Yên Hân là một trong những địa phương có thế mạnh về cây chè Shan tuyết cổ thụ. Tuy nhiên, do trình độ canh tác của người dân còn hạn chế, quy trình thu hoạch, chế biến, đóng gói còn thủ công nên sản phẩm làm ra chưa đáp ứng được yêu cầu của thị trường, giá bán không cao, không cạnh tranh được với sản phẩm chè của các địa phương khác.
Trước thực tế này và nhận ra vai trò của mô hình kinh tế hợp tác trong xây dựng nông thôn mới, xã đã được huyện hỗ trợ thành lập HTX nông nghiệp Tát Vạ vào cuối năm 2018. Hoạt động sản xuất của HTX là trồng và chế biến chè Shan tuyết.
Sản xuất khoa học, sản phẩm chất lượng
Theo ban giám đốc HTX, chè Shan tuyết vốn là cây trồng thế mạnh ở Yên Hân và được coi là cây trồng mang lại thu nhập chính cho người dân. Để phát triển và nâng cao giá trị cây chè, khi đi vào hoạt động, HTX đã tích cực cùng địa phương ưu tiên nguồn lực hỗ trợ thành viên và người dân cải tạo diện tích chè cằn cỗi, năng suất thấp, triển khai trồng mới bằng các giống năng suất cao nhằm phát huy giá trị kinh tế.
Quy trình sản xuất chè nguyên liệu đang được ứng dụng theo tiêu chuẩn VietGAP. HTX đứng ra tổ chức thu mua; hỗ trợ, hướng dẫn bà con cách chăm sóc, thu hái đúng tiêu chuẩn nhằm bảo đảm chất lượng. Ban giám đốc luôn bảo đảm bảo bao tiêu thu mua sản phẩm với giá cao hơn từ 40 - 60 nghìn đồng/kg búp chè tươi, trong khi người dân không phải vất vả chế biến, sao chè mỗi khi đêm về.
 |
|
Cây chè Shan tuyết đang được cải tạo và trồng mới nhằm nâng cao giá trị kinh tế. |
Để phục vụ cho công đoạn chế biến, HTX đầu tư máy móc, trang thiết bị, nhà xưởng đồng bộ, hiện đại theo quy trình khép kín. Tuy nhiên, trong quá trình làm việc, HTX luôn trân trọng những kinh nghiệm thủ công lâu năm của người dân bản địa. Nhờ vậy, sản phẩm trà Shan tuyết do HTX sản xuất luôn giữ được hương vị tự nhiên rất đặc trưng, chất lượng ổn định.
Ngoài đóng gói với khối lượng phù hợp, HTX còn sản xuất thêm trà túi lọc nhằm đáp ứng nhu cầu của người tiêu dùng. Sản phẩm có nhãn mác bao bì và có thể truy xuất được nguồn gốc.
Với mong muốn giúp bà con vừa làm chủ vùng nguyên liệu vừa làm chủ công nghệ chế biến, HTX đã mời những người sao chè giỏi tại địa phương đào tạo về vận hành máy chế biến chè theo công nghệ mới trên cơ sở tiếp thu những kinh nghiệm truyền thống của người dân. Người lao động làm việc tại nhà xưởng với mức lương ổn định, được học cách chế biến chè theo quy trình quản lý chất lượng nghiêm ngặt, đem đến cho người tiêu dùng sản phẩm tốt nhất trên thị trường, góp phần nâng cao giá trị của sản phẩm chè Shan tuyết của địa phương.
Chung sức phát triển "tam nông"
Trong năm 2019, HTX đã đưa sản phẩm chè Shan tuyết cổ thụ và chè Shan tuyết túi lọc Tát Vạ tham gia chương trình OCOP. Trải qua các đợt đánh giá, phân hạng, chè Shan tuyết cổ thụ túi lọc của HTX đã đạt OCOP 3 sao tỉnh Bắc Kạn. Đây là nền tảng vững chắc giúp xã Yên Hân sẽ về đích nông thôn mới vào cuối năm 2020.
Theo đại diện UBND xã Yên Hân, những năm qua, xã đã chủ trương đẩy mạnh chương trình OCOP nhằm tạo sức bật trong phát triển nông nghiệp, nông thôn và nông dân trên địa bàn. Đó cũng là định hướng trong xây dựng nông thôn mới. Việc chú trọng phát triển HTX và sản phẩm OCOP sẽ là "chìa khóa" mở ra nhiều thành công lớn về "tam nông" trong tương lai.
 |
|
Diện mạo xã Yên Hân ngày càng đổi mới nhờ xác định được yếu tố then chốt cần làm trong xây dựng nông thôn mới. |
Tuy đi vào hoạt động chưa lâu nhưng quá trình HTX Tát Vạ đầu tư cho sản xuất và chế biến chè, đồng thời có sản phẩm đạt OCOP 3 sao không chỉ khẳng định thế mạnh của địa phương,l mà còn cho thấy sự đổi mới trong nhận thức và hành động của người dân trong phát triển kinh tế, xã hội. Đây cũng là đơn vị chuyên môn giúp đẩy mạnh chuyển giao khoa học kỹ thuật, áp dụng biện pháp chăm sóc, sản xuất hiệu quả, phát triển cây chè theo hướng hàng hóa đi đôi với việc tuân thủ các quy trình sản xuất, đảm bảo an toàn.
Với sự dẫn dắt của mô hình kinh tế hợp tác, đến nay, toàn xã đã trồng thêm được gần 300ha cây lâm nghiệp, trong đó có gần 80ha chè Shan tuyết. Thu nhập bình quân đầu người tăng từ 7 triệu đồng năm 2010 lên gần 30 triệu đồng vào năm 2019.
Thời gian tới, HTX Tát Vạ sẽ tập trung cải tạo diện tích chè cằn cỗi, năng suất thấp đi đôi với liên kết với doanh nghiệp, cơ quan chuyên môn để mở rộng đầu ra cho sản phẩm.
Huyền Trang
