Dịch corona sẽ ảnh hưởng đến nợ xấu của ngân hàng?

Tác động trực tiếp bởi dịch corona đến ngành ngân hàng không nhiều, nhưng có nguy cơ tiềm ẩn nợ xấu về lâu dài

Theo các chuyên gia, mức độ ảnh hưởng của dịch bệnh đến nợ xấu ngành ngân hàng sẽ phụ thuộc vào việc Chính phủ có thể ổn định tình hình nhanh chóng như thế nào và khả năng khôi phục trở lại của nền kinh tế sau dịch bệnh.

Tác động gián tiếp

Các chuyên gia nhìn nhận trước khi dịch corona xảy ra, trong năm 2019, sức khỏe ngân hàng đang ngày càng được củng cố lành mạnh, hoạt động chuẩn mực, nhu cầu vay vốn cũng như sử dụng dịch vụ của người dùng tăng… là yếu tố giúp các nhà băng có nhiều thuận lợi về tăng trưởng lợi nhuận trong năm 2020.

Đáng lưu ý, chất lượng tài sản được cải thiện với việc các ngân hàng, Công ty Quản lý tài sản của các tổ chức tín dụng Việt Nam (VAMC) xử lý cũng như kiểm soát nợ xấu mới phát sinh khá tốt khi tính đến hết năm 2019, nợ xấu nội bảng đã xuống dưới 2%. Còn tính tổng tỷ lệ nợ xấu gồm nợ tiềm ẩn, nợ bán cho VAMC đã giảm dần xuống còn 4,89% từ 5,85% trong năm 2018. Đây là tín hiệu tích cực về nỗ lực xử lý nợ xấu trong hệ thống, đồng thời giúp các nhà băng mở rộng tín dụng, qua đó đóng góp tích cực trong tăng trưởng lợi nhuận ngân hàng trong năm 2020.

Tuy nhiên, trong bối cảnh hiện nay, theo giới chuyên môn, không nên quá lạc quan vì diễn biến kinh tế trong nước, đặc biệt là thế giới rất khó lường. Điển hình là bệnh dịch virus corona bùng phát mạnh tác động không nhỏ đến kinh tế toàn cầu, trong đó Việt Nam không ngoại lệ.

Ngành ngân hàng dù không bị tác động trực tiếp nhưng cũng sẽ chịu tác động gián tiếp từ đại dịch. Nhiều lĩnh vực kinh doanh chịu ảnh hưởng trực tiếp từ dịch bệnh như thương mại, du lịch, giao thông vận tải, hàng không... sẽ ảnh hưởng tới khách hàng của nhà băng.

Thực tế, mới đây, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) tổ chức hội nghị triển khai các giải pháp tín dụng ngân hàng hỗ trợ người dân bị ảnh hưởng dịch viêm đường hô hấp cấp. Tại hội nghị, Phó Thống đốc Đào Minh Tú nhận định, dịch bệnh có thể ảnh hưởng tiêu cực đến sản xuất, kinh doanh của người dân, doanh nghiệp, từ đó ảnh hưởng đến hoạt động cho vay, trả nợ ngân hàng.

Nguy cơ nợ xấu tăng

Để tiếp tục triển khai các giải pháp đẩy mạnh tín dụng phục vụ sản xuất kinh doanh trong điều kiện bị ảnh hưởng của dịch bệnh, Phó Thống đốc yêu cầu các tổ chức tín dụng chủ động nắm bắt tình hình sản xuất, kinh doanh, mức độ thiệt hại của khách hàng đang vay vốn do ảnh hưởng của dịch corona để kịp thời áp dụng các biện pháp hỗ trợ, tháo gỡ khó khăn cho khách hàng như cơ cấu lại thời hạn trả nợ, xem xét miễn giảm lãi vay… theo quy định hiện hành. Mặt khác, phối hợp với các sở, ban, ngành kịp thời tham mưu cho UBND tỉnh, thành phố các giải pháp xử lý rủi ro, hỗ trợ tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, người dân vay vốn bị thiệt hại theo quy định.

Về ảnh hưởng từ dịch corona đến tăng trưởng cũng như nợ xấu của ngành ngân hàng, Ts. Cấn Văn Lực cho rằng có 3 tác động chính đến lĩnh vực tài chính ngân hàng. Thứ nhất là tiềm ẩn nợ xấu, bởi số doanh nghiệp và hộ kinh doanh bị ảnh hưởng tiêu cực đương nhiên sẽ khó khăn về sản xuất kinh doan. Vì vậy, NHNN đã chỉ đạo các tổ chức tín dụng rà soát đánh giá và nghiên cứu phương án hỗ trợ cho họ.

Tác động thứ hai là do tình hình kinh tế thế giới đang diễn biến khá phức tạp, Trung Quốc và Việt Nam sẽ chịu tác động tiêu cực nên tổng cầu giảm, nhu cầu tín dụng giảm so với năm ngoái, điều này ảnh hưởng đến tăng trưởng tín dụng và ảnh hưởng đến lợi nhuận ngân hàng.

Thứ ba, dịch corona sẽ là cơ hội thúc đẩy thanh toán không dùng tiền mặt.

Liên quan đến nguy cơ về nợ xấu, ông Lực đánh giá: “Hiện, quy mô dự tính tác động không quá lớn, ngoài ra, Chính phủ và NHNN cho phép nếu hộ kinh doanh hoặc doanh nghiệp đó khó khăn sẽ không đưa vào nợ xấu trong năm nay mà đưa vào nợ tái cơ cấu. Rõ ràng đây là tiềm ẩn nợ xấu về lâu dài chứ không phải đẩy nợ xấu năm nay lên ngay lập tức”.

Cũng có cái nhìn lạc quan về tác động của dịch đến nợ xấu ngành ngân hàng, Ts. Nguyễn Đức Độ, Phó Viện Trưởng Viện Kinh tế - Tài chính (Học viện Tài chính), cho rằng hiện nay dịch mới bùng phát ở Việt Nam khoảng nửa tháng nên tác động có thể là phụ thuộc vào việc khi nào dịch kết thúc.

“Mức độ nghiêm trọng của vấn đề sẽ phụ thuộc vào việc Chính phủ có thể ổn định tình hình nhanh chóng như thế nào và khả năng khôi phục trở lại của nền kinh tế sau dịch bệnh”, ông Độ nói.

Đối với lĩnh vực ngân hàng, tác động trực tiếp bởi dịch corona không nhiều, tuy nhiên cũng có thể liên quan gián tiếp đến nợ xấu.

Ông Độ phân tích, nền kinh tế đang điều chỉnh theo chu kỳ, có một số ngành đang tăng trưởng chậm lại sau một giai đoạn tăng trưởng rất cao, hàng tồn kho nhiều nên doanh nghiệp điều chỉnh sản xuất, bất động sản chững lại, tốc độ tăng trưởng tín dụng chững lại, nên kể cả không có bệnh dịch corona thì khả năng triển vọng ngành ngân hàng cũng không sáng sủa bằng năm 2019, nên khi có bệnh dịch bùng phát thì có tác động tiêu cực hơn, nợ xấu đáng lo ngại hơn.

“Tất nhiên, trong thời gian qua, ngành ngân hàng đã xử lý nợ xấu tương đối tốt. Tuy nhiên, nợ xấu ở một số ngân hàng vẫn còn cao, nên đây là vấn đề cần quan tâm”, ông Độ cho hay.

Thanh Hoa