Mới đây, Hiệp hội Ngân hàng (VNBA) tiếp tục có kiến nghị trên, với nhận định tăng vốn cho nhóm ngân hàng này trở nên cấp bách.
Theo VNAB, nếu 4 "ông lớn" ngân hàng quốc doanh không nhanh chóng tăng được vốn điều lệ thì có thể ảnh hưởng đến sự an toàn hoạt động |
VNBA cho biết, từ chủ trương tăng vốn điều lệ để bảo đảm tỷ lệ an toàn vốn theo chuẩn mực Basel II, bảo đảm vai trò chi phối của Nhà nước trong các ngân hàng thương mại (NHTM) nhà nước, trong đó Nhà nước nắm giữ mức tối thiểu 65% tổng số cổ phần có quyền biểu quyết của Chính phủ, các NHTM có cổ phần nhà nước chi phối là Ngân hàng Ngoại thương (Vietcombank), Ngân hàng Công thương (Vietinbank), Ngân hàng Đầu tư và Phát triển (BIDV) và Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (Agribank) đã xây dựng phương án cụ thể, tập trung đẩy mạnh tái cơ cấu, nâng cao hiệu quả kinh doanh, thực hiện các biện pháp nâng cao năng lực tài chính, như: kiểm soát tốc độ tăng trưởng tín dụng theo đúng định hướng chỉ đạo của Ngân hàng Nhà nước; tái cơ cấu lại danh mục tài sản có rủi ro theo hướng giảm tỷ trọng các tài sản có hệ số rủi ro cao; phát hành trái phiếu thứ cấp tăng vốn cấp 2 nhằm cải thiện tỷ lệ an toàn vốn.
Tuy nhiên, VNBA cho rằng dù đã áp dụng đồng bộ và tối đa các biện pháp, nhưng các ngân hàng này vẫn chưa đáp ứng mức vốn tối thiểu theo chuẩn mực của Basel II.
Báo cáo mới công bố của Hiệp hội cho biết, nhận thấy việc tăng vốn điều lệ cho các ngân hàng này là nhu cầu cấp thiết, khẩn trương, trong vòng một năm qua, Hiệp hội đã có nhiều văn bản báo cáo các cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền để giải quyết. Từ đầu năm đến nay, Thường trực Chính phủ, các bộ, ngành liên quan cũng đã có nhiều cuộc họp để xem xét, tuy nhiên vẫn còn nhiều vướng mắc chưa được tháo gỡ.
"Khảo sát tình hình hoạt động của các ngân hàng này (Vietcombank, Vietinbank, BIDV và Agribank) cho thấy, hiện nay, tỷ lệ an toàn vốn tối thiểu (CAR) bình quân của 4 NHTM nhà nước theo chuẩn mực vốn Basel I ở mức 9,4% đã sát mức tối thiểu theo quy định, thấp hơn so với mức bình quân chung của hệ thống các tổ chức tín dụng trong nước (13%).
Nếu các ngân hàng này không nhanh chóng tăng được vốn điều lệ thì có thể ảnh hưởng đến sự an toàn hoạt động. Tuy nhiên, việc tăng vốn điều lệ của các NHTM nhà nước không chỉ dựa vào sự cố gắng tự thân mà rất cần sự hỗ trợ từ phía Nhà nước trong việc thực hiện phương án nâng vốn điều lệ mà các ngân hàng đã xây dựng", báo cáo cho hay.
Cũng theo Hiệp hội, việc các NHTM nhà nước chậm tăng vốn điều lệ sẽ có thể ảnh hưởng tới khả năng cung ứng vốn cho nền kinh tế, thậm chí có ngân hàng phải giảm tốc độ tăng trưởng tín dụng, từ đó có thể ảnh hưởng tới tăng trưởng kinh tế, giảm thu ngân sách từ thuế. Trong đó, việc tăng vốn điều lệ của Vietinbank là đặc biệt cấp bách.
"Từ năm 2014 tới nay, Vietinbank không được bổ sung thêm vốn điều lệ và hiện là ngân hàng có tiến độ tăng vốn điều lệ chậm nhất trong số các NHTM nhà nước.
Chính vì vậy, năm 2018, Vietinbank chỉ tăng trưởng tín dụng được 6% (mức tăng trưởng thấp nhất đối với Vietinbank trong hơn 10 năm trở lại đây); từ đầu năm 2019 tới nay, thậm chí Vietinbank không thể tăng trưởng tín dụng, ảnh hưởng rất lớn đến khả năng đáp ứng nhu cầu vốn cho doanh nghiệp, tác động trực tiếp tới kết quả kinh doanh của ngân hàng và nguồn thu ngân sách nhà nước".
Theo VNBA, sự đóng góp của các ngân hàng lớn này đối với nền kinh tế là rất quan trọng. Hiện, 4 ngân hàng đang có tổng tài sản và dư nợ tín dụng chiếm thị phần trên dưới 50% toàn hệ thống ngân hàng.
"Với sứ mệnh đặc biệt của doanh nghiệp nhà nước, những năm qua, mặc dù không được Nhà nước cấp bổ sung vốn nhưng các ngân hàng vẫn cố gắng mở rộng tín dụng để đáp ứng nhu cầu vốn của nền kinh tế; các ngân hàng luôn phát huy tốt vai trò chủ lực và trụ cột, đi tiên phong triển khai các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước; có mức tăng trưởng cao, đóng góp lớn cho ngân sách nhà nước.
Để đáp ứng được chủ trương và mục tiêu Chính phủ đề ra, rất cần sự hỗ trợ từ phía Nhà nước giúp 4 ngân hàng này được tăng vốn điều lệ kịp thời. Nhà nước đảm bảo vai trò chi phối; phát huy mạnh mẽ hơn nữa vai trò của các ngân hàng này là công cụ đắc lực để thực hiện các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước, hỗ trợ tăng trưởng kinh tế, gia tăng nguồn thu ngân sách về lâu dài, đồng thời đảm bảo an toàn hoạt động cho hệ thống các tổ chức tín dụng...", Hiệp hội nêu.
Theo đó, trước mắt, các NHTM nhà nước mong Nhà nước cho phép được giữ lại lợi nhuận hàng năm hoặc chia phần cổ tức của Nhà nước bằng cổ phiếu để tăng vốn, giải quyết phần nào những khó khăn, vướng mắc, cản trở hiện nay.
Huyền Anh