Theo tính toán của HTX chế biến lâm sản Lang Chánh (xã Quang Hiến), mô hình trồng vầu và liên kết với HTX thu mua mang lại hiệu quả kinh tế khá cao đối với người dân.
Với giá khai thác là 180.000 đồng/tạ, bình quân một gia đình 2 người có thể khai thác 2 - 3 tạ/ngày, thu nhập khoảng 600.000 - 700.000 đồng. Với mức thu này, nhiều hộ dân vượt đói nghèo là chuyện nằm trong tầm tay.
Nâng cao thu nhập
Hiện HTX chế biến lâm sản Lang Chánh đang là một trong những đơn vị sản xuất kinh doanh theo chuỗi giá trị khi liên kết cùng người dân để thu mua nguyên liệu từ cây vầu, sau đó về sơ chế, chế biến thành các sản phẩm và cung cấp cho các doanh nghiệp. Nhờ đó, người dân ở Lang Chánh hiện nay hầu như không phải lo vấn đề đầu ra cho loại cây này mà chỉ tập trung sản xuất, nâng cao sản lượng.
Nhận thấy tiềm năng từ diện tích đất lâm nghiệp, huyện Lang Chánh đã lồng ghép các nguồn vốn phát triển sản xuất của các Chương trình 30a và 135 của Chính phủ (Chương trình hỗ trợ giảm nghèo nhanh và bền vững đối với 61 huyện nghèo) để hỗ trợ người dân trồng cây vầu tại 3 xã Yên Khương, Yên Thắng, Lâm Phú.
Các diện tích trồng cây vầu đang phát triển nhanh và cho thu nhập cao, Hiện huyện đã có hàng trăm ha rừng vầu. Thông qua việc hướng dẫn kỹ thuật và thành lập các HTX, người dân đã biết chủ động tự trồng lại diện tích rừng vầu mới trên đất rừng của các hộ.
Vầu được mệnh danh là "vàng xanh" khi giúp người dân nâng cao thu nhập, giảm nghèo hiệu quả trên đất lâm nghiệp. |
Một trong những địa phương thành công trong việc nâng cao thu nhập cho người dân trong huyện từ trồng cây vầu là xã Yên Khương. Đây vốn là xã biên giới, với đa phần là đồng bào dân tộc Thái sinh sống, đời sống gặp nhiều khó khăn, tỷ lệ hộ nghèo còn cao.
Một thời gian dài chính quyền luôn trăn trở tìm hướng thoát nghèo cho người dân. Xã cử cán bộ nông nghiệp đi nghiên cứu, học tập kinh nghiệm, tìm hiểu các loại giống cây trồng, vật nuôi sao cho phù hợp với đồng đất, tập quán canh tác của đồng bào.
Từ năm 2015, nhận thấy tính khả thi kinh tế từ cây vầu đắng, thông qua các nguồn vốn từ Chương trình 30a, 135, chương trình giảm nghèo xã đã đưa vào trồng thử nghiệm 45 ha cho các hộ nghèo, hộ cận nghèo.
Do phù hợp với điều kiện đất đai, khí hậu nên cây vầu phát triển nhanh, tỷ lệ sống đạt cao lại không tốn công chăm sóc, ít sâu bệnh, lợi nhuận cao hơn từ 2 đến 3 lần so với các loại cây trồng khác. Với giá bán như hiện nay (1,8 - 2 triệu đồng/tấn) người trồng vầu có thể thu về trên 70 triệu đồng/ha/năm. Với hiệu quả kinh tế từ vầu đem lại đã thực sự giúp cho nhân dân xã biên giới Yên Khương thoát nghèo bền vững.
Gắn với chế biến
Với sự hiệu quả của cây vầu, định hướng trong những năm tới, huyện Lang Chánh tiếp tục vận động người dân, HTX phát triển, mở rộng mô hình trồng vầu, đồng thời, đầu mối các HTX với các doanh nghiệp chế biến lâm sản trong và ngoài tỉnh thu mua sản phẩm vầu cho người dân.
Không bỏ qua hiệu quả sản xuất của loại cây này, HTX chế biến lâm sản Lang Chánh đã tích cực đầu tư cải tạo lại hệ thống nhà xưởng, máy móc theo công nghệ hiện đại nhằm giảm thiểu tối đa ô nhiễm môi trường và nâng cao năng suất chế biến.
Hiện nay, HTX đang khai thác công suất đạt 1.000 tấn/năm, trung bình mỗi ngày HTX tiêu thụ trên 24 tấn nguyên liệu từ vầu cho người dân, tạo việc làm cho 50 lao động trực tiếp tại nhà máy và hàng trăm lao động thời vụ. Riêng lao động trực tiếp có thu nhập từ 4,5-7 triệu đồng/người/tháng.
Không chỉ HTX chế biến lâm sản Lang Chánh, hiện nay, trên địa bàn huyện đã thu hút khoảng doanh nghiệp sản xuất, chế biến lâm sản.
Các cơ sở sản xuất này đang tạo việc làm cho 500 lao động với thu nhập bình quân 5 triệu đồng/người/tháng. Trong đó, một số đơn vị sản xuất, kinh doanh có quy mô lớn với công suất chế biến ước đạt từ 400-600m3/ngày, như: HTX chế biến lâm sản Lang Chánh, Công ty CP Lâm sản Lang Chánh; Công ty TNHH Sản xuất thương mại Tuấn Vinh...
Theo đó, các sản phẩm được chế biến từ cây vầu sẽ được tiêu thụ ở thị trường trong, ngoài tỉnh và xuất sang thị trường Trung Quốc, Đài Loan. Điều này không chỉ nâng cao giá trị của cây vầu mà còn giúp người dân yên tâm gắn bó, mở rộng với loại cây lâm nghiệp này.
Minh Nhương