Theo thông tin từ Công ty Cổ phần Lizen (gọi tắt là: Công ty Lizen) có trụ sở tại quận Bình Thạnh, TP.HCM phản ánh Ngân hàng TMCP Hàng hải Việt Nam - Chi nhánh Sài Gòn (gọi tắt là: Ngân hàng MSB Sài Gòn) đã vi phạm nghĩa vụ bảo lãnh thanh toán, có thái độ trốn tránh… đối với hai khoản tạm ứng đã được ngân hàng này phát hành chứng thư bảo lãnh.
Công ty Lizen cho biết, ngày 24/3/2023, Ngân hàng MSB Sài Gòn đã phát hành thư bảo lãnh tiền tạm ứng số 04136010056604, có thời hạn đến ngày 31/7/2023 để đảm bảo cho khoản tạm ứng của công ty đã tạm ứng cho Công ty Cổ phần THĐ15 (gọi tắt là: Công ty THĐ15), có trụ sở ở TP. Bắc Ninh để thực hiện dự án xây dựng trường tiểu học Quang Trung (quận Hoàn Kiếm,TP. Hà Nội). Tính đến ngày 31/07/2023, Công ty THĐ15 chưa hoàn trả cho công ty Lizen số tiền tạm ứng còn lại là hơn 14,6 tỷ đồng.
Tiếp theo, vào ngày 05/5/2023, Ngân hàng MSB Sài Gòn đã phát hành các thư bảo lãnh tiền tạm ứng số: 04136010058130, 04136010058158, 04136010058149 và thư sửa đổi số 01, có thời hạn đến ngày 31/8/2023 để đảm bảo cho khoản tạm ứng của Công ty Lizen tạm ứng cho Công ty THĐ15 tại dự án xây dựng trụ sở Kho bạc Nhà nước Bắc Ninh (TP. Bắc Ninh). Tính đến ngày 31/08/2023, Công ty THĐ15 chưa hoàn trả cho Công ty Lizen số tiền tạm ứng còn lại là gần 15,8 tỷ đồng.
 |
|
Thanh tra, giám sát Ngân hàng Nhà nước yêu cầu Ngân hàng MSB xem xét giải quyết vụ việc liên quan đến Công ty Lizen. |
Đại diện Công ty Lizen cho biết, trong quá trình thực hiện hai dự án trên, công ty đã rất thiện chí, tích cực hoàn thành tốt các nghĩa vụ của mình theo đúng thỏa thuận. Tuy nhiên, đến thời hạn hoàn trả tiền tạm ứng, phía Công ty THĐ15 lại có thái độ né tránh, không muốn hoàn trả số tiền tạm ứng cho công ty.
Theo Công ty Lizen, tính đến ngày 31/7/2023 Công ty THĐ15 chưa hoàn trả cho Lizen số tiền tạm ứng còn lại là hơn 14,6 tỷ đồng (theo Thư bảo lãnh tiền tạm ứng số 04136010056604) và số tiền tạm ứng còn lại là gần 15,8 tỷ đồng (các Thư bảo lãnh tiền tạm ứng số 04136010058130, số 04136010058158, số 04136010058149 và thư sửa đổi số 01) tính đến ngày 31/8/2023.
Do các khoản tiền trên đã được bảo lãnh bởi Ngân hàng MSB Sài Gòn nên Công ty Lizen đã gửi các văn bản đến ngân hàng yêu cầu thu hồi tiền tạm ứng theo thư bảo lãnh đã phát hành để bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của mình. Thế nhưng, các văn bản trên đều không nhận được phản hồi.
Sau đó, Công ty Lizen tiếp tục liên hệ và gửi rất nhiều văn bản đến Ngân hàng MSB Sài Gòn và Ngân hàng MSB hội sở chính tại TP. Hà Nội nhưng vẫn không được giải quyết. Tuy nhiên đến hiện tại, phía Ngân hàng MSB Sài Gòn đang đưa ra lý do cần chờ đối chiếu số liệu giữa Công ty Lizen và Công ty THĐ15.
Cũng theo Công ty Lizen, mặc dù đây là bảo lãnh vô điều kiện không hủy ngang, công ty không cần phải chứng minh bất kỳ nội dung gì liên quan đến bảo lãnh, song trên tinh thần thiện chí hợp tác và theo đề nghị từ Ngân hàng MSB Sài Gòn, Công ty Lizen đã để Ngân hàng MSB Sài Gòn có thời gian làm việc lại với bên Công ty THĐ15 về số liệu cũng như thuyết phục Công ty THĐ15 đưa tài sản bổ sung để giải ngân thay cho khoản nhận nợ bắt buộc đối với nghĩa vụ hoàn trả bảo lãnh tạm ứng. Sau một quãng thời gian dài đến nay, phía Ngân hàng MSB Sài Gòn mới chỉ cùng Công ty THĐ15 hoàn trả số tiền 6 tỷ đồng cho Công ty Lizen.
