“Muốn có những trái cam ngon thì phải có vườn cam khoẻ. Muốn có một quy trình canh tác tốt vừa bảo vệ đất, bảo vệ cây, bảo vệ sức khoẻ người lao động, bảo vệ sức khoẻ người tiêu dùng thì chẳng có cách nào hơn ngoài sự đoàn kết một lòng, sự kiên trì bền bỉ, sự chung tay chung mục tiêu của người quản lý 3T Farm cũng như các hộ thành viên liên kết”, chị Thủy giãi bày.
"Liều lĩnh" bước ra khỏi vùng an toàn
Chị Vũ Thị Lệ Thủy được nhiều người làm nông nghiệp trên cả nước biết đến bởi chị chính là chủ nhân của sản phẩm OCOP 4 sao “Cam quà tặng cao cấp 3T Farm”.
Giám đốc Vũ Thị Lệ Thủy tham dự Hội nghị Thượng đỉnh Nữ lãnh đạo HTX khu vực châu Á - Thái Bình Dương (Ảnh: Phạm Hòa). |
Trò chuyện với VnBusiness, chị Thủy cho biết, quê gốc ở Nam Định, chị theo gia đình lên Cao Phong từ năm 1989. Sau khi tốt nghiệp Đại học Sư phạm Tây Bắc, chị tham gia giảng dạy và làm thêm nhiều nghề để tăng thu nhập, cải thiện cuộc sống. Cuối năm 2014, chị quyết định lập nghiệp với cây cam. Gắn bó với đất cam từ nhỏ, chị Thuỷ thấu hiểu sự vất vả của người trồng cam cũng như sự thăng trầm của quả cam Cao Phong.
Để sản phẩm cam của Cao Phong có chỗ đứng bền vững trên thị trường, theo chị Thuỷ, cần phải sản xuất an toàn, minh bạch quy trình sản xuất, có tem truy xuất rõ ràng. Nói là làm, chị bắt tay thay đổi phương thức canh tác theo tiêu chuẩn VietGAP.
Tuy vậy, dù quy trình chăm sóc khắt khe, tốn nhiều công sức và chi phí nhưng "cam sạch" khi đưa ra thị trường lại có giá không cao hơn là bao so với sản phẩm thông thường đại trà...
Xác định "muốn đi được đường dài thì cần phải đi cùng nhau", tháng 8/2018, chị Thuỷ mạnh dạn vay vốn, đứng ra vận động thành lập HTX 3T Nông sản Cao Phong liên kết các hộ có cùng chí hướng, cùng nhau sản xuất sạch. Đến nay, 3T Farm có 15 thành viên và 21ha đất trồng cam đang cho thu hoạch với sản lượng hàng năm khoảng gần 400 tấn đạt tiêu chuẩn VietGAP, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm.
Cam và một số sản phẩm của 3T Farm đã được chứng nhận OCOP 4 sao và chứng nhận ISO 9001, với thị trường tiêu thụ chủ yếu tại các thành phố lớn và cửa hàng thực phẩm sạch. HTX 3T Farm còn là một trong 35 dự án vượt qua hơn 740 dự án của cả nước đoạt giải tại cuộc thi Khởi nghiệp sáng tạo do Trung ương Hội Liên hiệp phụ nữ Việt Nam tổ chức với chủ đề “Phụ nữ và tương lai của nền kinh tế xanh”.
Đến nay, HTX có 21ha đất trồng cam, quýt, bưởi,... đang cho thu hoạch với sản lượng hàng năm khoảng gần 400 tấn đạt tiêu chuẩn VietGAP. |
Ngoài cam tươi, 3T Farm còn có các sản phẩm chế biến từ cam như mứt cam, detox cam, bột cam nguyên chất, trà hoa cúc, trà hoa đu đủ đực, trà hoa đậu biếc... HTX đã tạo việc làm cho nhiều lao động, nhất là lao động nữ và đồng bào dân tộc thiểu số với mức thu nhập từ 6-8 triệu đồng/người/tháng.
