Mô hình trồng dưa chuột an toàn sinh thái được trồng thí điểm ở 2 xã điểm Vĩnh Lợi và Văn Phú của huyện Sơn Dương từ tháng 10/2019, trên tổng diện tích hơn 3 ha. Ban đầu, do thiếu sự liên kết, dù dưa được mùa, nhưng nông dân phải bán lẻ, nên giá trị sản xuất bị ảnh hưởng.
Tạo bước ngoặt cùng HTX
Mọi chuyện thay đổi khi HTX chăn nuôi và sản xuất giống gia cầm Minh Tâm, xã Tú Thịnh, quyết định tham gia vào chuỗi sản xuất, cam kết bao tiêu sản phẩm dưa chuột cho người dân, với các hợp đồng thu mua có giá sàn thấp nhất là 2.000 đồng/kg.
HTX đang là điểm tựa cho người trồng dưa chuột ở Sơn Dương (Ảnh BTQ). |
Ông Nguyễn Văn Đoan, thôn Gò Hu, xã Vĩnh Lợi là một trong những hộ tiên phong trồng dưa chuột ở Sơn Dương cho hay, sau năm đầu tiên khởi điểm với diện tích gần 1 ha đối mặt với nhiều khó khăn trong vấn đề tiêu thụ, năm 2020 với sự đồng hành của HTX, ông nâng diện tích sản xuất lên 2 ha khi thấy đầu ra có chuyển biến.
Theo tính toán, dưa chuột có thời vụ trong khoảng 40 - 45 ngày, năng suất bình quân đạt 52 - 55 tấn/ha. Với giá bình quân hiện đạt trên 4.000 đồng/kg, các hộ sản xuất có thể thu về gần 200 triệu đồng/ha, sau khi trừ chi phí, cao gấp nhiều lần trồng lúa truyền thống.
“Vụ đầu (năm 2019) do phải bỏ ra chi phí đầu tư, thị trường chưa ổn định, tôi chỉ thu về chưa đầy 100 triệu. Sang năm 2020, được sự hỗ trợ của HTX, cả giá bán và năng suất đều tăng, tôi thu về trên 200 triệu đồng, sau khi trừ hết chi phí”, ông Đoan phấn khởi nói.
Theo ông Đoan, không chỉ về tiêu thụ, HTX Minh Tâm còn đồng hành với các hộ trồng dưa chuột cả về kỹ thuật. Theo đó, HTX Minh Tâm đang phối hợp với HTX An Hòa để định hướng người dân sản xuất theo quy trình an toàn sinh học, thân thiện môi trường.
Cụ thể, trong quá trình sản xuất, các hộ đảm bảo tuyệt đối không sử dụng các loại hóa chất độc hại, chất kích thích tăng trưởng. Việc sử dụng phân bón, thuốc bảo vệ thực vật phải tuân thủ nguyên tắc “bốn đúng” gồm đúng loại, đúng liều, đúng cách, đúng thời gian.
Để tạo ra sản phẩm chất lượng cao, nguồn nước tưới cho dưa cũng phải đảm bảo không bị ô nhiễm. Các loại rác thải, bao bì thuốc bảo vệ thực vật được thu gom, xử lý đúng quy trình để tránh gây ô nhiễm môi trường, giảm thiểu nguy cơ sâu bệnh hại phát sinh.
Liên kết xây dựng chuỗi giá trị
Ông Trần Văn Phúc, Giám đốc HTX Minh Tâm cho biết, để mở rộng diện tích trồng dưa chuột, HTX đã phối hợp với các xã xây dựng các mô hình điểm để nông dân đến tận nơi học hỏi kinh nghiệm, nâng cao trình độ thâm canh.
Cần hỗ trợ để hình thành chuỗi giá trị hàng hóa, nâng cao hiệu quả sản xuất cho người dân (Ảnh BTQ). |
Sau khi ký hợp đồng tiêu thụ với người dân, HTX cung cấp giống, vật tư, hướng dẫn kỹ thuật chăm sóc, phòng trừ sâu bệnh theo tiêu chuẩn an toàn sinh thái, đảm bảo cây dưa sinh trưởng, phát triển tốt, sản phẩm đạt tiêu chuẩn thu mua.
Với những thành công đang có, HTX Minh Tâm đang tiếp tục đẩy mạng phối hợp với HTX An Hòa, tranh thủ sự hỗ trợ của các ban ngành huyện Sơn Dương để xây dựng chuỗi giá trị hàng hóa, hình thành thương hiệu dưa chuột mang tính đặc trưng thế mạnh tại địa phương.
“Để xây dựng chuỗi giá trị, trước hết cần mở rộng quy mô sản xuất theo hướng VietGAP, GlobalGAP, tạo ra những sản phẩm chất lượng cao. Sau đó là công tác kết nối tiêu thụ, xây dựng thị trường cả trong và ngoài tỉnh, đưa hàng hóa vào các chuỗi siêu thị, cửa hàng thực phẩm sạch”, ông Phúc nhấn mạnh.
Rõ ràng, trong bối cảnh hội nhập, việc phát triển sản xuất theo hướng hàng hóa, ứng dụng công nghệ cao, hình thành chuỗi giá trị là đòi hỏi tất yếu. Vì vậy, cùng với sự chủ động của HTX, mô hình trồng dưa chuột ở Sơn Dương cần sự vào cuộc đồng bộ của ban ngành nông nghiệp các cấp.
Đại diện Phòng NN&PTNT huyện Sơn Dương cho biết, thời gian qua, mô hình trồng dưa chuột đã bước đầu tạo ra mối liên kết trong sản xuất giữa nông dân, HTX, doanh nghiệp.
Trong thời gian tới, huyện sẽ tiếp tục hỗ trợ giúp các xã từng bước chuyển đổi cơ cấu cây trồng, trong đó có cây dưa chuột, theo hướng tập trung, quy mô lớn, nâng cao giá trị gia tăng và phát triển bền vững. Huyện cũng sẽ tạo điều kiện để HTX, người nông dân được tiếp cận tiến bộ khoa học - kỹ thuật trong sản xuất, chế biến và tiêu thụ sản phẩm, góp phần nâng cao hiệu quả kinh tế.
Mỹ Chí