 |
|
Ngân hàng băn khoăn ngoài phần cơ cấu nợ và nhóm nợ, phần còn lại phải trích lập dự phòng rất nhiều thì có được tính vào lãi dự thu không? |
Thông tư 03/2021/TT-NHNN sửa đổi, bổ sung Thông tư 01 nhằm hỗ trợ các doanh nghiệp, cá nhân gặp khó khăn do dịch bệnh Covid-19, được các tổ chức tín dụng (TCTD) đánh giá có nhiều điểm mới "dễ thở" hơn cho cả các ngân hàng và doanh nghiệp. Tuy nhiên, vẫn còn một số điều băn khoăn.
Dịch vụ lưu trú còn khó khăn kéo dài
Đánh giá từ góc độ ngân hàng, bà Phạm Thị Trung Hà, Phó tổng giám đốc Ngân hàng Thương mại Cổ phần Quân đội (MB), cho biết các Thông tư 01/2020 và 03/2021 đều nhằm mục đích hỗ trợ các doanh nghiệp, cá nhân ở nhiều ngành nghề, lĩnh vực gặp khó khăn do dịch bệnh Covid-19.
Hiện nay, một số ngành đã bắt đầu phục hồi, tăng trưởng, trong khi đó, lĩnh vực như lưu trú, giao thông… vẫn còn khó khăn. Tuy nhiên, ở lĩnh vực giao thông, NHNN đã có hẳn một thông tư hướng dẫn hỗ trợ Vietnam Airlines. Còn dịch vụ lưu trú vẫn thực hiện theo Thông tư 03.
Theo bà Hà, dự báo dịch vụ lưu trú khó khăn sẽ kéo dài do thị trường du lịch chưa mở cửa cho khách quốc tế vào, nên kể cả cơ cấu thời gian trả nợ thêm 12 tháng thì doanh nghiệp chưa thể trả nợ. Đặc biệt là tại khu vực miền Trung như Đà Nẵng, Khánh Hòa, là các tỉnh liên quan đến phát triển chủ yếu trong lĩnh vực dịch vụ, doanh nghiệp đang rất khó khăn.
Đại diện MB nhận định, với lĩnh vực dịch vụ lưu trú, nếu cho thêm 12 tháng kể từ ngày cơ cấu nợ thì vẫn còn khó khăn. Cần cơ cấu từ năm nay, thêm 12 tháng đến năm 2022, hoặc thời điểm thích hợp khi mở ra thị trường quốc tế.
Thông tư 03 có hiệu lực từ ngày 17/5/2021, NHNN cho phép các TCTD cơ cấu lại thời hạn trả nợ với các khoản nợ phát sinh nghĩa vụ trả nợ trong khoảng thời gian từ ngày 23/1/2020 đến hết năm 2021.
Trước đó, Thông tư 01/2020 chỉ cho phép tái cơ cấu với các khoản nợ phát sinh nghĩa vụ từ 23/1/2020 đến sau 3 tháng từ ngày Thủ tướng công bố hết dịch. Tuy nhiên, NHNN vẫn giữ nguyên quy định thời gian cơ cấu lại thời hạn trả nợ không vượt quá 12 tháng kể từ ngày TCTD thực hiện cơ cấu. Việc thực hiện cơ cấu lại thời hạn trả nợ được thực hiện đến ngày 31/12/2021.
Cũng theo Phó tổng giám đốc MB, sau khi ngân hàng thực hiện giảm lãi suất, các doanh nghiệp có khả năng trả nợ tốt hơn. Từ khi cơ cấu nợ năm 2020, đã có tới 80% khách hàng có thể trả nợ đúng hạn, còn 20% chưa trả nợ đúng hạn, tập trung lĩnh vực lưu trú, du lịch, dịch vụ.
Kéo dài thời gian khoanh nợ thêm 2 năm?
Hầu hết các ngân hàng đánh giá Thông tư 03 được ban hành dù hơi chậm so với mong mỏi của các TCTD song đáp ứng được kỳ vọng của các TCTD, đặc biệt là quy định về thời gian và lộ trình trích lập dự phòng rủi ro là phù hợp, giúp các TCTD không khó khăn về tài chính.
Tuy nhiên, điều bà Hà băn khoăn đó là ngoài phần cơ cấu nợ và nhóm nợ, phần còn lại phải trích lập dự phòng rất nhiều. Vậy phần này có được tính vào lãi dự thu không bởi Theo thông tư 01 được phần còn lại được dự thu, nhưng Thông tư 03 phải theo nguyên tắc trích lập.
Bà Hà lo lắng: “Nếu trích lập dự phòng phần này sẽ nâng tỷ lệ nợ xấu lên cao. Như vậy ngành ngân hàng sẽ chịu thiệt”.
Trong khi đó, một số ý kiến khác lo ngại nguy cơ xảy ra tình trạng có TCTD trục lợi chính sách. Ông Nguyễn Quốc Hùng, Tổng thư ký Hiệp hội Ngân hàng (VNBA) cho rằng, không loại trừ trường hợp này có thể xảy ra ở các ngân hàng yếu kém.
Tuy nhiên, ông Hùng nhấn mạnh, tất cả các khoản nợ đã bị loại dự thu khi cơ cấu nợ, bản thân các TCTD ngay từ đầu đã phải trích lập dự phòng rủi ro với số nợ chênh lệch và kéo dài trong vòng 3 năm. Như vậy, áp lực cho các TCTD là rất lớn. “Không có ngân hàng nào muốn lợi dụng cơ chế này để trục lợi”, đại diện VNBA khẳng định.
Ông Hùng cũng cho biết, về bản chất ngân hàng cũng là doanh nghiệp và chịu nhiều tác động tiêu cực từ đại dịch Covid-19 nhưng đến nay ngân hàng chưa được hưởng chính sách hỗ trợ gì từ Chính phủ, kể cả việc cấp vốn điều lệ với ngân hàng thương mại Nhà nước. Trong khi đó, ngân hàng vẫn phải thực hiện tiết giảm chi phí, cơ cấu nợ, miễn giảm lãi cho vay mới, điều chỉnh kỳ hạn nợ cho vay mới… cho khách hàng và phải loại dự thu đối với khoản nợ đã cơ cấu cho khách hàng. Như vậy, áp lực cho các TCTD là rất lớn.
"Nếu tình hình dịch bệnh vẫn diễn biến phức tạp, Chính phủ cần có giải pháp hỗ trợ cho ngành ngân hàng bằng cách cho phép khoanh nợ với thời hạn tối đa là 2 năm. Nếu được như vậy sẽ giảm bớt khó khăn cho các TCTD và đảm bảo tính pháp lý khi cho vay mới đối với những khoản nợ bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19”, ông Hùng đề nghị.
Thanh Hoa