Ngày 12/10, Công ty Lizen đã có văn bản gửi đến bộ phận Thanh tra, giám sát Ngân hàng (Ngân hàng nhà nước Chi nhánh TP.HCM) kêu cứu. Ngày 24/10 vừa qua, đơn vị này đã có văn bản yêu cầu Ngân hàng MSB trả lời.
“Phía Ngân hàng MSB Sài Gòn đã có dấu hiệu vi phạm nghĩa vụ bảo lãnh thanh toán, gây ra thiệt hại cho phía Công ty Lizen. Việc doanh nghiệp làm việc với ngân hàng trên cơ sở quy định của pháp luật và tin tưởng vào hệ thống quản lý của ngân hàng, xem như một trung gian tài chính để đảm bảo được về an toàn tài chính trong các giao dịch với đối tác, trong đó có giao dịch về bảo lãnh. Vì bảo lãnh được phát hành trên cơ sở uy tín của ngân hàng. Thế nhưng, Ngân hàng MSB né tránh trách nhiệm nghĩa vụ đối với bảo lãnh đã phát hành, cố tình trì hoãn với nhiều lý do phải thực hiện đối với bảo lãnh vô điều kiện không hủy ngang. Vấn đề này khiến chúng tôi rất hoang mang, mất niềm tin và xét thấy cần phải truyền thông rộng rãi để cảnh bảo tới các doanh nghiệp khác không bị rơi vào trường hợp tương tự như Công ty Lizen tại ngân hàng này, cũng như góp phần bảo vệ môi trường kinh doanh lành mạnh, minh bạch”, đại diện Công ty Lizen bức xúc.
Ngân hàng MSB nói gì?
Liên quan đến sự việc trên, phóng viên đã liên hệ với đại diện truyền thông của Ngân hàng MSB để nắm thông tin. Ngày 14/11, Ngân hàng MSB chính thức phản hồi thông tin và cho biết việc MSB Sài Gòn thẩm định và phát hành chứng thư bảo lãnh cho Công ty THĐ15 là đúng theo quy định của ngân hàng, pháp luật.
Theo đại diện Ngân hàng MSB, dựa trên thông tin các bên cung cấp, ngày 22/08/2023 ngân hàng đã gửi văn bản đến Công ty Lizen để khẳng định rằng MSB Sài Gòn vẫn có trách nhiệm thực hiện nghĩa vụ đối với các thư bảo lãnh đã phát hành. Tuy nhiên, vì Công ty Lizen và Công ty THĐ15 còn nhiều nội dung chưa thống nhất, nên đề nghị các bên làm rõ và thống nhất số liệu cần phải hoàn ứng để MSB Sài Gòn và Công ty THĐ15 phối hợp thực hiện đúng quy định.
Sau hai lần Công ty THĐ 15 gửi công văn cho Công ty Lizen yêu cầu họp 03 bên, đến ngày 30/08/2023, cuộc họp giữa Công ty THĐ15, Công ty Lizen và MSB Sài Gòn đã được tổ chức và hai bên (Lizen và THĐ15) chưa đạt được thỏa thuận.
Cũng theo đại diện Ngân hàng MSB, nhằm thúc đẩy quá trình tháo gỡ vướng mắc, ngày 11/09/2023, đại diện MSB Sài Gòn đã làm việc với đại diện Công ty Lizen. Tại buổi làm việc, MSB Sài Gòn khẳng định chịu trách nhiệm với các thư bảo lãnh đã phát hành. Tuy nhiên, tính đến thời điểm đó, hai bên (Lizen và THĐ15) còn nhiều vấn đề bất đồng, chưa thống nhất. Vì vậy, để có thêm dòng tiền để hoàn thiện dự án, đồng thời, tránh các tranh chấp sau này giữa các bên, MSB Sài Gòn đề nghị với Công ty Lizen sẽ cùng làm việc với Công ty THĐ15 để thanh toán trước một khoản hoàn ứng tạm tính, sau đó các bên ngồi lại thống nhất con số hoàn ứng cuối cùng để MSB Sài Gòn có cơ sở thực hiện. Theo đó, ngày 12/09/2023, MSB Sài Gòn yêu cầu Công ty THĐ15 hoàn ứng trước 01 phần tạm ứng.
