 |
|
Các TCTD đã bán 65.680 tỷ đồng nợ xấu cho VAMC và được thành toán bằng trái phiếu đặc biệt |
Ngân hàng Nhà nước (NHNN) cho biết, kể từ khi thực hiện xử lý nợ xấu theo Nghị quyết 42, tỷ lệ nợ xấu nội bảng của hệ thống tổ chức tín dụng (TCTD) trong giai đoạn 2017 - 2020 đã được kiểm soát, duy trì ở mức dưới 3% và giảm liên tục qua các năm: cuối năm 2017 còn 1,99%; cuối năm 2018 còn 1,9%; cuối năm 2019 còn 1,63% và đến 31/5/2020 ở mức 1,86%.
Lũy kế từ 15/8/2017 - 31/5/2020, hệ thống các TCTD đã xử lý khoảng 293.880 tỷ đồng nợ xấu xác định theo Nghị quyết 42. Trong đó, xử lý nợ xấu nội bảng hơn 160.920 tỷ đồng, chiếm 54,76% tổng nợ xấu; xử lý các khoản nợ đang hoạch toán ngoài bảng cân đối kế toán xác định hơn 67.280 tỷ đồng, chiếm 22,89% tổng nợ xấu; xử lý các khoản nợ xấu đã bán cho Công ty Quản lý tài sản của các TCTD Việt Nam (VAMC) được thanh toán bằng trái phiếu đặc biệt 65.680 tỷ đồng, chiếm 22,35% tổng nợ xấu.
Tổng nợ xấu xác định theo Nghị quyết số 42 được xử lý từ 15/8/2017 - 31/5/2020 đạt trung bình khoảng 7.150 tỷ đồng/tháng, cao hơn 3.630 tỷ đồng/tháng so với kết quả xử lý nợ xấu nội bảng trung bình từ năm 2012 - 2017 của hệ thống các TCTD trước khi Nghị quyết 42 có hiệu lực (khoảng 3.520 tỷ đồng/tháng).
Đáng lưu ý, kể từ khi có Nghị quyết 42, ý thức trả nợ của khách hàng đã nâng lên rõ rệt, số nợ khách hàng tự nguyện trả chiếm trên 40% tổng số nợ xấu nội bảng, trong khi trước đó thì tỷ lệ này chưa đạt 23%.
Về tỷ lệ nợ xấu trong 5 tháng đầu năm tăng nhanh, NHNN cho biết, từ những tháng đầu năm 2020 dịch Covid-19 bùng phát trên trên thế giới và Việt Nam đã và đang tác động trực tiếp đến tình hình hoạt động, chất lượng tài sản và kết quả kinh doanh của TCTD.
Theo đánh giá của NHNN, chất lượng tín dụng toàn ngành có xu hướng suy giảm, nợ xấu gia tăng nhanh trong 5 tháng đầu năm 2020. Dựa trên các kịch bản tăng trưởng GDP năm 2020 khoảng 4%, tỷ lệ nợ xấu nội bảng ước tính đến cuối năm 2020 ở mức 2,41% (tăng 0,78 điểm phần trăm so với cuối năm 2019). Còn nếu GDP tăng khoảng 5%, tỷ lệ nợ xấu nội bảng ước tính đến cuối năm 2020 ở mức 2,16% (tăng hơn 0,5 điểm phần trăm so với cuối năm 2019).
Như vậy, nợ xấu có khả năng tiếp tục tăng nhanh trong những tháng cuối năm do diễn biến dịch Covid-19 đang quay trở lại Việt Nam. Vì vậy, NHNN cho rằng cần có những biện pháp hữu hiệu hơn nữa để xử lý nợ xấu trong thời gian tới.
NHNN đánh giá, Nghị quyết 42 đã tạo cơ chế xử lý đồng bộ, thống nhất, hiệu quả, kiểm soát chặt chẽ các khoản nợ xấu và xử lý tài sản bảo đảm tiền vay của TCTD; ý thức trả nợ của khách hàng được nâng cao.
Tuy nhiên, quá trình triển khai Nghị quyết 42 đã cho thấy một số khó khăn, vướng mắc, hạn chế cần phải giải quyết ngay để "gỡ khó" cho các ngân hàng. Trong đó, nổi cộm lên là địa phương chưa quyết liệt, sự phối hợp của các cơ quan hữu quan trên địa bàn thiếu đồng bộ khiến việc xử lý nợ xấu, đặc biệt là việc thu giữ tài sản bảo đảm của khách hàng rất khó khăn. Bên cạnh đó, chưa phát triển được thị trường giao dịch mua bán nợ.
Ngoài ra, cơ chế tiếp cận thông tin về tình trạng tài sản bảo đảm còn nhiều hạn chế, khó khăn, vướng mắc khi thực hiện xử lý nợ xấu.
Thống đốc NHNN Lê Minh Hưng cho rằng, cần có sự phối hợp chặt chẽ của các bộ ngành, địa phương để xử lý các vướng mắc kể trên, đặc biệt là việc thực hiện quyền thu giữ tài sản bảo đảm. Đây là điểm mấu chốt để quá trình triển khai Nghị quyết 42 có hiệu quả hơn trong thời gian tới.
Huyền Anh
