên gia tài chính, xu hướng ngày càng sử dụng phổ biến các phương tiện thanh toán không dùng tiền mặt, các dịch vụ ngân hàng điện tử của người dân là chỉ dấu thị trường để các ngân hàng thương mại tiếp tục phát triển các dịch vụ ngân hàng và nâng cao chất lượng dịch vụ, nhất là dịch vụ ATM. Cùng với đó, cơ quan quản lý sớm ban hành chính sách để thúc đẩy thị trường thanh toán không dùng tiền mặt phát triển, đạt mục tiêu đề ra.
Thực tế, ngay đầu năm 2022, NHNN đã ban hành Chỉ thị 02/CT-NHNN về đẩy mạnh chuyển đổi số và bảo đảm an ninh, an toàn thông tin trong hoạt động ngân hàng.
Theo đó, Thống đốc NHNN yêu cầu các đơn vị trực thuộc khẩn trương hoàn thiện một loạt văn bản pháp lý để tiếp tục thúc đẩy ngân hàng số, thanh toán số phát triển. Đáng lưu ý nhất là việc trình Chính phủ ban hành Nghị định thay thế Nghị định số 101/2012/NĐ-CP của Chính phủ về thanh toán không dùng tiền mặt và các văn bản hướng dẫn nhằm tạo thuận lợi cho cung ứng đa dạng các sản phẩm, dịch vụ thanh toán hiện đại, an toàn, đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng của khách hàng. Nghị định này ra đời được cho là sẽ tác động rất lớn đến thị trường thanh toán không dùng tiền mặt.
Bên cạnh đó, NHNN cũng đang chuẩn bị trình Chính phủ Nghị định về cơ chế thử nghiệm có kiểm soát hoạt động công nghệ tài chính(Fintech) trong lĩnh vực ngân hàng (Regulatory Sandbox); bổ sung quy định về tự động hóa quy trình cho vay của tổ chức tín dụng đối với các khoản vay nhỏ lẻ; phối hợp với các bộ, ngành triển khai thí điểm dùng tài khoản viễn thông thanh toán cho các hàng hóa, dịch vụ có giá trị nhỏ (Mobile Money)…
Huyền Anh