Chị Vũ Thị Lệ Thủy cho biết: “Định hướng của HTX ngay từ ban đầu là sản xuất gắn với bảo vệ sức khỏe người lao động, người tiêu dùng và phát triển vì một nền kinh tế xanh bền vững. Chúng tôi nhận thức rằng liên kết sản xuất sẽ tạo ra giá trị gia tăng cho nông sản. Các thành viên đoàn kết thực hiện phương châm của 3T Farm: “Vườn cam 3 tốt: tốt giống, tốt đất và tốt từ tâm”. Chỉ có như vậy thì thương hiệu và sản phẩm cam Cao Phong mới có thương hiệu, đứng vững trên thị trường”.
Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ
Sản phẩm cam tươi của HTX 3T Farm sau khi thu hoạch được đưa về dây chuyền sơ chế bao gồm sục rửa ozone, làm sạch và sấy khô trước khi đóng gói. 100% sản phẩm ra thị trường đều có truy xuất nguồn gốc với bao bì đóng gói cẩn thận và các thông tin đầy đủ của HTX để tạo niềm tin với khách hàng.
Bên cạnh đó, HTX tiên phong áp dụng nhật ký điện tử vào sản xuất và được các thành viên đồng tình ủng hộ. Mặc dù việc cập nhật công nghệ số không phải là việc làm đơn giản với nông dân nhưng HTX đã cử cán bộ phụ trách trực tiếp hỗ trợ hàng ngày, từng hoạt động chăm sóc của các hộ đều được cập nhật vào phần mềm.
HTX sử dụng máy Brix để đo độ ngọt của các loại quả trước khi xuất ra thị trường. |
“Thế mạnh và là điểm khác biệt của 3T Farm so với các đơn vị sản xuất khác đó chính là sự liên kết chặt chẽ giữa HTX với các hộ sản xuất. Ngoài nhật ký điện tử dành cho từng hộ, từng thửa đất thì công việc hàng ngày luôn được cập nhật, chia sẻ mọi thông tin trên group của 3T Farm”, chị Thuỷ kể.
HTX sử dụng máy Brix để đo độ ngọt của các loại quả trước khi xuất ra thị trường, điều này có thể đảm bảo được chất lượng của trái cây, sau đó phân loại theo từng nhóm ngọt.
Bên cạnh đó, HTX thường xuyên hướng dẫn kỹ thuật canh tác, sản xuất cho các hộ thành viên; HTX đứng ra đại diện ký hợp đồng bao tiêu sản phẩm, tư vấn, hỗ trợ chi phí mua giống, vật tư nông nghiệp. Đối với những hộ thành viên trồng mới hoàn toàn, HTX hỗ trợ tới 60% cây giống. Việc sử dụng phân vi sinh và các loại vật tư nông nghiệp có nguồn gốc hữu cơ giúp cho sản phẩm khi thu hoạch có chất lượng tốt, an toàn nên được nhiều khách hàng tin tưởng. Nhờ đó, giá cả ổn định, đời sống các hộ thành viên được đảm bảo.
3T Farm còn có các sản phẩm chế biến từ cam như mứt cam, detox cam, bột cam nguyên chất, trà hoa cúc, trà hoa đu đủ đực, trà hoa đậu biếc,... |
Với quyết tâm thực hiện mục tiêu đã đề ra là "Giữ vững và nâng tầm thương hiệu cam Cao Phong", HTX tiếp tục xây dựng kế hoạch sản xuất để nâng cao sản lượng, chất lượng sản phẩm theo hướng hữu cơ vì môi trường sống xanh, hướng tới sản xuất đảm bảo an toàn thực phẩm. Theo đó, 2/3 diện tích trồng cam của các hộ thành viên thực hiện tốt việc sử dụng phân trùn quế để bón cây, phun và tưới cây bằng dịch trùn quế để tăng đề kháng cho cây sau thu hoạch, giúp khả năng ra hoa, đậu quả cao.
