Tại buổi làm việc với Cục Phát triển HTX (Bộ KH&ĐT) chiều 26/5, Chủ tịch Liên minh HTX Việt Nam Nguyễn Ngọc Bảo cho biết, công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ HTX, giáo dục nghề nghiệp cho lao động, thành viên và thu hút nhân lực trẻ có trình độ cho HTX giai đoạn từ nay đến năm 2025 là hết sức cần thiết. Liên minh HTX Việt Nam đã xây dựng kế hoạch chương trình hỗ trợ phát triển kinh tế hợp tác, HTX giai đoạn 2020 - 2025 với tổng kinh phí 426 tỷ đồng, đồng thời rất mong các bộ, ngành thông qua để hỗ trợ thúc đẩy phát triển kinh tế hợp tác, HTX trong giai đoạn tới.
Cũng tại buổi làm việc, ông Nguyễn Văn Đoàn, Cục trưởng Cục Phát triển HTX (Bộ KH&ĐT) cho rằng, mặc dù đạt kết quả đáng khích lệ, song trong thời gian qua, các HTX phát triển chưa tương xứng với tiềm năng. Nhiều HTX vẫn khó khăn, năng lực nội tại còn yếu, cơ sở vật chất nghèo nàn, trình độ công nghệ lạc hậu; năng lực, trình độ cán bộ quản lý hạn chế, khó đáp ứng được nhiệm vụ sản xuất kinh doanh trong điều kiện kinh tế thị trường…
 |
|
Toàn cảnh cuộc làm việc của Liên minh HTX Việt Nam với Cục Phát triển HTX |
Câu chuyện không bao giờ cũ
HTX Dịch vụ nông nghiệp Nhân Lý ở huyện Bình Xuyên, tỉnh Vĩnh Phúc hiện có 2.460 thành viên. Hầu hết các lao động làm việc tại HTX là những người lớn tuổi, làm việc theo kinh nghiệm, ít người có trình độ cao hoặc được đào tạo bài bản. Dù biết rất cần nhân lực trẻ có trình độ về làm việc để cùng Ban lãnh đạo đưa ra chính sách phù hợp, thúc đẩy phát triển HTX, nhưng mong muốn bao lâu nay vẫn chỉ là... mong muốn!
Bà Nguyễn Thị Hương, Chủ tịch HĐQT, Giám đốc HTX Dịch vụ nông nghiệp Nhân Lý cho biết, HTX hiện đang rất "khát" nhân lực trẻ bởi những người trẻ thường đi làm xa, người có trình độ thì đi làm chỗ khác, ở các công ty nước ngoài. Nguồn nhân lực của HTX chủ yếu làm việc theo kinh nghiệm, có nhiệt huyết nhưng trình độ chưa cao vì không được đào tạo bài bản.
“Chúng tôi rất mong muốn được Liên minh HTX hai cấp, các bộ, ngành liên quan hỗ trợ đào tạo nguồn nhân lực là cán bộ của HTX. Nếu có những người có kinh nghiệm, trình độ, được đào tạo cơ bản cộng thêm tâm huyết thì chắc chắn mô hình HTX sẽ thành công", bà Hương nói.
Khó khăn về nhân lực trẻ có trình độ không chỉ ở HTX Nhân Lý, mà là tình hình chung của hầu hết các HTX, nhất là HTX nông nghiệp trên địa bàn cả nước. Nguyên nhân được xác định là lao động trẻ có trình độ đa số không muốn về làm việc trong khu vực nông nghiệp nông thôn, nhất là tại các HTX, vì họ nhận thấy không có vị thế, tiếng nói với người thân và xã hội. Bên cạnh đó, thu nhập thấp nên lao động có trình độ không muốn “quay trở về” sau thời gian học đại học hoặc trình độ cao hơn. Đây chính là nguyên nhân dẫn đến việc khu vực kinh tế hợp tác, HTX thời gian qua phát triển chưa tương xứng với tiềm năng.
HTX chủ động “vượt vũ môn”
Tuy nhiên, không phải HTX nào cũng “bó tay” trước bài toán nhân lực trẻ có trình độ. HTX Sản xuất và Thương mại Xuyên Việt, huyện Gia Lộc, Hải Dương do anh Lê Văn Việt làm giám đốc là một điển hình về thu hút nhân lực trẻ có trình độ về làm việc.
Sau khi tốt nghiệp đại học chuyên ngành chế biến thủy sản, trường Đại học Nha Trang, anh Việt đi nhiều địa phương học hỏi mô hình nuôi trồng thủy sản, sau đó về quê đầu tư nuôi thủy sản. Anh Việt đã đứng ra kêu gọi các hộ nuôi trồng thủy sản hoạt động có hiệu quả trên địa bàn thành lập HTX Sản xuất và Thương mại Xuyên Việt vào tháng 11/2011 với 8 thành viên. HTX đã liên kết những hộ nuôi trong vùng, cùng nhau thay đổi tư duy làm ăn, chuyên nghiệp hơn, sáng tạo hơn, đồng thời thực hiện cung ứng dịch vụ đầu vào và bao tiêu toàn bộ sản phẩm cho các thành viên, xây dựng chuỗi giá trị từ giống, thức ăn chăn nuôi đến thị trường tiêu thụ.
 |
|
Mô hình nuôi cá sông trong ao của HTX Xuyên Việt, xã Hồng Hưng, huyện Gia Lộc, tỉnh Hải Dương (Ảnh: TL) |
Nêu kinh nghiệm thực tế tại HTX Xuyên Việt, anh Việt cho rằng, ngoài người đứng đầu để kết nối các thành viên, hoạch định chính sách, tìm hướng phát triển, liên kết sản xuất thì cần có đội ngũ cán bộ trẻ, nhiệt huyêt, có năng lực, trình độ. Chưa tính đến chuyện sản xuất, kinh doanh của HTX Xuyên Việt, nhưng đến thời điểm hiện tại, HTX có 50 cán bộ, người lao động thì có 1 tiến sĩ và 4 thạc sĩ. Số còn lại có đến hơn 90% là cử nhân, kỹ sư tốt nghiệp các trường đại học lớn trong cả nước.
“Thực tế, việc tuyển dụng người trẻ có trình độ về làm việc cho HTX là hết sức khó khăn và không ai muốn về. Tuy nhiên, để có được nguồn nhân lực như HTX Xuyên Việt hiện nay, bản thân người lãnh đạo HTX phải là một “minh chủ” để đưa ra chính sách ưu đãi, tuyển dụng, thu hút nhân tài, giúp họ phát huy được năng lực, sở trường và không cảm thấy bị “đuối” cả về thu nhập cũng như vị thế, môi trường làm việc với bạn bè và người thân”, anh Việt nêu kinh nghiệm.
“Những đề xuất của Liên minh HTX Việt Nam về kinh phí đào tạo, bồi dưỡng cán bộ HTX, thành viên HTX và chính sách thu hút nhân lực, Cục rất ủng hộ, đồng thời sẽ chuyển đến lãnh đạo Bộ KH&ĐT xem xét, trình lên Thủ tướng Chính phủ phê duyệt. Tuy nhiên, để sớm khắc phục các yếu kém, hạn chế, ngoài các chính sách hỗ trợ của Nhà nước về thuế, đất đai, vay vốn ưu đãi, đào tạo bồi dưỡng cán bộ, bản thân mỗi HTX cần chủ động đổi mới, có chính sách ưu đãi, thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao về làm việc cho mình”, ông Nguyễn Văn Đoàn nhấn mạnh.
Phạm Duy
