Nhìn những người nông dân vất vả ngoài đồng cắm từng cây lúa khi vào vụ cấy trong khi giá hạt thóc ngày càng xuống thấp, ông Ngô Đình Sự - Giám Đốc HTX Toàn Năng, thấy rằng trên thế giới, các nước cũng làm nông nghiệp đã sử dụng máy móc từ lâu, tại sao chúng ta lại không dùng máy móc để nâng cao cao hiệu quả kinh tế.
Hiệu quả kép
Đứng trước suy nghĩ trên, ông đã cùng các thành viên góp vốn, đầu tư máy móc, tiến hành ứng dụng khoa học để cấy lúa mạ khay trên diện tích lớn nhằm giảm bớt khó khăn, tạo việc làm, nâng cao thu nhập cho người dân.
Đầu tiên, HTX đã đến nhiều cơ sở để học tập kinh nghiệm trong việc đưa mạ khay, máy cấy vào sản xuất và xem trên mạng những cơ sở có tiếng để học hỏi. Sau đó, HTX lập kế hoạch đầu tư chi phí, đất đai, nhà xưởng, máy móc, từng bước ứng dụng vào thực tiễn.
Hiện HTX có 3 máy cấy đa năng, 22.500 khay để làm mạ và 2 máy sấy thóc. Để hoạt động dịch vụ phục vụ sản xuất nông nghiệp đạt hiệu quả, HTX đã bám sát sự chỉ đạo của phòng NN&PTNT huyện, xây dựng và triển khai sớm kế hoạch sản xuất theo từng mùa vụ trong năm.
Từ vụ chiêm xuân 2018 đến nay, HTX đã nhận sản xuất mạ khay cho 120 ha vùng sản xuất lúa giống của nông dân xã Xuân Vinh và Xuân Tân. Trong đó, 60 ha được HTX thực hiện cấy máy, gồm các loại giống Thiên ưu 8, Đài thơm 8, Q5, Bắc Thơm số 7, DT 37.
Theo như tính toán của HTX, gieo mạ khay, cấy máy giúp giảm chi phí khoảng 3,5 triệu đồng/ha so với cấy lúa bằng tay (cả về công lẫn giống). Ngoài ra, phương pháp này còn giúp tăng năng suất do cây mạ non phát triển, đẻ khỏe, ruộng cấy thưa nên thông thoáng ít sâu bệnh. Đây cũng là lý do giúp người trồng lúa giảm được lượng phân bón, thuốc trừ sâu giúp bảo vệ môi trường và sản sinh ra hạt thóc an toàn.
Ngoài ra, khi thực hiện gieo mạ khay cấy máy, thành viên và người dân không tốn công làm mạ, nhổ mạ lại dễ chăm sóc và vận chuyển. Chất lượng mạ tốt hơn (mạ đồng đều, cứng cây, đanh dảnh, xanh lá), rút ngắn thời gian sinh trưởng của cây lúa.
Để phục vụ việc đưa máy móc vào sản xuất, HTX làm tốt công tác điều tiết thời vụ, làm đất, thủy lợi; tích cực khuyến khích người dân dồn điền, đổi thửa. Ban Giám đốc HTX cũng chủ động liên kết với các công ty mở nhiều lớp chuyển giao tiến bộ kỹ thuật, tổ chức trình diễn các mô hình để người dân hiểu lợi ích của việc cấy máy mạ khay.
“Với mục tiêu đổi mới, ứng dụng công nghệ và phương pháp tiên tiến vào sản xuất, thời gian qua, hoạt động sản xuất của HTX Toàn Năng đã góp phần vào mục tiêu giảm phát thải khí nhà kính trong quá trình canh tác và sản xuất lúa gạo, góp phần nâng cao sinh kế, bảo vệ môi trường và ứng phó với biến đổi khí hậu”, Giám đốc Ngô Đình Sự cho biết.
![]() |
HTX đã ứng dụng khoa học để cấy lúa mạ khay |
Bảo vệ sinh thái
Song song với việc sản xuất, HTX đã đứng ra bao tiêu lúa giống và lúa thương phẩm cho các thành viên và nhân dân. Trung bình mỗi năm, HTX bao tiêu 1.400 tấn lúa giống, ngoài ra, còn cung ứng đầy đủ thuốc bảo vệ thực vật (BVTV), hướng dẫn kỹ thuật phòng trừ sâu bệnh kịp thời cho nông dân.
Nhận định đặc điểm và điều kiện tự nhiên của địa phương thích hợp với sản xuất nông nghiệp, những năm qua, HTX đã phối hợp với các cấp, các ngành triển khai thực hiện nhiều biện pháp như: Tổ chức tập huấn cho người dân về sử dụng thuốc BVTV, quản lý dịch hại tổng hợp; đẩy mạnh tuyên truyền, hướng dẫn nông dân sử dụng đúng thuốc BVTV trong danh mục cho phép và thu gom, xử lý đúng cách bao bì thuốc BVTV sau khi sử dụng để giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường.
Để ngăn chặn, hạn chế việc đốt rơm, rạ sau thu hoạch, một số biện pháp đã được HTX triển khai và áp dụng hiệu quả như: Sử dụng chế phẩm sinh học xử lý rơm, rạ, phụ phẩm ngay tại ruộng để trả lại lượng mùn, chất hữu cơ cho đất hay trồng khoai tây, ngô ngọt, ớt, bí đỏ, bí xanh… trên đất hai vụ lúa bằng phương pháp phủ rơm, rạ.
Có thể nói, dù điều kiện tự nhiên có nhiều biến đổi, song với sự năng động, sáng tạo, dám nghĩ dám làm, HTX đã góp phần tích cực vào thực hiện chủ trương đưa cơ giới hóa vào sản xuất nông nghiệp của địa phương. Không chỉ góp phần nâng cao hiệu quả kinh tế cho người nông dân, HTX còn góp phần bảo vệ môi trường sinh thái, như hạn chế tình trạng đốt rơm rạ, giảm lượng thuốc BVTV gây ô nhiễm trên đồng ruộng.
Như Yến