Hơn 10 năm thực hiện Chương trình xây dựng NTM, mặc dù chưa hoàn thành các tiêu chí nhưng ở Hoàng Su Phì đã xuất hiện những cái mới thật sự, không chạy theo thành tích mà đi vào chiều sâu, phát huy được nội lực tiềm năng…
Hành trình về đích nhiều gian nan
Ngàm Đăng Vài là xã thuần nông, xuất phát điểm thấp, trình độ nhận thức của người dân còn hạn chế; đặc biệt là địa hình đồi dốc, suối khe chia cắt, nên giao thông đi lại ở nhiều khu vực trong xã rất khó khăn... đang là những thách thức lớn trong công cuộc xây dựng NTM.
Đường về đích NTM còn nhiều gian nan đối với cấp ủy, chính quyền và đồng bào dân tộc. |
Bí thư Đảng ủy xã Ngàm Đăng Vài, ông Vương Đào Tóng cho biết: Đến nay, tiêu chí khó thực hiện nhất đối với xã là tiêu chí thu nhập và hộ nghèo. Mặc dù năm qua vượt 28% so với chỉ tiêu Nghị quyết Đảng bộ xã đưa ra, nhưng đây vẫn là con số khá thấp; tỷ lệ hộ nghèo còn cao, trên 42%, xã mới đạt 10/19 tiêu chí NTM.
Không chỉ ở xã Ngàm Đăng Vài, xã Bản Luốc cũng gặp không ít khó khăn trong thực hiện tiêu chí thu nhập và hộ nghèo; với tỷ lệ hộ nghèo toàn xã hiện còn trên 40%, mới đạt 10/19 tiêu chí NTM. Bên cạnh đó, hệ thống cơ sở hạ tầng nông thôn còn thiếu, khả năng huy động nguồn lực rất hạn chế nên tiêu chí giao thông cũng là một tiêu chí khó thực hiện đối với xã.
Theo lãnh đạo xã Bản Luốc, các tiêu chí đã đạt chủ yếu là những tiêu chí “mềm”, ít cần nguồn lực, như: Quy hoạch, thủy lợi, tỷ lệ lao động có việc làm thường xuyên, hình thức tổ chức sản xuất, y tế, hệ thống tổ chức chính trị - xã hội vững mạnh, an ninh trật tự xã hội…
Mặc dù xã đã họp bàn và đưa ra những giải pháp cụ thể, như: Đẩy mạnh phát triển du lịch – dịch vụ, vận động nhân dân chăn nuôi đại gia súc gắn với trồng cỏ và phát triển vùng rau an toàn đối với những thôn có thế mạnh, huy động tối đa mọi nguồn lực để phát triển cơ sở hạ tầng… nhưng để hoàn thành các tiêu chí còn lại đối với địa phương sẽ là hành trình gian nan đối với cấp ủy, chính quyền và đồng bào dân tộc.
Đến nay, toàn huyện Hoàng Su Phì có 3/24 xã, thị trấn đạt chuẩn NTM, phấn đấu cuối năm nay thêm xã Nậm Dịch về đích NTM. Số xã đạt dưới 13 tiêu chí còn khá nhiều và tập trung vào các xã vùng III, đặc biệt khó khăn, tỷ lệ hộ nghèo bình quân trên 50%, thu nhập khoảng 12 - 16 triệu đồng/người/năm.
Phó Chủ tịch UBND huyện Hoàng Su Phì Triệu Sơn An cho biết: Trước những thách thức như vậy, huyện đang tập trung ưu tiên phát triển sản xuất, nâng cao thu nhập cho người dân từ những cây, con thế mạnh của địa phương. Trong đó, những cây trồng chủ lực được địa phương xác định là chè, cây ăn quả, dược liệu; phát triển chăn nuôi hàng hóa.
Đồng thời, huyện đẩy mạnh thực hiện Đề án tái cơ cấu ngành nông nghiệp, tăng cường ứng dụng khoa học, kỹ thuật vào sản xuất; nhân rộng các mô hình kinh tế hiệu quả; chú trọng phát triển du lịch, dịch vụ, tiểu thủ công nghiệp… theo chuỗi liên kết, gắn sản xuất với tiêu thụ sản phẩm nhằm đạt tiêu chí thu nhập và hộ nghèo.