Các hộ còn sử dụng ngô, đậu tương, cá tươi ủ với men vi sinh hữu cơ để bón cho cây, hạn chế tối đa việc sử dụng phân bón hoá học. Toàn bộ các vườn đều xây dựng bể chứa để ủ phân, bể được đậy nắp kín, phủ nilon nên không gây mùi. 100% thành viên tuân thủ nội quy của HTX, tuyệt đối không sử dụng thuốc diệt cỏ để bảo vệ đất và không gây ô nhiễm nguồn nước.
Tuy nhiên, đến thời điểm hiện tại, HTX 3T Farm vẫn còn gặp nhiều nhiều thách thức, như: trình độ của đội ngũ cán bộ quản lý chưa cao, nhất là trình độ công nghệ thông tin; chưa đủ khả năng tài chính để thu hút được nhân sự có trình độ cao về làm việc; chưa có máy móc trang thiết bị nhà xưởng phát triển sản phẩm chế biến sâu; chưa có trụ sở làm việc riêng biệt và nhất là chưa có điểm bán và trưng bày, giới thiệu sản phẩm
Khai thác tiềm năng du lịch, ổn định đầu ra cho sản phẩm
Theo chị Thủy, HTX đã phát triển mô hình nông nghiệp kết hợp với du lịch sinh thái, để du khách có thể tham quan, trải nghiệm tại vườn, xây dựng nhà sàn truyền thống của người Mường làm chỗ nghỉ ngơi, trải nghiệm văn hoá ẩm thực cho du khách sau khi thăm vườn cam. Nhờ đó, sản phẩm OCOP 4 sao cam quà tặng cao cấp của HTX được nhiều người biết đến, thị trường tiêu thụ sản phẩm ngày càng mở rộng.
HTX đã triển khai mô hình nông nghiệp kết hợp với du lịch sinh thái, để du khách có thể tham quan, trải nghiệm tại vườn. |
Việc phát triển du lịch sinh thái không chỉ giúp HTX 3T Nông sản Cao Phong tăng nguồn thu mà còn tạo ra nhiều công ăn việc làm cho người dân địa phương. Nhờ vào các hoạt động du lịch, nông dân có thêm thu nhập từ việc bán nông sản, dịch vụ lưu trú và hướng dẫn viên du lịch. Đồng thời, HTX cũng tổ chức các lớp đào tạo, nâng cao kỹ năng cho người dân, giúp họ tự tin hơn trong việc giao tiếp và phục vụ du khách.
Bên cạnh đó, để thu hút du khách, HTX cũng liên kết với một số đơn vị và hộ dân bản địa cung ứng các sản phẩm nông sản an toàn, xây dựng thực đơn mang đậm bản sắc dân tộc địa phương… để không chỉ khai thác, phát huy giá trị về văn hóa, lịch sử mà còn gia tăng giá trị kinh tế cho nông sản địa phương.
Để góp phần giữ vững thương hiệu cam Cao Phong nói chung, mở rộng thị trường, nâng cao chất lượng, sản lượng cho sản phẩm cam của HTX 3T Nông sản Cao Phong nói riêng, thời gian tới, HTX sẽ liên kết với trường Đại học Bách khoa Hà Nội triển khai lắp đặt chuỗi dây chuyền sơ chế sản phẩm gồm các quy trình: phân loại sản phẩm, sục rửa ozone, sấy khô và bao màng sinh học, dán tem truy xuất nguồn gốc tự động. Đồng thời, xây dựng kế hoạch phấn đấu trong 5 năm tới, HTX sẽ có 5 ha được cấp chứng nhận hữu cơ.
“Với quy trình sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP và sự chấp hành nghiêm túc nội quy do HTX đề ra, sản phẩm của HTX khi đưa ra thị trường đã được nhiều khách hàng đón nhận và phản hồi tích cực bởi hương vị đậm đà, mẫu mã đẹp, chất lượng sản phẩm tốt, an toàn đối với sức khoẻ người sử dụng. Hiện nay, sản phẩm cam sạch của HTX đã có mặt ở nhiều tỉnh, thành phố trong cả nước như: Hà Nội, Thái Bình, Nam Định, Hải Phòng, Thanh Hoá và TP. Hồ Chí Minh”, Giám đốc Vũ Thị Lệ Thủy thông tin.
Lê Hồng