Lấy mục tiêu sản xuất cà phê sạch vì sức khỏe cộng đồng, HTX kiểu mới Nông nghiệp và Dịch vụ công bằng nông trại Pô Kô Farms được thành lập trên cơ sở các tổ hợp tác (THT) sản xuất cà phê sạch vì sức khỏe cộng đồng tại địa bàn các xã Hà Mòn, Đăk Mar, Ngọc Wang và thị trấn Đăk Hà.
Cà phê thương mại bình đẳng
Thành viên của Pô Kô Farms phần lớn là những người lính trở về từ chiến tranh, nhưng có chí hướng phát triển kinh tế gia đình, tạo dựng thương hiệu và xây dựng địa phương.
Ban đầu, họ chọn vùng đất Tây Nguyên lập nghiệp với mong ước thoát được cái nghèo cái khổ. Nhưng sự bấp bênh của giá cà phê, sự phụ thuộc vào điều kiện tự nhiên đã khiến cuộc sống của họ ngày càng khó khăn.
Tưởng chừng cái nghèo, cái khó sẽ đeo đuổi vùng đất này mãi, nhưng may mắn, năm 2009, các thành viên ở đây đã được đại diện FlO-EV (Tổ chức quốc tế cấp nhãn hiệu Fairtrade) ở Việt Nam và công ty TNHH MTV Cà phê Nguyên Huy Hùng hỗ trợ và thu mua sản phẩm.
Đầu năm 2009, THT sản xuất cà phê sạch vì sức khỏe cộng đồng với 43 thành viên ra đời để học hỏi kiến thức canh tác và cùng nhau vượt qua những khó khăn trong kinh tế cũng như trong cuộc sống.
Sau 8 năm hoạt động, THT đã phát triển thành HTX Nông nghiệp công bằng Pô Kô vào tháng 11/2017. 43 thành viên ban đầu cũng đã phát triển lên tới 118 thành viên, trong đó có khoảng 10% thành viên là đồng bào dân tộc thiểu số, tổng diện tích chứng nhận khoảng 200 ha với sản lượng khoảng 1.000 tấn cà phê nhân.
HTX cũng xác định chuyên canh cà phê để tạo ra vùng nguyên liệu ổn định, nâng cao năng lực cạnh tranh của sản phẩm với các nước trong khu vực và thế giới; đáp ứng các nhu cầu và nguyện vọng chung của thành viên về kinh tế và đời sống.
Tham gia HTX, các thành viên được ưu tiên làm việc, được trả công và tỷ lệ lãi suất theo Điều lệ của HTX, được HTX cung cấp các thông tin kinh tế, kỹ thuật cần thiết, được hưởng các chế độ đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ và được ưu tiên tiếp cận các tiến bộ khoa học kỹ thuật, công nghệ cao để áp dụng vào quy trình sản xuất.
Hiện nay, Pô Kô Farms là một trong hai tổ chức nông dân cà phê Việt Nam đầu tiên được nhận chứng nhận sản xuất theo tiêu chuẩn Fairtrade của tổ chức Thương mại Công bằng Quốc tế Fairtrade Labelling Organizations International (FLO, ID: 21473).
 |
|
Pô Kô Farms đã làm ra được những hạt cà phê sạch theo tiêu chuẩn FLO |
Xây dựng quê hương
Với gần 10 năm hoạt động, Pô Kô Farms đã xuất khẩu cà phê cho nhiều thị trường lớn và khó tính như Đức, Bỉ, Pháp, Nga, Mỹ, Anh, Thụy Sỹ... Đối tác mua hàng của Pô Kô Farms là những nhà nhập khẩu, những doanh nghiệp FDI lớn như Ecom, Intercom, Icona cafe, Sopex, Hacofco... với tiêu chuẩn mua hàng khắt khe và chuyên nghiệp.
Là thành viên của mạng lưới các nhà sản xuất của tổ chức Thương mại Công bằng nên Pô Kô Farms cũng nhận được sự hỗ trợ về nâng cao nhận thức sản xuất cà phê bền vững và cập nhật nhu cầu thị trường từ tổ chức này.
Giám đốc HTX - Bà Phạm Thị Huyền Anh, cho biết để trở thành một mắt xích trong chuỗi sản xuất và cung ứng cà phê sạch Pô Kô Farms, điều kiện cần và đủ chính là người nông dân phải làm ra được những hạt cà phê sạch theo tiêu chuẩn FLO. Nghĩa là sản xuất cà phê sạch bền vững, thân thiện môi trường, an toàn với người sản xuất và tiêu dùng.
Quá trình trồng và chăm sóc cà phê chủ yếu sử dụng phân hữu cơ, hạn chế tối đa phân hóa học khi không thật sự cần thiết. Hạn chế thuốc bảo vệ thực vật và chỉ sử dụng những loại thuốc bảo vệ thực vật ít độc hại được HTX quy định, cho phép sử dụng. Tuyệt đối không sử dụng thuốc diệt cỏ trong vườn cà phê.
Chính vì lấy mục tiêu sản xuất cà phê sạch vì sức khỏe cộng đồng, cộng đồng tiêu thụ cà phê sạch từ các nước phát triển trên thế giới chấp nhận mua giá cao hơn với giá thị trường. Nhưng sự chênh lệch giá này được Pô Kô Farms hỗ trợ lại để nâng cao đời sống cho các thành viên và cộng đồng chuyên canh cà phê sạch bền vững, bảo vệ môi trường sinh thái trong khu vực canh tác.
Trong gần 10 năm hoạt động (tính từ thời điểm ra đời của THT), Pô Kô Farms đóng góp 1,2 tỷ đồng xây dựng 2 hội trường sinh hoạt cộng đồng, 300 triệu đồng xây dựng 6 căn nhà tình nghĩa cho các hộ gia đình kém may mắn; 450 triệu đồng xây cầu, tu sửa đường giao thông nông thôn; 100 triệu đồng xây trường mầm non… ở thị trấn Đăk Hà.
"Trong chiến lược kinh doanh giai đoạn 2018 - 2023, Pô Kô Farms hướng đến sự phát triển đồng bộ giữa sản xuất, chế biến thà nh phẩm, xuất khẩu và tham gia mắt xích du lịch địa phương. Các hoạt động này sẽ giúp cải thiện và ổn định thu nhập cho nông dân thành viên Pô Kô Farms và trên địa bàn huyện", Giám đốc Phạm Thị Huyền Anh nhấn mạnh.
Tuy nhiên, Pô Kô Farms vẫn mong được tiếp cận với nguồn vốn ưu đãi để tái canh cà phê kết hợp với đa dạng hóa cây trồng (trồng cây che bóng, cây chắn gió bằng cây ăn quả hoặc cây công nghiệp khác) tránh phụ thuộc hoàn toàn vào cà phê và được tiếp cận các dự án tập huấn kỹ thuật canh tác cà phê một cách toàn diện…
Hồng Nhung
