Vào năm 2011 mới chỉ đạt 4/19 tiêu chí, qua 9 năm thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới (NTM), vào trung tuần tháng 7 vừa qua, xã Ea Knuếc đã hoàn thành 19/19 tiêu chí, về đích NTM theo kế hoạch đề ra.
Tiến nhanh từ xuất phát điểm thấp
Với đặc thù là một xã thuần nông, có diện tích tự nhiên 2.734ha với 2.955 hộ, 12.420 khẩu, có 16 thôn buôn, trong đó có 8 thôn, buôn đồng bào dân tộc thiểu số (chiếm 62% dân số toàn xã), xây dựng NTM của Ea Knuếc gặp không ít khó khăn, thách thức.
![]() |
Dạy nghề giúp bà con có việc làm, tăng thêm thu nhập, giảm nhanh tỷ lệ hộ nghèo. |
Tuy nhiên, nhờ chính sách hỗ trợ của Nhà nước, sự chung sức đồng lòng của cả hệ thống chính trị và nhân dân, diện mạo nông thôn của xã thay đổi rõ nét, đời sống nhân dân ngày càng được cải thiện. Các mô hình sản xuất nông nghiệp theo hướng hàng hóa, an toàn thực phẩm và có liên kết đầu vào đến đầu ra đã giúp tạo ra sinh kế bền vững và nâng cao thu nhập cho người dân. Công tác vệ sinh môi trường, giảm nghèo… được chú trọng, nhanh chóng hoàn thành và vượt các chỉ tiêu trong xây dựng NTM.
Đến nay, 86,5% đường đến trung tâm xã và đường từ trung tâm xã đến huyện được nhựa hóa; trên 50% trục đường thôn, buôn và liên thôn, buôn được trải nhựa và bê tông hóa; hiện không còn nhà tạm, nhà dột nát; 100% hộ được sử dụng điện sinh hoạt; trên 93% hộ được sử dụng nước hợp vệ sinh; tỷ lệ diện tích cây trồng được tưới tiêu nước chủ động đạt 97,9%.
Đặc biệt, thu nhập bình quân đã đạt trên 38 triệu đồng/năm (tăng hơn 16 triệu đồng so với xuất phát điểm); tỷ lệ hộ nghèo giảm từ 16% xuống còn 3,5%; tỷ lệ lao động có việc làm đạt gần 92%.
Tại lễ công bố đạt chuẩn NTM vừa qua, lãnh đạo tỉnh Đăk Lăk đã biểu dương tinh thần trách nhiệm, sự phấn đấu nỗ lực của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân xã Ea Knuếc đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ trong thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM.
Tuy nhiên, trong thời gian tới, để Ea Knuếc trở thành xã NTM nâng cao và xã NTM kiểu mẫu, Đảng ủy, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam xã Ea Knuếc cần tăng cường hơn nữa công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức của cả hệ thống chính trị về mục tiêu của Chương trình xây dựng NTM. Bên cạnh đó, xã cần tập trung thúc đẩy phát triển sản xuất với những sản phẩm chủ lực theo chuỗi giá trị, tập trung phát triển kinh tế hợp tác, HTX, tổ hợp tác. Trong đó, đặc biệt chú trọng đến xây dựng các sản phẩm OCOP (mỗi xã một sản phẩm), nhất là các sản phẩm đặc sắc của địa phương, có lợi thế cạnh tranh trên thị trường. Đồng thời, chú trọng đến công tác bảo vệ môi trường, phòng chống dịch bệnh, bảo đảm trật tự an toàn xã hội…
“Lực đẩy” của HTX môi trường
Theo đánh giá của UBND xã Ea Knuếc, mô hình thu gom rác thải của HTX Nông nghiệp - Môi trường Ea Knuếc đã giúp địa phương hoàn thành tiêu chí tổ chức sản xuất và tiêu chí môi trường để “về đích” NTM.
