Ông Trần Văn Cương, Chủ tịch UBND huyện Vĩnh Hưng đánh giá, từ khi triển khai chương trình xây dựng NTM đến nay, địa phương có sự thay đổi rõ rệt. Diện mạo khu vực nông thôn ngày càng sạch, đẹp, đường xóm, ấp được nhựa, bê tông hóa giúp người dân đi lại thuận tiện hơn. Được hỗ trợ từ những mô hình sản xuất giúp phát triển kinh tế, nâng cao đời sống.
Hiệu quả môi trường từ trồng lúa công nghệ cao
Hiện nay, toàn huyện có 6/9 xã được công nhận đạt chuẩn NTM. Số tiêu chí NTM đạt bình quân 17,7 tiêu chí/xã. Thu nhập bình quân đầu người đạt 53 triệu đồng/năm; có 6/9 xã đạt tiêu chí giao thông; 7/9 xã đạt chuẩn về môi trường, hộ dân được sử dụng nước hợp vệ sinh đạt 99,89%, sử dụng nước sạch đạt 87,53%.
Các HTX ở huyện Vĩnh Hưng đã nâng cao hiệu quả tiêu chí môi trường trong xây dựng NTM. |
“Huyện đang tập trung xây dựng các mô hình sản xuất lúa công nghệ cao và đã đạt được nhiều kết quả tích cực. Không chỉ mang lại lợi ích kinh tế vượt trội cho nông dân, các mô hình còn góp phần giảm thiểu ô nhiễm, bảo vệ môi trường sinh thái tại địa phương”, ông Trần Văn Cương nói.
Để hiện thực hóa mục tiêu, Vĩnh Hưng đã tạo nhiều điều kiện giúp HTX mở rộng sản xuất, hình thành liên kết với doanh nghiệp, hỗ trợ nông dân canh tác theo hướng VietGAP.
Ông Lý Văn Long – Giám đốc HTX nông nghiệp Trung Trực, xã Thái Bình Trung cho biết sản xuất theo chuẩn VietGAP đòi hỏi nông dân giảm thiểu lượng phân bón, thuốc bảo vệ thực vật, ưu tiên sử dụng phân vi sinh, thuốc trừ sâu sinh học.
Việc giảm thiểu lượng hóa chất trong canh tác giúp người nông dân nâng cao chất lượng sản phẩm, gia tăng giá bán, đồng thời góp phần giảm thiểu ô nhiễm môi trường, ngăn tình trạng thoái hóa đất, nước dẫn tới nguy cơ giảm năng suất.
“Tại HTX Trung Trực, các mô hình chỉ xịt một lần thuốc rầy, có hộ không xịt. Lượng phân bón giảm đáng kể, nhất là đạm giảm khoảng 50kg/ha, từ đó giúp chi phí đầu tư của thành viên thấp hơn ngoài mô hình khoảng 2,5 - 3 triệu đồng/ha, góp phần giảm thiểu ô nhiễm môi trường”, Giám đốc Lý Văn Long cho hay.
Dù giảm lượng phân bón, thuốc hóa học để bảo vệ môi trường, nhưng nhờ canh tác đúng kỹ thuật, có sự hỗ trợ của chuyên gia, các cánh đồng của HTX Trung Trực vẫn hạn chế được dịch hại, nhất là sâu năn, rầy nâu, qua đó đảm bảo năng suất cao hơn ngoài mô hình khoảng 0,5 tấn/ha.
Thực tế, trong những năm qua, cùng với chủ trương thúc đẩy trồng lúa công nghệ cao, huyện Vĩnh Hưng đã đẩy mạnh áp dụng các tiến bộ khoa học - kỹ thuật , quản lý dịch hại tổng hợp (IPM) để nâng cao năng suất lúa.
Về môi trường, ứng dụng IPM đồng nghĩa nói không với hóa chất độc hại. Nông dân thay vì lạm dụng thuốc trừ sâu gây ô nhiễm môi trường thì được hướng dẫn sử dụng các loại bẫy bả như bẫy chua ngọt, bẫy dính, bẫy pheromone để bắt côn trùng trưởng thành.
