Chia sẻ với Thời báo Kinh Doanh bên hành lang Quốc hội, hầu hết các đại biểu đều khẳng định việc tăng vốn điều lệ cho 4 "ông lớn" ngân hàng có vốn nhà nước là cần thiết. Tuy nhiên, khi đưa ra biện pháp tăng vốn đã xuất hiện những ý kiến trái chiều.
Không tạo ra cạnh tranh lành mạnh
Đại biểu Phạm văn Hoà (đoàn Đồng Tháp) đồng ý với đề xuất tăng vốn điều lệ của Ngân hàng Nhà nước (NHNN) cho 4 ngân hàng quốc doanh nhằm phát huy và nâng cao vai trò vị thế về vốn trụ cột phát triển kinh tế đất nước.
Tuy nhiên, trước đề xuất cho phép các ngân hàng này giữ lại cổ tức hoặc trả bằng cổ phiếu của NHNN, ông Hoà cho rằng Quốc hội cần phải cân nhắc thật kỹ. "Khi sử dụng ngân sách để chuyển cho ngân hàng là lãi suất bằng 0% cho nên việc này cần thận trọng khách quan, để làm sao đảm bảo cho đúng yêu cầu và đạt hiệu quả cao cần có bàn bạc rất kỹ lưỡng".
Đại biểu Hoà phân tích, trong điều kiện hiện nay, ngân sách nhà nước đang "nặng gánh" chi cho đầu tư phát triển, chi thường xuyên đảm bảo cho an sinh xã hội… nếu hỗ trợ cho ngân hàng tăng vốn điều lệ thì cần phải khách quan, phải xem xét từng khía cạnh.
"Theo tôi ngành ngân hàng nên tạo nên sự đồng thuận chung, đó là huy động sức dân, huy động nguồn vốn từ nhân dân. Hiện nay, nguồn vốn này còn rất nhiều. Làm sao cho có sự hài hoà, đảm bảo lợi ích giữa ngân hàng, người dân", đại biểu Hòa nói.
Đồng quan điểm, đại biểu Hoàng Văn Cường (đoàn Hà Nội) chia sẻ ngân hàng tăng cường vốn điều lệ là điều tốt để tạo ra sự vững mạnh của hoạt động ngân hàng và cũng là quy định của pháp luật. Tuy nhiên, dùng nguồn tiền nào để tăng vốn lại là vấn đề.
Theo đại biểu Cường, nếu dùng vốn ngân sách sẽ có hai yếu tố không phù hợp, đó là bản thân ngân sách đang hạn hẹp phải đi vay nước ngoài và thứ hai, không tạo ra sự lành mạnh trong cạnh tranh, bởi vì ngân hàng cũng là doanh nghiệp kinh doanh. "Tại sao Nhà nước lại đầu tư vốn. Điều này sẽ tạo ra sự bất bình đẳng trong cạnh tranh", đại biểu Cường khẳng định.
Phân tích thêm, ông Cường nói, Nhà nước có thể không trực tiếp lấy tiền ngân sách đầu tư trở lại, nhưng thực tế ngân hàng vẫn có thể sử dụng nguồn tiền từ ngân sách như: quỹ phòng ngừa rủi ro của ngân hàng, khi ngân hàng giải quyết nợ xấu xuống thấp, quỹ này dư ra được đưa vào lợi nhuận của ngân hàng thì phải trích từ phần lợi nhuận đó để tăng vốn điều lệ.
Việc NHNN đề nghị giữ lại cổ tức để tăng vốn điều lệ cho các ngân hàng, ông Cường cho rằng những gì thuộc về nghĩa vụ nộp ngân sách phải thực hiện. Như việc nộp thuế và nghĩa vụ tài chính.
![]() |
Nên chọn DN tốt để tái đầu tư
Tuy nhiên, cũng có đại biểu đồng tình với đề nghị dùng vốn ngân sách để tăng vốn cho các ngân hàng quốc doanh. Đại biểu Lưu Bình Nhưỡng (đoàn Bến Tre) cho biết, theo Nghị quyết phát triển kinh tế xã hội giai đoạn 2016-2020, Việt Nam chỉ có 2 triệu tỷ đồng để đầu tư, nếu đưa vào ngân hàng thì cũng là đầu tư. Vấn đề đặt ra là khoản đầu tư này chưa được xem xét trong Nghị quyết này thì Quốc hội phải quyết như thế nào.
Tuy nhiên, đại biểu Nhưỡng cho rằng các ngân hàng quốc doanh đang giữ vị trí rất quan trọng trong nền kinh tế chứ không chỉ mỗi vấn đề vốn và tài chính. Bốn ngân hàng này giữ nhịp cho nền kinh tế đặt dưới sự chỉ đạo quản lý của NHNN và Chính phủ. Vậy làm thế nào để giúp các NH khẳng định được vị trí và đóng góp cho nền kinh tế của mình.
"Tôi ủng hộ việc tiếp tục giữ vị trí và củng cố ngân hàng đảm bảo là một hệ thống tài chính đủ mạnh để giúp các DNNVV, đặc biệt người dân, tiếp cận thuận lợi với các nguồn lực để đầu tư, nhưng cũng tránh thất thoát tài sản trong đó có tài sản nhà nước và tài sản của doanh nghiệp. Tuy nhiên dù là tài sản của ai, Nhà nước, doanh nghiệp hay người dân thì vẫn phải đảm bảo an toàn", ông Nhưỡng nói.
Đại biểu Trần Hoàng Ngân (đoàn Tp. Hồ Chí Minh) nêu quan điểm rằng trước nhu cầu bức thiết cần tăng vốn, việc giữ lại cổ tức để tăng vốn cho các ngân hàng là cần thiết. Dùng ngân sách nhà nước để tái đầu tư là chuyện bình thường.
Cùng với đó, đại biểu này cho rằng mấy năm qua, ngân sách nhà nước thu về từ lợi tức cổ phần của DNNN cũng nhiều, nên bây giờ chọn lọc DNNN để đầu tư là cần thiết.
Ngoài ra, cần đẩy mạnh thoái vốn một số DNNN kinh doanh không hiệu quả để đầu tư vào DNNN làm ăn hiệu quả, đó là trách nhiệm của Uỷ ban Quản lý vốn nhà nước.
Huyền Anh