Ông Nguyễn Trung Kiên, Phó Chánh Văn phòng điều phối NTM tỉnh Lào Cai cho biết, đến nay, toàn tỉnh Lào Cai đã hoàn thành và duy trì 65/127 xã đạt chuẩn NTM, tiêu chí bình quân đạt 15,15 tiêu chí/xã (tăng 11,82 tiêu chí so với năm 2010); TP. Lào Cai và huyện Bảo Thắng được công nhận hoàn thành nhiệm vụ xây dựng NTM.
Hình thành chuỗi bền vững
Trong quá trình xây dựng NTM, tỉnh đã phát huy khá tốt kinh tế vườn, đem lại hiệu quả kinh tế cao, cải thiện đời sống của bà con nhân dân.
Các HTX từng bước gắn kết các thành viên tạo thành chuỗi tuần hoàn hữu cơ. |
Đặc biệt, với sự chủ động kết nối của các HTX, tỉnh đang triển khai các mô hình nông nghiệp theo hướng hữu cơ tuần hoàn, nông nghiệp sạch, tạo những “hạt nhân” quan trọng để xây dựng các chuỗi kinh tế nông thôn tuần hoàn, an toàn, thân thiện, sinh thái, đáp ứng mục tiêu phát triển bền vững của địa phương.
“Giai đoạn 2021-2025 và những năm tiếp theo, tỉnh đẩy mạnh phối hợp với các ngành chuyên môn tổ chức hướng dẫn, tập huấn kỹ thuật để lựa chọn các sản phẩm có lợi thế, xây dựng các mô hình thí điểm nông nghiệp theo hướng hữu cơ. Từ đó, vừa nâng cao ý thức cho bà con nông dân về sản xuất sạch, an toàn, vừa tạo sự phát triển bền vững”, ông Nguyễn Trung Kiên chia sẻ.
Lào Cai hiện có 452 HTX với hơn 6.500 thành viên, tạo việc làm thường xuyên cho gần 8.000 lao động và hàng chục nghìn lao động thời vụ.
Doanh thu bình quân của HTX năm 2021 khoảng 773 triệu đồng, lãi bình quân đạt 93 triệu đồng, thu nhập bình quân của lao động trong HTX đạt 38 triệu đồng. Chất lượng hoạt động của các HTX ngày càng được nâng lên, hình thức quản lý, tổ chức sản xuất được đổi mới, lĩnh vực hoạt động đa dạng, sản phẩm hàng hóa ngày càng phong phú.
Điển hình là HTX chăn nuôi gia súc, gia cầm Quý Hiền, xã Sơn Hà, huyện Bảo Thắng thành lập năm 2010, hiện có 34 thành viên. HTX Quý Hiền liên kết cung ứng giống, tiêu thụ sản phẩm với các hộ dân chăn nuôi lợn trên địa bàn xã Sơn Hà với trên 6.000 con lợn, tạo việc làm ổn định cho trên 200 lao động.
Sản lượng liên kết tiêu thụ trên 3.047 tấn thịt lợn/năm, tổng doanh thu ước đạt trên 213 tỷ đồng, trong đó doanh thu của HTX Quý Hiền ước đạt trên 162 tỷ đồng, lợi nhuận bình quân 10 tỷ đồng mỗi năm.
Ông Lê Mạnh Quý, Giám đốc HTX chia sẻ, trong quá trình chăn nuôi, HTX đã đầu tư xây dựng trại nuôi lợn có diện tích 14.000m2, theo mô hình kinh tế tuần hoàn.
Mô hình này có chuồng kín, lưới chống muỗi, có hệ thống thông gió, cấp nước, camera giám sát tự động, có đệm lót sinh học trên sàn nuôi lợn.
Đệm lót được làm từ vỏ trấu trộn men vi sinh có tác dụng khử mùi, đẩy nhanh tốc độ hoại mục chất thải của lợn, trở thành phân hữu cơ dùng trồng hoa, cây cảnh, trồng rau, cây màu vụ đông.
Chăn nuôi theo phương thức mới, các chi phí đầu vào như: Điện, nước, phòng, chống dịch bệnh đều giảm. Trong đó, lượng nước sạch giảm 70%-80%, do không phải tắm cho lợn, mà chuồng trại vẫn sạch sẽ. Đàn lợn tăng trọng nhanh nhờ ăn tốt, ngủ khỏe, thịt thơm ngon được thị trường ưa chuộng.
Đảm bảo tính bền vững trong xây dựng NTM
Ông Hoàng Quốc Khánh, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lào Cai cho biết, từ sự phát triển các HTX với mô hình nông nghiệp hữu cơ theo hướng tuần hoàn mà các sản phẩm của HTX đã từng bước khẳng định được chỗ đứng trên thị trường và được nhiều khách hàng tin dùng.
