Chợ xã Tân Đông từng rơi vào cảnh kinh doanh ế ẩm, môi trường kinh doanh xuống cấp làm ảnh hưởng đến người kinh doanh, người tham gia mua, bán. Tuy nhiên, đến năm 2017, chợ Tân Đông đã được đầu tư xây mới và quản lý bởi HTX Dịch vụ thương mại và nông nghiệp Đồng Tiến.
Từng một thời khó khăn
Trước đây, chợ Tân Đông do địa phương đứng ra quản lý thông qua mô hình ban quản lý chợ. Với mức thu phí chỉ có 5.000 đồng/người, hộ kinh doanh đã bộc lộ nhiều bất cập.
Với mức thu phí trên, hàng tháng lại phải chi trả phụ cấp cho các thành viên ban quản lý, chi trả tiền điện, tiền gom rác... nên tình trạng thu không đủ chi kéo dài, từ đó dẫn đến chợ ngày càng xuống cấp mà không thể sửa chữa. Nếu có sửa chữa cũng chỉ nhỏ lẻ, không bảo đảm được chất lượng vệ sinh và phòng cháy chữa cháy.
Bên cạnh đó, việc thu phí cũng tạo ra sự không công bằng giữa các tiểu thương vì tiểu thương có diện tích kinh doanh lớn hay nhỏ đều đóng phí bằng nhau.
Việc bố trí, sắp xếp chỗ kinh doanh cho các tiểu thương cũng không được chú trọng dẫn đến tình trạng bát nháo, không bảo đảm vệ sinh môi trường cũng như vệ sinh an toàn thực phẩm.
Quản lý chợ theo mô hình này không chỉ gây khó khăn cho các hộ kinh doanh. Ngay việc ký hợp đồng, phân công nhiệm vụ, chi trả thù lao, phụ cấp... cũng do địa phương quyết định, chứ không theo “bài bản” nào nên không phát huy được hết hiệu quả của mô hình kinh doanh chợ trong điều kiện nhu cầu thị trường ngày càng lớn.
 |
|
Được kinh doanh trong chợ mới là niềm vui của người dân xã Tân Đông (Ảnh: TL) |
Trước những bất cập này, trong quá trình xây dựng nông thôn mới, xã Tân Đông đã quyết định thay đổi mô hình quản lý chợ sang cho HTX Dịch vụ thương mại và nông nghiệp Đồng Tiến quản lý và vận hành.
Theo lãnh đạo địa phương và người dân, tất cả mọi người đều mong muốn có được một quy định chung về mô hình quản lý chợ cấp xã, được trao đổi mua bán trong môi trường khang trang, công bằng.
Nắm bắt được nhu cầu này, HTX Dịch vụ thương mại và nông nghiệp Đồng Tiến đã nhanh chóng được thành lập và đi vào hoạt động.
Tự chủ trong quản lý
HTX đã cùng chính quyền đầu tư xây dựng lại toàn bộ chợ xã Tân Đông vào cuối năm 2016. Đến giữa năm 2017, chợ khánh thành và đi vào hoạt động với diện tích 5.900 m2, gồm 24 ki-ốt và 175 sạp hàng. Khu vực kinh doanh đực phân chia theo lĩnh vực để tạo cảnh quan sạch đẹp, thuận lợi trong quản lý và mua, bán.
Chợ có các phòng kỹ thuật điện nước, nhà làm việc, hệ thống đèn điện chiếu sáng, hệ thống nước, công trình vệ sinh hạ tầng kỹ thuật và các công trình phụ trợ khác. Tổng kinh phí đầu tư xây dựng trên 14 tỷ đồng. Nguồn vốn một phần do HTX đóng góp, một phần kêu gọi sự hỗ trợ của địa phương, các doanh nghiệp...
HTX Đồng Tiến bắt tay vào đầu tư, khai thác, quản lý chợ theo hình thức hạch toán kinh doanh, tự bảo đảm thu chi, chủ động mọi hoạt động.
Để bảo đảm công bằng, HTX thay đổi quy định thu phí khi áp dụng thu tính trên mét vuông mặt bằng kinh doanh. Việc này cũng giải quyết tình trạng bán hàng rong, bán ở chợ tự phát xung quanh, từ đó thu hút người tiêu dùng vào trong chợ.
 |
|
HTX Dịch vụ thương mại và nông nghiệp Đồng Tiến quản lý chợ theo tinh thần tự chủ trên tinh thần "vừa lòng khách đến, vui lòng khách đi" (Ảnh: TL) |
Sau khi chuyển đổi sang mô hình HTX quản lý chợ, bộ máy quản lý đã tinh giản, hiệu quả hoạt động nâng lên. Các sửa chữa nhỏ trong chợ được HTX phối hợp với tiểu thương làm nhanh, làm tốt, không cần phê duyệt của cơ quan chức năng, cũng không cần tiền ngân sách.
HTX cũng phối hợp chặt chẽ trong thanh tra, kiểm tra để đảm bảo thực phẩm đến tay người tiêu dùng được an toàn. Các tiểu thương được khuyến khích ghi chép, lưu giữ chứng từ để thuận tiện truy xuất nguồn gốc hàng hóa.
Theo ông Nguyễn Hoài Thương, Chủ tịch Hội đồng quản trị kiêm Giám đốc HTX, nhờ tập trung ưu tiên giải tỏa lòng lề đường nên đến nay đã giảm điểm bán hàng tự phát. HTX cũng phối hợp, hỗ trợ tiểu thương tiếp cận vốn vay ưu đãi. Chợ cũng mở cửa sớm hơn, tạo cảnh quan sạch sẽ, tiểu thương buôn bán thân thiện để “vừa lòng khách đến, vui lòng khách đi”.
Nhờ hoạt động hiệu quả, hàng tháng, HTX Dịch vụ thương mại và nông nghiệp Đồng Tiến nộp vào ngân sách xã 6 triệu đồng. Từ khi HTX thực hiện quản lý và khai thác chợ, UBND xã chưa nghe tiểu thương phản ánh, thắc mắc gì về cách quản lý của HTX.
Theo đại diện UBND huyện Tân Châu, việc xây dựng chợ mới đáp ứng nguyên tắc “chỉ xây dựng chợ khi có nhu cầu thực sự của người dân”. Đồng thời, nhờ HTX thực hiện trên tinh thần tự nguyện, tự chủ nên đáp ứng được nguyện vọng của các hộ kinh doanh.
Ngoài thực hiện quản lý khai thác chợ, HTX Đồng Tiến còn phát triển dịch vụ vận tải hành khách, bốc xếp hàng hóa, duy trì chăm sóc cây xanh, bảo trì hệ thống điện chiếu sáng công cộng, thu gom rác, quét dọn vệ sinh, nạo vét mương, thông cống rãnh nhằm nâng cao thu nhập, tạo việc làm cho lao động địa phương.
Như Yến
