Dựa trên những lợi thế về thổ nhưỡng, xã Phương Viên đã và đang tập trung tuyên truyền, vận động người dân phát triển sản xuất nông nghiệp theo hướng hàng hóa, trong đó lúa là cây chủ lực, với tổng diện tích xấp xỉ 200 ha. Các giống lúa chính trên địa bàn xã gồm Nhị ưu 838, Q.ưu 1, Nhật - Japonica, và đặc biệt là Bao thai Chợ Đồn.
HTX trở thành điểm sáng
Với quyết tâm phát triển sản phẩm nông nghiệp hàng hóa, xã đã tăng cường tuyên truyền, vận động nhân dân sử dụng giống cây trồng chất lượng cao trong sản xuất nông nghiệp, thành lập các tổ hợp tác, HTX tạo sự liên kết tiêu thụ sản phẩm.
 |
|
Lúa Bao thai Chợ Đồn đang mở ra hướng thâm canh bền vững cho người dân Phương Viên (Ảnh TL). |
HTX Hoàn Thành đang là điểm sáng trong phát triển sản xuất nông nghiệp hàng hóa, thân thiện môi trường của xã. Hiện, HTX ký cam kết tiêu thụ sản phẩm gạo Bao thai Chợ Đồn và Nhật - Japonica. Đây là điểm tựa để người dân tập trung sản xuất, nâng cao thu nhập.
Ông Hoàng Văn Thành, Giám đốc HTX chia sẻ: “Hiện, nhu cầu mua gạo Bao thai để làm bún, phở tại một số tỉnh, thành phố tương đối cao. Vì vậy, HTX đã tích cực tìm hiểu và ký hợp đồng cung ứng sản phẩm cho các doanh nghiệp, cửa hàng, cơ sở sản xuất có nhu cầu, đem lại lợi ích lớn cho cả đôi bên”.
Để đáp ứng yêu cầu của đối tác, HTX chủ động siết chặt quy trình sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP, thân thiện môi trường, nhằm tạo ra những sản phẩm chất lượng, an toàn, đảm bảo vệ sinh thực phẩm.
Đơn cử, trong quá trình sản xuất, HTX tập huấn cho thành viên, hộ liên kết kỹ thuật sử dụng phân bón, thuốc bảo vệ thực vật theo nguyên tắc “4 đúng”, gồm đúng loại, đúng liều, đúng cách và đúng thời gian.
Các loại hóa chất độc hại được HTX loại bỏ hoàn toàn, thay vào đó là các hoạt chất vi sinh, phân bón hữu cơ, phân chuồng hoai mục (được ủ, xử lý vi sinh đúng quy định).
Nguồn nước dẫn vào các khu ruộng của HTX cũng được kiểm soát chặt chẽ, đảm bảo độ sạch, không có nước thải, chất thải gây ô nhiễm, đảm bảo không có nguồn vi sinh vật gây bệnh ảnh hưởng đến chất lượng hạt gạo thành phẩm.
Để nâng cao hiệu quả sản xuất, bên cạnh thay đổi phương thức canh tác, thời gian qua, các hộ trồng lúa ở Phương Viên cũng tích cực ứng dụng các giống mới, trong đó giống Bao thai Chợ Đồn được triển khai mạnh và đem lại hiệu quả cao nhất.
Xây dựng sản phẩm thế mạnh
Bà Nguyễn Thị Hoa, thôn Nà Bjoóc, chia sẻ đến nay, gần như 100% người dân trong xã đều triển khai giống lúa Bao thai Chợ Đồn, bởi giống lúa này cho năng suất, chất lượng cao và mẫu mã đẹp, đặc biệt công đầu tư, chăm sóc thấp hơn rất nhiều so với các giống lúa khác.
 |
|
Bao thai Chợ Đồng đang là sản phẩm OCOP nổi bật của tỉnh Bắc Kạn (Ảnh TL). |
“Năm 2020, nhà tôi trồng 4 bung lúa (tổng 4.000m2), mỗi bung trung bình cho thu hoạch khoảng 4,5 - 5 tạ thóc. Vị chi hai vụ, gia đình có gần 5 tấn thóc, thu về trên 15 triệu đồng/tấn. Trong khi đó, những giống lúa cũ chỉ bán được 4 - 5 triệu đồng/tấn”, bà Hoa phấn khởi cho hay.
Theo lãnh đạo UBND xã Phương Viên, cây lúa Bao thai đã có mặt ở địa phương từ rất lâu, song trước kia là giống lúa Bao thai cũ, trải qua thời gian dài dần dần trở nên thoái hóa, năng suất giảm, nhiều sâu bệnh, mẫu mã không được đẹp…
Sau nhiều lần tổ chức nghiên cứu phục tráng, vào khoảng những năm 2000, giống lúa Bao thai mới được đưa vào trồng thử nghiệm, do điều kiện thổ nhưỡng và khí hậu của vùng rất phù hợp nên giống mới phát triển rất tốt, cho năng suất cao, gạo mang vị thơm, dẻo đặc trưng.
Nhờ những ưu điểm vượt trội, gạo Bao thai Chợ Đồn đã trở thành một trong những sản phẩm OCOP nổi bật của tỉnh Bắc Kạn, được Cục Sở hữu trí tuệ cấp văn bằng bảo hộ từ năm 2011. Bên cạnh Phương Viên, các xã được phép sử dụng nhãn hiệu tập thể gạo “Bao thai Chợ Đồn” còn có Ngọc Phái, Quảng Bạch, Đồng Lạc, Đồng Thắng, Yên Phong và Bình Trung.
Để tiếp tục nâng tầm thương hiệu cho sản phẩm, UBND xã xây dựng Kế hoạch số 545/KH-UBND ngày 5/8/2020 về việc thực hiện “Dự án sản xuất gạo Bao thai Chợ Đồn”, trong đó tập trung chỉ đạo HTX Hoàn Thành, các hộ tham gia thực hiện dự án tuân thủ đồng bộ về thời gian gieo mạ, cấy lúa, bón phân, chăm sóc đảm bảo theo quy trình kỹ thuật. HTX trực tiếp thu mua, bao tiêu sản phẩm cho người dân…
Trong thời gian tới, với mục tiêu tập trung sản xuất lúa gạo Bao thai an toàn sinh thái, tạo ra sản phẩm gạo đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm, có bao bì, nhãn mác và nguồn gốc để bán ra thị trường, xã sẽ tiếp tục hỗ trợ, giúp người dân thay đổi về nhận thức chuyển từ sản xuất nhỏ lẻ sang sản xuất tập trung, liên kết với HTX để mở rộng thị trường tiêu thụ sản phẩm.
Hưng Nguyên
