Lý giải cho việc làm ăn kém hiệu quả của các ngân hàng nhỏ, một chuyên gia cho rằng nhìn vào hoạt động của các ngân hàng có lợi nhuận kém cho thấy tính minh bạch không cao, chậm đổi mới hoạt động. Một số ngân hàng top dưới thậm chí không công bố phần thuyết minh báo cáo tài chính, chỉ công bố vài số liệu thông thường, khó hiểu.
Sụt giảm lợi nhuận
Bức tranh kết quả hoạt động kinh doanh 6 tháng đầu năm 2019 của các ngân hàng đang dần rõ hơn. Trái với “gam màu” sáng đồng đều cả hệ thống trong năm 2018, sự phân hóa sang năm 2019 thể hiện rõ rệt. Trong khi những ngân hàng lớn và một số ngân hàng tầm trung tăng trưởng nhanh, lọt vào nhóm lợi nhuận nghìn tỷ thì những ngân hàng nhỏ đang đối mặt với sự sụt giảm lợi nhuận, thậm chí nhiều nhà băng còn ghi nhận sự suy giảm mạnh so với cùng kỳ.
Tại ABBank, lợi nhuận trước thuế 6 tháng đạt 517 tỷ đồng, giảm nhẹ so với cùng kỳ là 592 tỷ đồng.
Kết quả kinh doanh của VietABank trong 6 tháng đầu năm cũng tràn ngập “sắc đỏ” khi lợi nhuận trước thuế giảm 19%, chỉ đạt 89 tỷ đồng. Thu nhập từ lãi thuần sụt giảm 15%, còn các mảng kinh doanh khác cũng không mấy khả quan: hoạt động dịch vụ bị lỗ, thu nhập từ kinh doanh ngoại hối và mua bán chứng khoán có lãi không đáng kể.
PGBank ghi nhận lợi nhuận trước thuế quý II chỉ đạt 8 tỷ đồng, giảm hơn một nửa so với cùng kỳ. Theo đó, lợi nhuận trước thuế 6 tháng đầu năm 2019 của nhà băng này chỉ đạt 94 tỷ đồng, giảm 5% so với cùng kỳ.
Ở VietCapitalBank, lợi nhuận trước thuế riêng quý II đạt 26 tỷ đồng, trong khi cùng kỳ năm 2018 lỗ hơn 28 tỷ đồng. Tuy nhiên, lũy kế 6 tháng, lợi nhuận trước thuế chỉ đạt 48 tỷ đồng, thấp hơn 17,7% so với cùng kỳ.
Còn Saigonbank, thu nhập lãi thuần trong quý II giảm 7%, còn 157 tỷ đồng. Các hoạt động khác như dịch vụ, kinh doanh ngoại hối, chứng khoán kinh doanh, hoạt động khác đều sụt giảm mạnh.
Tính chung 6 tháng đầu năm, Saigonbank ghi nhận thu nhập lãi thuần 316 tỷ đồng, giảm 3,2% so với cùng kỳ. Các hoạt động kinh doanh khác cũng sụt giảm, cộng thêm chi phí hoạt động lại gia tăng 3% khiến lợi nhuận thuần ở mức 132,6 tỷ đồng, giảm 30%.
Theo đánh giá của một chuyên gia, báo cáo tài chính 6 tháng đầu năm nay của một số ngân hàng nhỏ cho thấy họ tập trung chủ yếu vào hoạt động tín dụng, nghiệp vụ bán buôn, cung ứng vốn cho những khách hàng quy mô lớn.
“Nhìn vào hoạt động của các ngân hàng lợi nhuận kém cho thấy tính minh bạch không cao, chậm đổi mới hoạt động. Một số ngân hàng top dưới thậm chí không công bố phần thuyết minh báo cáo tài chính, chỉ công bố vài số liệu thông thường, khó hiểu”, chuyên gia chia sẻ.
![]() |
Sự phân hóa sang năm 2019 thể hiện rõ rệt |
Đã nhỏ lại càng nhỏ
Không chỉ sụt giảm về lợi nhuận, các ngân hàng trên cũng tăng trưởng quy mô tổng tài sản rất chậm trong 6 tháng đầu năm. Chẳng hạn, tổng tài sản của ABBank chỉ tăng 1,2% trong nửa đầu năm do cho vay khách hàng giảm tới 5,1%.
Saigonbank có tổng tài sản chỉ tăng thêm 917 tỷ đồng, tương đương 4,5% lên 21.291 tỷ đồng; cho vay khách hàng cũng chỉ tăng 3,8%.
Còn VietABank cũng sụt giảm tổng tài sản 4,1%, mặc dù cho vay khách hàng vẫn tăng trưởng 7,4%. Lý do là vì tiền gửi tại các tổ chức tín dụng khác và cho vay các tổ chức tín dụng giảm mạnh 29% xuống còn 10.905 tỷ đồng.
Đến cuối tháng 6, tổng tài sản ở PGBank là 28.211 tỷ đồng, giảm 5,6% so với hồi đầu năm. Trong đó, cho vay khách hàng chỉ tăng nhẹ 1,2% lên 22.080 tỷ đồng; tiền gửi tại Ngân hàng Nhà nước sụt giảm mạnh 70% xuống 580 tỷ đồng. Huy động tiền gửi khách hàng của PGBank sụt giảm 7,8% xuống còn 21.519 tỷ đồng.
Về nợ xấu, một số ngân hàng cũng ghi nhận mức nợ xấu tăng như GPBank tại thời điểm ngày 30/6/2019 có nợ xấu 683 tỷ đồng, tăng 29 tỷ đồng so với đầu năm. Tỷ lệ nợ xấu trên tổng dư nợ cho vay theo đó tăng từ 2,96% lên 3,06%.
Đáng chú ý, có một số ngân hàng ghi nhận lợi nhuận sau thuế giảm nhẹ nhưng tổng nợ xấu lại tăng. Điển hình như Sacombank chứng kiến nợ nhóm 5 (nợ có khả năng mất vốn) giảm mạnh đến hơn 164 tỷ đồng so với đầu năm. Tuy nhiên, nợ nhóm 3 và nhóm 4 lại tăng lên gần 220 tỷ đồng khiến tổng nợ xấu quý II/2019 tăng khoảng 55 tỷ đồng, lên hơn 5.702 tỷ đồng.
Tương tự, KienLongBank ghi nhận tổng nợ xấu quý II/2019 là gần 356,5 tỷ đồng, tăng gần 79 tỷ đồng (hơn 28%) so với thời điểm cuối năm 2018.
Mặc dù nợ nhóm 3 giảm nhưng nợ nhóm 4 tăng mạnh gần 81 tỷ đồng và nợ nhóm 5 tăng nhẹ khoảng 1,7 tỷ đồng đã làm gia tăng tổng nợ xấu quý II/2019 của KienLongBank.
Theo đánh giá của các chuyên gia, ngân hàng còn cho vay thì nợ xấu còn xuất hiện, vấn đề là phải đảm bảo trong tầm kiểm soát và trích lập dự phòng rủi ro đầy đủ nhằm đảm bảo sự phát triển bền vững của ngân hàng nói riêng và toàn hệ thống các tổ chức tín dụng nói chung.
Huyền Anh