![]() |
HTX giúp địa phương hoàn thành tiêu chí tổ chức sản xuất và tiêu chí môi trường để “về đích” NTM. |
Giám đốc Phạm Hùng Nguyên cho biết, từ một tổ thu gom rác tự phát tại chợ xã Ea Knuếc, đến nay HTX có 8 thành viên, 2 xe thu chở rác để thu gom rác mỗi tuần một lần cho khoảng 1.000 hộ dân tại 10 thôn trên địa bàn xã Ea Knuếc (6 thôn) và xã Hòa Đông (4 thôn). Mức thu phí dựa trên tính chất, quy mô sinh hoạt, hoạt động của từng hộ gia đình và khoảng cách từ điểm thu gom đến điểm tập kết. Cụ thể, trường học được thu gom rác miễn phí; hộ ở gần thu 15.000 đồng/tháng; hộ ở xa, hộ kinh doanh 30.000 đồng/tháng.
Bà Đoàn Thị Hạnh (thôn Tân Tiến) chia sẻ, rác thải nông thôn không nhiều, nhưng việc xử lý rất phức tạp bởi không có chỗ để tập kết. Hằng ngày, gia đình bà đã cố gắng phân loại rác, tận dụng các phế, phụ phẩm để làm phân bón hữu cơ, phân xanh phục vụ sản xuất nông nghiệp, nhưng phần rác thải không phân hủy như bao bì ni lông, chai lọ thủy tinh… không thể xử lý được đành gom để lại cuối vườn. Vì vậy, khi xã phổ biến về việc thu gom rác có đóng phí, gia đình bà ủng hộ ngay.
Tương tự, dù đã tận dụng tất cả các loại bao bì có thể tái sử dụng và phân loại kỹ nhưng vẫn gặp khó trong việc xử lý rác thải hằng ngày vì không có chỗ vứt nên nhiều gia đình sẵn sàng đóng phí để sử dụng dịch vụ thu gom rác.
Việc thu gom, xử lý rác thải vùng nông thôn đã từng bước thay đổi nhận thức của người dân và ngày càng được bà con đồng tình hưởng ứng. Toàn thôn có 68 hộ, đến nay khoảng 60% số hộ đã đăng ký và được HTX thu gom rác tận nhà. Bước đầu, tình trạng vứt rác bừa bãi ngoài đường, đốt trong khuôn viên vườn, rẫy gây ô nhiễm môi trường sống ở khu dân cư giảm hẳn so với trước.
Hiện nay, lượng rác thu gom của gần 1.000 hộ dân tại 10 thôn mỗi tháng khoảng 16 tấn, chủ yếu là rác thải sinh hoạt, được HTX gom về bãi rác của xã xử lý bằng cách đốt, chôn lấp theo quy định. HTX khuyến khích các hộ phân loại, tận dụng những loại rác có thể tái chế được như giấy, lon bia, đồ nhựa… để bán phế liệu, vừa có thêm thu nhập vừa giảm áp lực cho bãi rác.
Hoạt động của HTX không chỉ giúp làm sạch môi trường mà còn tạo việc làm cho lao động nông thôn ở địa phương. Ông Y Vuêl Niê (buôn Kréh B) cho hay, gia đình ông có 6 người, đất sản xuất rất ít nên khi tham gia HTX, ông có thêm thu nhập từ gom phế liệu trong quá trình thu gom rác và từ lương, mỗi tuần ông đi làm 2 ngày, được trả lương khoảng 3 triệu đồng/tháng.
Đời sống của người dân nông thôn ngày càng được nâng cao, nhu cầu tiêu dùng tăng, kéo theo lượng rác thải hằng ngày cũng tăng theo. Từ hiệu quả ban đầu của HTX Nông nghiệp - Môi trường Ea Knuếc cho thấy, mô hình thu gom rác ở nông thôn cần được nhân rộng. Đây cũng là một tiêu chí quan trọng trong chương trình xây dựng NTM của các địa phương, đặc biệt là ở giai đoạn NTM nâng cao và kiểu mẫu.
Đức Nguyễn