Trước tình hình đó, ông Tô Xuân Hiền – xã Đồng Minh - huyện Vĩnh Bảo đã quyết tâm thành lập HTX Thủ công Mỹ nghệ Đồng Minh. HTX ra đời tập hợp những thành viên có cùng chí hướng: Giữ gìn, phát triển nghề truyền thống ông bà xưa để lại.
Sản xuất chiếu cói là nòng cốt phát triển HTX
Hiện, ông Hiền là Giám đốc HTX thủ công mỹ nghệ Đồng Minh. Ông cho biết, năm 2010, HTX được thành lập và gặp không ít khó khăn do trên thị trường xuất hiện các mặt hàng chiếu nhựa có xuất xứ từ Trung Quốc với kiểu dáng đẹp mà giá thành còn rẻ hơn nhiều, đã có lúc HTX tưởng như phải phá sản. Nhưng bằng quyết tâm, tình yêu nghề của các thành viên trong HTX và những ưu điểm của sản phẩm chiếu cói Đồng Minh đó là bền, đẹp và “thân thiện với môi trường” - những tính năng mà chiếu nhựa không thể có. Dần dần, sản phẩm chiếu cói và đặc biệt là chiếu cói Đồng Minh đã tìm được chỗ đứng trên thị trường và bước đầu đã đem lại hiệu quả kinh tế cho người thợ dệt chiếu.
Một bộ chiếu cói của HTX (gồm 2 chiếc) loại đẹp có giá từ 1,5 - 2 triệu đồng. Loại sản xuất đại trà cũng có giá khoảng 700 nghìn đồng/bộ. So với những sản phẩm chiếu cói khác thì chiếu cói HTX Đồng Minh đắt gấp 3- 4 lần.
Đắt là vậy, nhưng sản phẩm chiếu cói Đồng Minh – Vĩnh Bảo mang tới hội chợ nào là hết ngay tới đó, không cần phải cho người đi rao bán rong, mà người sử dụng tự tìm đến HTX đặt mua.
Bà Lê Thị Chuyền – người có hơn 20 năm trong nghề dệt chiếu cho biết: Sản phẩm chiếu cói của HTX có thương hiệu nên dù giá cả tương đối cao nhưng người tiêu dùng vẫn ưa chuộng. Chiếu máy được dệt bằng 2 nguyên liệu chính là sợi cói và dây nilon (đế đan các sợi cói lại với nhau). Chiếu của HTX dệt bằng sợi cói và sợi đay (đều được trồng tự nhiên). Chiếu dệt tay chắc chắn hơn khi trải ra sử dụng thẳng hơn, còn chiếu dệt máy thường bị nếp gấp, cong, sau thời gian sử dụng các sợi cói bị dồn đẩy lại do chất liệu dệt là sợi nilon không còn kết khít với sợi cói nữa. Chiếu dệt máy, các góc chiếu thường bị cong nên người bán phải máy thêm một viền vải chạy bao quanh chiếu cho bớt cong.
 |
|
Ông Tô Xuân Hiền - Giám đốc HTX đang kiểm tra mẻ chiếu mới hoàn thành |
Hiện, trung bình mỗi năm, HTX cung cấp ra thị trường khoảng 10.000 chiếc chiếu các loại, doanh thu từ hoạt động dệt chiếu đạt khoảng 3 tỷ đồng/năm. HTX thường xuyên tạo công ăn việc làm cho hơn 30 lao động, chủ yếu là chị em phụ nữ ngoài 50 tuổi.
Bà Bùi Thị Ga, ngoài 60 tuổi cho biết: "Tôi đã tham gia dệt chiếu tại HTX gần 10 năm. Công việc này vừa sạch sẽ, lao động khiến cho tôi thêm nhanh nhẹn, lại có thêm thu nhập ổn định".
HTX của những nghệ nhân
Lấy dệt chiếu là nòng cốt để phát triển nghề truyền thống, bên cạnh đó, HTX còn đẩy mạnh phát triển các lĩnh vực khác như điêu khắc sản xuất gỗ mỹ nghệ, xây dựng – đắp vẽ các con giống, làm các sản phẩm gỗ dân dụng, xây dựng.
Lĩnh vực sản xuất gỗ thủ công mỹ nghệ, HTX có 22 thành viên tham gia. Sản phẩm của các thành viên làm ra được cả nước biết đến. Các thành viên tham gia ở lĩnh vực này thường không phải đi tìm đơn hàng mà người có nhu cầu tự tìm đến, làm không hết việc theo đơn đặt hàng.
Lĩnh vực đắp, vẽ con giống (các công trình như đình, chùa…) có anh Dương Minh Đức là tiêu biểu, được công nhận là nghệ nhân cấp quốc gia. Hay anh Tô Văn Hữu là nghệ nhân đục tượng truyền thần xuất sắc của HTX.
Ông Tô Xuân Hiền – Giám đốc HTX chia sẻ: "Mỗi người một lĩnh vực cùng tham gia vào HTX, cùng có một đam mê là phát triển nghề truyền thống của ông bà xưa để lại. Chúng tôi cùng nhau quảng bá để sản phẩm của HTX được nhiều người biết đến. Ví dụ, anh Dương Minh Tiến là thành viên chuyên về xây dựng các công trình như bệnh viện, trường học. Anh Tiến sẽ giới thiệu sản phẩm chiếu cói vào các đơn vị đó để các đơn vị mua sử dụng. Tôi có đơn đặt hàng mua chiếu từ các đình chùa, khi giao hàng xong, tôi sẽ giới thiệu nếu có nhu cầu sửa sang, đắp vẽ mái chùa, con giống… thì đến HTX, chúng tôi sẽ giới thiệu cho nghệ nhân Dương Minh Đức…".
Chính việc tận tình quảng bá, giúp đỡ thành viên cùng phát triển như vậy nên các sản phẩm của HTX rất dễ tiêu thụ. Sản phẩm chiếu cói của HTX đã có mặt tại hầu hết các bệnh viện, nhà trẻ trong địa bàn huyện và TP Hải Phòng.
HTX Thủ công Mỹ nghệ Đồng Minh được biết đến là HTX của những nghệ nhân. Toàn HTX có 70 thành viên chính thức nằm ở 11 xã thuộc địa bàn huyện Vĩnh Bảo, trong đó có 30 người đã được UBND TP Hải Phòng công nhận là nghệ nhân xuất sắc thuộc các lĩnh vực. Năm 2018, 2 nghệ nhân tiêu biểu của HTX đã được Ban Thi đua Khen thưởng, UBND TP Hải Phòng công nhận nghệ nhân cấp thành phố. HTX nhiều lần vinh dự được Liên minh HTX Việt Nam, Hiệp hội Làng nghề Việt Nam, UBND TP Hải Phòng… tặng bằng khen vì đã có nhiều đóng góp, thành tích xuất sắc trong phong trào thi đua xây dựng và phát triển HTX.
Thanh Vân
