Ông Nguyễn Minh Lâm, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Long An đánh giá, hiện nay ngoài các tiêu chí “tĩnh” nhằm thay đổi bộ mặt nông thôn với nhiều công trình, dự án xây dựng hạ tầng kinh tế - xã hội (bao gồm: giao thông, thủy lợi, xây dựng nhà văn hóa, chợ nông thôn…) thì các tiêu chí mềm như nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân, ưu tiên nguồn lực đầu tư hỗ trợ các làng nghề, tạo việc làm, xây dựng đời sống văn hóa… cũng được tỉnh chú trong triển khai.
Phát huy vai trò của KTTT, HTX
Việc giữ vững và nâng cao chất lượng một số tiêu chí NTM là vấn đề quan trọng được đặt ra với các địa phương. Trong đó, một số tiêu chí “mềm” dễ bị “lung lay” nếu thiếu biện pháp duy trì như tiêu chí thu nhập, tỷ lệ hộ nghèo, môi trường, an ninh quốc phòng...
Các HTX đã góp phần giữ vững các tiêu chí mềm trong xây dựng NTM. |
Do đó, phát triển các mô hình HTX, đặc biệt là HTX nông nghiệp không chỉ có vai trò hết sức quan trọng trong việc cơ cấu lại sản xuất, liên kết sản xuất, bao tiêu nông sản, giải quyết việc làm và nâng cao thu nhập cho nông dân, mà còn góp phần xây dựng đời sống văn hóa tinh thần của người dân.
“Xây dựng NTM là nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho người dân nông thôn, vì vậy khi đã đạt chuẩn, các địa phương trong tỉnh còn phải tiếp tục nỗ lực để giữ vững và phát triển các tiêu chí, để thực sự góp phần phát triển kinh tế, ổn định xã hội nông thôn”, ông Nguyễn Minh Lâm chia sẻ.
Tính đến nay, toàn tỉnh Long An có 231 HTX trong lĩnh vực nông nghiệp, với 5.619 thành viên tham gia.
Đáng chú ý, nhiều HTX đã tham gia tích cực vào quá trình thúc đẩy tái cơ cấu ngành nông nghiệp, giữ vững các tiêu chí mềm trong xây dựng NTM.
Tiêu biểu như HTX nông nghiệp sản xuất, thương mại, dịch vụ Phước Thịnh, xã Phước Hậu, huyện Cần Giuộc được chọn xây dựng mô hình điểm về cây rau đang phát huy vai trò nòng cốt trong xây dựng thương hiệu rau an toàn của địa phương.
Theo đó, HTX đã xây dựng quy trình sản xuất nông nghiệp bảo đảm chất lượng, có chuỗi liên kết tiêu thụ thực phẩm an toàn cho hơn 100 thành viên cùng nhiều hộ liên kết.
Hiện, diện tích sản xuất của HTX theo quy trình VietGAP đạt hơn 30ha, trong đó bảo đảm có nhà màng, nhà lưới, hệ thống tưới tiết kiệm tự động, sử dụng phân hữu cơ vi sinh... Điều đáng ghi nhận của HTX là đã liên kết tiêu thụ với các siêu thị, bếp ăn tập thể của doanh nghiệp, trường học trong và ngoài tỉnh với số lượng rau cung ứng khoảng 7 tấn/ngày. HTX còn có chính sách thu mua nông sản của thành viên với giá cao hơn thương lái để bảo đảm đầu ra ổn định cho người nông dân.
Trong khi đó, xã Bình Hòa Trung, huyện Mộc Hóa, HTX Dịch vụ, Sản xuất và Thương mại Nông nghiệp Hương Trang là đơn vị tham gia xây dựng mô hình thí điểm của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn “Hoàn thiện và mở rộng sản xuất nông nghiệp hàng hóa quy mô lớn gắn với cơ giới hóa đồng bộ theo chuỗi giá trị từ sản xuất đến xây dựng thương hiệu sản phẩm”.
Hiện, HTX có quy mô diện tích sản xuất 600 ha, 328 hộ tham gia (trong đó 32 hộ thành viên chính thức và 296 hộ thành viên liên kết). HTX đã thực hiện cơ giới hóa đồng bộ các khâu trong sản xuất: làm đất, gieo sạ, bón phân, phun thuốc, tưới, tiêu nước, thu hoạch, vận chuyển, phơi sấy và bảo quản.
Trên địa bàn tỉnh, một số HTX đã chủ động nghiên cứu, mở rộng thị trường, không những trong nước mà còn xuất khẩu.
Hướng đến xây dựng “người dân NTM”
Theo ông Nguyễn Thanh Truyền, Giám đốc Sở NTT&PTNT Long An, trọng tâm của xây dựng NTM là nâng cao chất lượng đời sống người dân thông qua phương thức sản xuất và thu nhập bền vững.
Do vậy, để phát huy hiệu quả thực sự và hạn chế tối đa những phát sinh không đáng có, rất cần chú trọng đến các tiêu chí mềm.
Việc giữ vững và nâng cao chất lượng các tiêu chí NTM là vấn đề quan trọng đối với tỉnh Long An. |
Người dân không thể tự làm mà phải cần đến HTX. Do đó, việc đề ra các cơ chế chính sách và hệ thống pháp luật đủ mạnh nhằm thu hút thực sự các HTX vào xây dựng nông nghiệp, nông thôn cần được xem xét là nội dung chính, đòn bẩy về tái cơ cấu nông nghiệp và xây dựng NTM.
“Việc thành lập HTX, tổ hợp tác có ý nghĩa rất quan trọng đối với công cuộc xây dựng NTM, là cơ hội, điều kiện thuận lợi để khu vực nông thôn phát triển bền vững, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của người dân”, ông Nguyễn Thanh Truyền nói.
Có thể thấy, mục tiêu của NTM đều khẳng định các tiêu chí “mềm” liên quan tới đời sống tinh thần, vật chất của người dân là rất quan trọng.
Mục tiêu này là đời sống vật chất, tinh thần của người dân nông thôn nâng cao nhanh, phát triển theo quy hoạch có hệ thống hạ tầng đồng bộ và đáp ứng yêu cầu lâu dài, môi trường xanh sạch đẹp, bảo tồn, phát huy được bản sắc văn hóa, hệ thống chính trị được nâng cao.
Từ đó cho thấy các tiêu chí mềm rất quan trọng từ đời sống, sinh kế, an ninh, văn hóa, môi trường, hệ thống chính trị phải vững mạnh.
“Duy trì và giữ vững các tiêu chí đã đạt đang là thách thức không nhỏ đối với các địa phương. Hoàn thiện tiêu chí NTM đã khó, giữ vững và nâng cao chất lượng tiêu chí sau chuẩn còn khó hơn. Điều này đòi hỏi các địa phương trong tỉnh phải có giải pháp cụ thể, sát thực tế thì việc xây dựng NTM mới bền vững. Các tiêu chí “tĩnh” như: Giao thông, thủy lợi, trường học, điện, chợ nông thôn… nếu không duy tu, bảo trì, bảo dưỡng thường xuyên, thì theo thời gian, quá trình sử dụng, ảnh hưởng của thời tiết, khí hậu sẽ làm hao mòn, hư hỏng. Còn đối với những tiêu chí “mềm” như: Thu nhập bình quân, tỷ lệ hộ nghèo, an ninh trật tự, môi trường... luôn thay đổi và phụ thuộc nhiều vào yếu tố khách quan cũng như ý thức của người dân”, ông Nguyễn Minh Lâm, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Long An cho hay.
Đoàn Huyền