Huyện Bắc Quang hiện có hơn 40 HTX nông nghiệp, thu hút gần 340 thành viên tham gia với tổng vốn góp trên 46,8 tỷ đồng. Qua thực tế hoạt động, nhiều HTX đã chứng minh hiệu quả sản xuất kinh doanh. Tuy nhiên, cũng có không ít HTX bộc lộ bất cập, loay hoay tìm hướng phát triển.
 |
|
8 HTX nông nghiệp lựa chọn cây trồng thế mạnh của huyện (Ảnh: TL) |
Chú trọng phát triển cây chủ lực
Với lợi thế địa hình, khí hậu, trong tổng số 40 HTX nông nghiệp, có 8 HTX lựa chọn cây trồng thế mạnh của huyện như cam sành, chè shan tuyết, các loại rau. Huyện đã xác định cam sành là cây trồng chủ lực trong chiến lược tái cơ cấu ngành nông nghiệp.
Điển hình, tháng 5/2019, HTX Cường Nguyệt, thôn Kim Bàn, xã Hùng An được thành lập. Mặc dù “sinh sau đẻ muộn”, nhưng chỉ sau 3 tháng sau, HTX đã nhanh chóng chứng minh hiệu quả sản xuất kinh doanh. Hiện nay, HTX Cường Nguyệt có 7 thành viên tham gia với tổng số vốn điều lệ đạt 1,5 tỷ đồng. HTX thực hiện thu mua và chế biến trên 50 tấn chè khô, doanh thu năm 2019 ước đạt 1,3 tỷ đồng. HTX còn tham gia giải quyết việc làm thường xuyên cho 8 lao động địa phương với mức thu nhập bình quân 3 triệu đồng/người/tháng.
HTX Nông dân trồng cam sạch Vĩnh Thành, xã Vĩnh Phúc cũng là một điển hình cho phương án sản xuất kinh doanh các mặt hàng nông sản. HTX được thành lập tháng 6/2017 với 15 thành viên trên địa bàn xã cùng góp vốn 180 triệu đồng, quy mô sản xuất lên đến 291 ha. Mới gần 3 năm xuất hiện trên “bản đồ” kinh tế hợp tác, nhưng đến nay, HTX đã chứng minh được hiệu quả sản xuất kinh doanh, góp phần tăng thu nhập ổn định cho các thành viên và giải quyết nhiều việc làm cho lao động địa phương.
Hiện nay, HTX có tổng số vốn hoạt động sản xuất kinh doanh 4,2 tỷ đồng, hàng năm đưa ra thị trường trên 3.500 tấn cam và doanh thu niên vụ 2018 – 2019 đạt con số ấn tượng: trên 46 tỷ đồng.
Bên cạnh đó, toàn huyện đã có 4 HTX hoạt động trong lĩnh vực trồng rau an toàn, rau công nghệ cao, thu hút 28 thành viên tham gia, giải quyết việc làm thường xuyên cho 25 lao động địa phương.
Điển hình như HTX Dịch vụ tổng hợp Nông - lâm nghiệp Sinh Tuấn (xã Đồng Yên) với ngành nghề kinh doanh chủ yếu là trồng rau công nghệ cao trong nhà lưới, trồng hoa, cây ăn quả, cây gia vị, dược liệu... Tháng 11/2018, ngay sau khi thành lập, Hội đồng quản trị và Ban giám đốc HTX đã xây dựng kế hoạch trồng rau công nghệ cao trong nhà lưới và trồng rau an toàn với diện tích 2.000 m2. Trong đó, có 1.000 m2 trồng rau trong nhà lưới, doanh thu năm 2019 đạt gần 400 triệu đồng...
Khơi thông điểm nghẽn
Mặc dù có 8 HTX sản xuất kinh doanh từ cây trồng thế mạnh của huyện, nhưng có đến 4 HTX chưa thể bứt phá. Theo đánh giá của cơ quan chuyên môn huyện Bắc Quang, các HTX này triển khai các hoạt động sản xuất kinh doanh theo phương án đã xây dựng, tuy nhiên không hiệu quả. Nguyên nhân do năng lực quản lý của Ban giám đốc HTX còn hạn chế, chưa nhạy bén với kinh tế thị trường. Thêm vào đó, các thành viên chưa góp vốn hoặc góp vốn chưa nhiều, thậm chí sản xuất riêng lẻ, không làm cùng HTX.
Ngoài nguyên nhân chủ quan thì còn nguyên nhân khách quan dẫn đến các HTX sản xuất kinh doanh thiếu hiệu quả. Đơn cử như HTX Thanh niên sản xuất hoa và rau an toàn (xã Việt Vinh), do ảnh hưởng của thiên tai đã làm thiệt hại lớn đến hoạt động sản xuất rau, hoa của HTX. Trong đó, 500 m2 nhà lưới bị đổ sập, sản phẩm đang thời kỳ cho thu hoạch bị hủy hoại, buộc HTX phải xây dựng lại nhà lưới để tiếp tục sản xuất kinh doanh.
 |
|
Trồng rau an toàn mang lại thu nhập cho các thành viên HTX và người lao động (Ảnh: TL) |
Tương tự, HTX Sản xuất rau, hoa quả công nghệ cao và chăn nuôi gia súc, gia cầm sạch Tân Tiến (xã Quang Minh), toàn bộ 600 m2 nhà lưới sản xuất rau, quả công nghệ cao bị đổ sập hoàn toàn sau mưa bão.
Một số chuyên gia trên địa bàn tỉnh nhìn nhận, hiện nay, rào cản xuất hiện trong các HTX chính là nội lực của HTX còn hạn chế. Các HTX hoạt động hầu hết quy mô đều nhỏ lẻ, manh mún, chưa đáp ứng được yêu cầu mở rộng thị trường, liên doanh, liên kết theo chuỗi giá trị sản phẩm.
Hơn nữa, đa số các HTX đều thiếu quỹ đất để xây dựng trụ sở, kho, xưởng sản xuất, bảo quản sản phẩm hoặc thiếu vốn sản xuất kinh doanh, trong khi HTX chưa tiếp cận được nhiều nguồn vốn vay, nhất là vốn vay từ các tổ chức tín dụng, ngân hàng để phát triển sản xuất kinh doanh hoặc thiếu tầm nhìn chiến lược để định hướng phát triển sản xuất kinh doanh lâu dài. Cùng với đó, việc xây dựng thương hiệu sản phẩm và mở rộng thị trường, bao tiêu sản phẩm còn hạn chế...
Để tháo gỡ khó khăn cho các HTX nông nghiệp hoạt động, UBND huyện Bắc Quang đã, đang triển khai đồng bộ nhiều giải pháp. Trong đó, quan tâm việc hướng dẫn, tư vấn trực tiếp cho các HTX xây dựng phương án tổ chức sản xuất kinh doanh, xác định sản phẩm mục tiêu, phát triển thị trường để tiêu thụ sản phẩm.
Đồng thời, đẩy mạnh tuyên truyền các cơ chế, chính sách khuyến khích phát triển kinh tế tập thể đang áp dụng trên địa bàn tỉnh. Mặt khác, phối hợp với đơn vị hữu quan mở các lớp đào tạo, tập huấn, bồi dưỡng cho cán bộ quản lý HTX trên địa bàn.
Lãnh đạo UBND huyện Bắc Quang chia sẻ, huyện sẽ chú trọng phát triển HTX nông nghiệp, coi đây là một trong những nhiệm vụ quan trọng, không chỉ chung tay xây dựng nông thôn mới, mà còn góp phần xoá đói giảm nghèo cho đồng bào ở Bắc Quang.
Minh Thắm