Chương trình Mục tiêu quốc gia xây dựng NTM Lào Cai đã tạo nên thành quả lớn, làm cho bộ mặt nông thôn có nhiều khởi sắc. |
“Nhằm tiếp sức cho chiến lược lớn, bên cạnh cơ chế, tỉnh đang xây dựng chính sách ưu tiên phát triển nông nghiệp, chỉ đạo các địa phương tập trung phát triển sản xuất theo hướng liên kết chuỗi giá trị gắn với lợi thế vùng nguyên liệu tập trung, phát triển sản phẩm OCOP, dịch vụ du lịch văn hoá, tạo tiền đề phát triển mô hình nông nghiệp hữu cơ theo hướng tuần hoàn gắn với nâng cao các tiêu chí xây dựng NTM nâng cao”, ông Hoàng Quốc Khánh nói.
Ngoài ra, tỉnh cũng đang khuyến khích các HTX từng bước gắn kết các thành viên tạo thành chuỗi tuần hoàn hữu cơ, tiến tới cung ứng 100% sản phẩm, dịch vụ thiết yếu, gồm: thức ăn chăn nuôi, vật tư nông nghiệp, giống cây trồng, vật nuôi phục vụ sản xuất thực phẩm an toàn với chất lượng cao và giá cả phù hợp.
Như tại HTX Rau an toàn Gia Phú, xã Gia Phú, huyện Bảo Thắng đã đầu tư trồng trên 50 ha rau an toàn bằng phương thức canh tác hữu cơ.
Nguồn phân bón sử dụng bằng mùn bã mía phối trộn với phân gà, dùng chế phẩm EM ủ hoai mục và diệt trừ nấm bệnh trước khi bón cho cây trồng.
Để phát triển vùng rau an toàn, quy trình sản xuất 10 bước quy định theo tiêu chuẩn VietGAP được HTX thực hiện ngay từ khâu xử lý đất, chọn nguồn nước tưới, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật đến các khâu thu hoạch, chế biến, vận chuyển…
Điển hình, nguồn nước tưới cho rau của HTX được bơm từ giếng khoan lên, sau đó được đưa vào bể chứa lắng để kiểm tra xử lý rồi mới tưới cho cây trồng. Đối với việc sử dụng các loại thuốc bảo vệ thực vật, dùng loại nào, số lượng, liều lượng, ngày tháng sử dụng… đều được ghi chép đầy đủ trong nhật ký đồng ruộng.
Nhờ đầu tư hợp lý, doanh thu của HTX Gia Phú luôn đạt trên 1,5 tỷ đồng/năm, từ đó đem lại nguồn thu nhập cao cho thành viên, góp phần phát triển kinh tế địa phương.
Ông Nguyễn Đình Văn, Giám đốc HTX chia sẻ, về một số mục tiêu xây dựng NTM trong thời gian tới, HTX sẽ tiếp tục đáp ứng các tiêu chí tổ chức sản xuất, bảo vệ môi trường, nâng cao thu nhập thành viên và người lao động. Đi đôi với đó là HTX xây dựng các mô hình ứng dụng công nghệ cao, tăng cường liên kết, tạo ra giá trị sản phẩm có giá trị, góp phần nâng cao thu nhập cho người dân và nâng cao các tiêu chí NTM.
Có thể khẳng định, với phương châm lấy dân làm gốc, lấy các mô hình KTTT, HTX làm điểm khởi đầu, phát huy nội lực, tranh thủ thời cơ, vượt qua thách thức, Chương trình Mục tiêu quốc gia xây dựng NTM đã tạo nên thành quả lớn, làm cho bộ mặt nông thôn có nhiều khởi sắc.
Tỉnh Lào Cai cũng đặt mục tiêu hết năm 2025, toàn tỉnh có 4 đơn vị cấp huyện hoàn thành nhiệm vụ/đạt chuẩn NTM, 1 huyện NTM nâng cao. Phấn đấu đến hết năm 2025, toàn tỉnh có 94/127 xã duy trì và đạt chuẩn NTM, đạt 74% tổng số xã trên địa bàn tỉnh (tăng 37 xã so với giai đoạn 2016 - 2020). Trong đó: phấn đấu toàn tỉnh có 20 xã đạt chuẩn xã NTM nâng cao và 9 xã đạt chuẩn xã NTM kiểu mẫu. Phấn đấu trong giai đoạn 2021 - 2025, UBND các huyện, thị xã, thành phố công nhận 90 thôn đạt thôn kiểu mẫu và 110 thôn đạt thôn NTM. Bình quân tiêu chí đạt 17,3 tiêu chí/xã, không còn xã dưới 10 tiêu chí.
Đoàn Huyền