Kiên định với các tiêu chí đã đạt được
Ông Trần Văn Lâm, Trưởng phòng TN&MT huyện Vĩnh Hưng cho biết, nhận thức rõ tầm quan trọng của tiêu chí môi trường trong xây dựng NTM nên công tác quán triệt và triển khai thực hiện nội dung môi trường đã được địa phương thực hiện đồng bộ, nghiêm túc và hiệu quả.
Huyện Vĩnh Hưng "thay da, đổi thịt" nhờ chương trình xây dựng NTM. |
Toàn huyện đã có 6/9 xã đạt chuẩn NTM, trong đó có tiêu chí 17 - môi trường. 75% cơ sở sản xuất, kinh doanh, nuôi trồng thuỷ sản, làng nghề bảo đảm quy định về môi trường và 73,19% hộ có chuồng trại bảo đảm vệ sinh môi trường.
“Thông qua phòng trào “Vĩnh Hưng chung sức xây dựng nông thôn mới”, Phòng chỉ đạo các xã, thị trấn chú trọng nâng cao tiêu chí môi trường. Ngoài sự hỗ trợ của Nhà nước, bà con tích cực góp sức trồng hoa, cây cảnh, tu sửa hệ thống thoát nước sinh hoạt và quét dọn môi trường nông thôn sạch, đẹp. Đến nay, ý thức của người dân có nhiều chuyển biến tích cực, huyện duy trì các xã xanh, sạch, đẹp kiểu mẫu”, ông Trần Văn Lâm cho hay.
Có thể thấy, sản xuất nông nghiệp gắn với bảo vệ môi trường trong xây dựng NTM là xu hướng của nền nông nghiệp hiện đại. Phương thức sản xuất sạch này đang được Vĩnh Hưng khuyến khích nông dân áp dụng, nhân rộng.
Ông Lưu Văn Hoài, Giám đốc HTX Hưng Phú, xã Khánh Hưng cho hay, mô hình sản xuất lúa theo hướng hữu cơ, không sử dụng thuốc bảo vệ thực vật có nguồn gốc từ hóa học mà dùng những sản phẩm có nguồn gốc sinh học, ít độc hại với con người và môi trường đang được HTX triển khai thực hiện.
Hiện nay, HTX có 86 thành viên với diện tích 511ha, sản xuất 5 giống lúa chính ST 24, VD 20, nếp, 4900, Đài thơm 8. Thời gian qua, HTX xây dựng 50ha lúa ứng dụng công nghệ cao sản xuất theo hướng hữu cơ, trung bình lợi nhuận cao hơn bên ngoài 2-3 triệu đồng/ha.
Việc sản xuất lúa theo hướng hữu cơ bảo đảm sản phẩm lúa gạo sạch, bảo vệ môi trường và sức khỏe người tiêu dùng. Đồng thời, từng bước tạo thương hiệu sản phẩm lúa gạo sạch cho địa phương, đóng góp tích cực vào tiêu chí môi trường trong xây dựng NTM địa phương.
“Để duy trì bền vững tiêu chí môi trường và an toàn vệ sinh thực phẩm, thời gian tới, huyện đề ra các giải pháp thực hiện. Trong đó, chú trọng duy tu, bảo dưỡng các công trình cấp nước, đưa nội dung phòng, chống thiên tai và thích ứng biến đổi khí hậu vào hương ước thôn, xã, tiếp tục tuyên truyền, hướng dẫn người dân thực hiện phân loại rác thải theo nhóm, vận động các hộ xây dựng chuồng trại chăn nuôi hợp vệ sinh. Phân công nhiệm vụ cụ thể cho cán bộ tiến hành theo dõi, đánh giá kết quả thực hiện, nhằm hạn chế mức thấp nhất tình trạng ô nhiễm môi trường xảy ra trên địa bàn”, ông Trần Văn Cương, Chủ tịch UBND huyện chia sẻ.
Đoàn Huyền