Sau thời gian phối hợp đối chiếu, đại diện Công ty Lizen đã gửi cho MSB Sài Gòn số liệu đối chiếu tạm tính của cả hai dự án tuy nhiên phần số liệu này chưa phù hợp nên chưa xác định được số tiền cần hoàn ứng.
Đại diện Ngân hàng MSB cho biết, để tiếp tục tháo gỡ vướng mắc, ngày 10/10/2023, MSB Sài Gòn đã gửi văn bản đề nghị phía Công ty THĐ15 và Công ty Lizen phối hợp đối chiếu số liệu cụ thể trong phạm vi hợp đồng kinh tế. Đây là cơ sở để MSB Sài Gòn thực hiện nghĩa vụ đối với các thư bảo lãnh đã phát hành. MSB Sài Gòn đang đợi các bên gửi số liệu này.
“Ngày 02/11 vừa qua, Công ty THĐ15 có công văn mời Công ty Lizen tham gia họp để thống nhất số liệu công nợ các dự án để có cơ sở hoàn ứng. Ngân hàng MSB đang chờ hai bên thống nhất lại số liệu công nợ để đưa ra số tiền hoàn ứng phù hợp”, đại diện Ngân hàng MSB cho hay.
Thấy gì từ ý kiến phản hồi của MSB?
Bình luận về vụ việc trên, Luật sư, Ths. Đặng Thị Thúy Huyền – Giám đốc Công ty Luật HPL và Cộng sự cho biết, theo đúng quy định của luật định cũng như theo nội dung của chứng thư bảo lãnh thì đều thể hiện rất rõ đây là bảo lãnh tạm ứng vô điều kiện không huỷ ngang, việc Lizen yêu cầu ngân hàng thực hiện nghĩa vụ bảo lãnh khi đã đến hạn là hoàn toàn hợp lệ và đúng quy định, ngoài ra việc giá trị tạm ứng chưa thu hồi còn lại được căn cứ trên cơ sở pháp lý là hồ sơ thanh toán đã được ký xác nhận giữa hai bên tính đến thời điểm thu hồi. Do đó việc ngân hàng luôn đưa ra các lý lẽ là số liệu chưa rõ, cần phải đối chiếu chỉ để thể hiện việc cố tình trì hoãn kéo dài việc thực hiện nghĩa vụ, không có trách nhiệm đối với bảo lãnh do mình đã phát hành.
Theo Luật sư Huyền, ngân hàng luôn nói chịu trách nhiệm với thư bảo lãnh đã phát hành tuy nhiên lại kèm theo từ “Nhưng…”, hoàn toàn mâu thuẫn với chính nội dung bảo lãnh vô điều kiện đã phát hành. Rồi tự khẳng định việc Lizen và THĐ15 còn nhiều vấn đề bất đồng chưa thống nhất. Lizen không có gì về bất đồng với THĐ15 để phải ảnh hưởng đến bảo lãnh tạm ứng này và công ty Lizen căn cứ theo giá trị tạm ứng còn lại phải thu hồi đến thời điểm hết hạn bảo lãnh được ghi nhận theo hồ sơ thanh toán đã được ký xác nhận giữa hai bên.
“Ở đây đang là trách nhiệm phải thực hiện của ngân hàng đối với bảo lãnh đã phát hành, còn việc ngân hàng sẽ làm việc với THĐ15 có trách nhiệm nộp tiền, đưa tài sản vào để Ngân hàng MSB đảm bảo lại cho khoản tiền mà Ngân hàng MSB phải hoàn trả theo đúng nghĩa vụ bảo lãnh với Lizen là một vấn đề hoàn toàn độc lập. Vấn đề là MSB không giải quyết được với công ty THĐ15 là đơn vị MSB tài trợ để phát hành bảo lãnh, đồng thời ngân hàng cũng không chịu trách nhiệm bỏ nguồn vốn đối ứng ra trước để giải quyết trách nhiệm của bảo lãnh, thể hiện việc cùng THĐ15 để đưa ra lý do điều kiện phải đối chiếu số liệu nghĩa là có sự xác nhận của THĐ15 mới hoàn trả tạm ứng, trong khi THĐ15 đang cố tình để không thực hiện việc hoàn trả tạm ứng thì không khác gì đang cố tình “đánh đố” cho Lizen. Giống như đang chuyển hóa bảo lãnh từ vô điều kiện sang bảo lãnh có điều kiện “bất khả thi”, Luật sư Huyền cho hay.
Trần Lân
VnBusiness sẽ tiếp tục thông tin đến bạn đọc.