Đặc biệt, với phong trào “Huy động nội lực trong xây dựng NTM”, huyện Hoàng Su Phì đã đặt ra mục tiêu mở đường từ trung tâm xã đến các thôn bản. Kết quả thực tiễn cho thấy, chỉ trong 6 tháng đầu năm 2021, nhân dân các xã, thị trấn trên địa bàn huyện thực hiện hiến đất được 36.259 m2; đóng góp được 33.000 ngày công.
Động lực từ kinh tế nông nghiệp
Song song với nhiệm vụ và mục tiêu chính trị, xã hội xây dựng NTM, huyện Hoàng Su Phì đặc biệt quan tâm đến phát triển kinh tế hợp tác. Các HTX, tổ hợp tác ngày càng phát triển cả về số lượng và chất lượng. Đặc biệt, việc liên kết sản xuất, kinh doanh theo chuỗi giá trị sản phẩm đang tạo việc làm và mang lại lợi ích cho thành viên; góp phần giảm nghèo ở địa phương.
Nhờ có thiên nhiên ưu đãi, chè Phìn Hồ có chất lượng vượt trội so với các sản phẩm chè khác trên thị trường. |
Liên kết sản xuất, tiêu thụ sản phẩm là hướng đi bền vững của HTX Chế biến chè Phìn Hồ (thôn Làng Giang, xã Thông Nguyên) với 1.000 hộ dân ở vùng nguyên liệu trên 500 ha đạt tiêu chuẩn hữu cơ (Organic).
Được thành lập từ năm 2008, đến nay HTX đã liên kết với bà con trồng chè xã Thông Nguyên, Tả Sử Choóng, Túng Sán… thu mua, sản xuất, đa dạng hóa sản phẩm chè từ bình dân đến cao cấp như, chè xanh, chè vàng, hồng trà, bạch trà và matcha… đảm bảo đầu ra ổn định, trung bình đạt từ 50-80 triệu đồng/ha.
Hiện nay, HTX đã có 2 sản phẩm Trà xanh và Hồng trà được tỉnh đề nghị Bộ NN&PTNT đánh giá, chứng nhận sản phẩm OCOP cấp quốc gia. Một số sản phẩm của HTX đã xuất bán sang thị trường Đài Loan. Ngoài ra, HTX còn triển khai trên 200 hệ thống mạng lưới đại lý, điểm bán hàng ở tất cả các tỉnh, thành trong cả nước, tạo liên kết khép kín từ khâu nguyên liệu đầu vào đến khâu tiêu thụ sản phẩm.
Chặng đường 13 năm hình thành và phát triển, HTX Chế biến chè Phìn Hồ đã đánh thức được thế mạnh, tiềm năng đặc biệt của quê hương và gìn giữ giá trị cây chè shan tuyết cổ thụ hằng trăm năm tuổi gắn với thương hiệu quen thuộc “Fìn Hồ Trà”.
Hiện, huyện Hoàng Su Phì có tổng 4.654 ha diện tích cây chè, trong đó diện tích cho thu hoạch hơn 3.589 ha, năng suất đạt 39 tạ/ha, sản lượng chè búp tươi đạt 14.000 tấn/năm.
Nhờ sự quan tâm đặc biệt của các cấp, chính quyền, đến nay huyện có 20 HTX thuộc lĩnh vực nông, lâm nghiệp. Ngoài ra, còn có 20 cơ sở chế biến lớn và 300 cơ sở chế biến nhỏ theo quy mô nhóm hộ.
Các mô hình kinh tế hợp tác được xây dựng và phát triển ở Hoàng Su Phì đã phát huy nguồn lực các thành viên trở thành sức mạnh cộng đồng, thích ứng với điều kiện cạnh tranh thị trường, khắc phục được những hạn chế của sản xuất cá thể, nông hộ nhỏ lẻ, từ đó giúp người dân thoát nghèo, góp phần xây dựng NTM.
Tô Thương