Trong khi euro, Nhân dân tệ đang mất giá thì USD, Yên Nhật lại tăng mạnh. Trước vòng xoay tỷ giá, người dân lo ngại tiền VNĐ sẽ mất giá. Còn doanh nghiệp khóc ròng vì chi phí tài chính tăng vọt.
Lãi suất sẽ biến động?
Khách hàng N.T.H (quận Hoàng Mai, Hà Nội) cho biết, trước đây, chị gửi tiết kiệm 200.000 USD tại NH TPBank. Sau khi NHNN ban hành chính sách gửi USD 0% lãi suất, chị đã chuyển USD sang VNĐ để hưởng lợi, với lãi suất 6%/năm. “Trong thời gian qua, có thời điểm tỷ giá USD tăng cao nhưng tôi vẫn gửi tiết kiệm bằng VNĐ vì nghĩ sẽ an toàn hơn khi gửi bằng USD”, chị H cho hay.
“Tuy nhiên, thời gian gần đây có thông tin đồng USD tiếp tục đà đi lên, kéo theo một loạt các đồng tiền của các quốc gia khác cũng đang có biến động khiến tiền VNĐ sẽ giảm từ nay đến cuối năm, nếu điều này xảy ra sẽ ảnh hưởng đến lợi ích của khách hàng”, chị H lo ngại.
Anh Nguyễn Tiến Lâm, giám đốc một doanh nghiệp sản xuất thiết bị phụ tùng ô tô xuất khẩu cho hay công ty anh thường xuyên giao dịch bằng ngoại tệ nhưng cũng đồng ý chuyển USD sang VNĐ vì sự chênh lệch lãi suất giữa VNĐ và USD hiện đã lên đến 6 –7%/năm.
Chính vì thế, anh Lâm cho rằng việc giữ VNĐ để lấy lãi suất như hiện nay vẫn đảm bảo được giá trị tài sản của mình so với đồng bạc xanh. Thế nhưng, gần đây nội tệ của các nước khác liên tục có biến động đã khiến anh mất ăn mất ngủ vì phải tính toán thiệt hơn với lượng tiền VNĐ đang có hiện nay. “Nếu VNĐ mất giá sẽ ảnh hưởng đến lợi ích của doanh nghiệp”, anh Lâm nói.
Các ngân hàng phải xem xét điều chỉnh tăng lãi suất VND, bảo đảm hấp dẫn khách hàng.
Theo các chuyên gia kinh tế, dù lãi suất tiền gửi đang hấp dẫn, ở mức 6 – 7,5%/năm nhưng thời gian tới, nếu đồng USD có biến động tăng, một số đồng ngoại tệ khác vẫn đang “nhảy múa” thì xu hướng dòng tiền có thể đổi chiều, chuyển từ tiết kiệm sang tích trữ USD, buộc các ngân hàng phải xem xét điều chỉnh tăng lãi suất VND.
“Để bảo đảm hấp dẫn khách hàng, tăng thanh khoản cuối năm, các ngân hàng có thể sẽ tăng lãi suất huy động thêm 0,5%/năm” một chuyên gia nhận định.
Trên thực tế, thị trường đã có sự điều chỉnh tăng lãi suất huy động, lãi suất liên ngân hàng. Theo đó, lãi suất liên ngân hàng có xu hướng tăng khá mạnh với biên độ từ 0,74 – 0,81%._Cụ thể, lãi suất trung bình kỳ hạn qua đêm đạt 1,75%; lãi suất trung bình kỳ hạn 1 tuần và 2 tuần lần lượt đạt 1,84% và 2,07%/năm.
Đối với khối doanh nghiệp, biến động tỷ giá đã xuất hiện những diễn biến khá trái chiều. Có những doanh nghiệp được hưởng lợi, nhưng lại có những doanh nghiệp bị “thổi bay” lợi nhuận. USD và Yên Nhật tăng giá đang là niềm vui với những doanh nghiệp xuất khẩu thủy sản, lâm sản. Đây là hai thị trường chính xuất khẩu ngành hàng này của Việt Nam.
Kẻ khóc, người cười
Theo các doanh nghiệp xuất khẩu, nhờ yên Nhật và USD tăng giá, xuất khẩu lâm, thủy sản Việt Nam cạnh tranh hơn. Trong khi đó, đối tác Nhật thường chọn thanh toán bằng USD bởi Yên Nhật tăng mạnh hơn USD. “Thực tế, khi USD tăng giá, xuất khẩu của công ty chúng tôi được lợi, song DN Nhật Bản lại đàm phán hạ giá xuống để phù hợp với sức mua. Chúng tôi cũng sẵn sàng ủng hộ DN, bởi trong trường hợp USD rớt giá quá thấp, chúng tôi cũng có thể đàm phán nâng giá lên và được đối tác ủng hộ. Trong kinh doanh phải hỗ trợ lẫn nhau mới lâu bền được”, một doanh nghiệp xuất khẩu thủy sản cho biết.
Tuy vậy, ở khía cạnh tiêu cực, Yên tăng giá là mối lo cho nhiều doanh nghiệp của ngành điện như: Nhiệt điện Phả Lại, Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN)… Trong đó, EVN có số dẫn đầu với khoảng 395.000 tỷ đồng. Bởi vậy, bất kỳ động thái tăng, giảm giá đồng Yên Nhật cũng ảnh hưởng đến lợi nhuận của “ông lớn” này.
Theo báo cáo tài chính, 6 tháng đầu năm tập đoàn đã phải chi tổng cộng 6.900 tỷ đồng trả lãi. Năm 2015, EVN cũng phải chi hơn 12.000 tỷ đồng trả lãi vay. Phó Tổng giám đốc EVN Đinh Quang Tri cho biết, trong 6 tháng đồng Yên tăng giá mạnh đã khiến tập đoàn lỗ tỷ giá tổng cộng 6.371 tỷ đồng.
Thậm chí, Tổng công ty Cảng Hàng không Việt Nam cũng có chung “nỗi đau” với đồng Yên, khi lần đầu tiên báo lỗ. Cụ thể, ACV vay nợ dài hạn hơn 15.600 tỷ đồng bằng đồng Yên thông qua Ngân hàng Hợp tác quốc tế Nhật Bản (JICA) để thực hiện dự án xây dựng nhà ga hành khách quốc tế sân bay Tân Sơn Nhất. Khi đồng Yên tăng giá, ACV lỗ tới 124 tỷ đồng.
Trao đổi với báo chí, Ts. Nguyễn Trí Hiếu, chuyên gia kinh tế, khuyến cáo khi vay ngoại tệ, các DN cần sử dụng các biện pháp đề phòng rủi ro tỷ giá. Lâu nay, DN Việt Nam thường ít sử dụng công cụ này do tỷ giá khá ổn định, song trong bối cảnh các đồng tiền lớn trên thế giới có nguy cơ biến động mạnh như hiện nay, việc sử dụng công cụ bảo hiểm này là rất cần thiết để đề phòng rủi ro tỷ giá.
Huyền Anh