HTX Nông nghiệp và Dịch vụ Nam Yang hiện có 110 thành viên, sản xuất 130ha cà phê và 70ha hồ tiêu, trong đó có hơn 16ha hồ tiêu hữu cơ.
Hành trình tìm “trụ” để cây tiêu đứng vững
Năm 2014, anh Nguyễn Tấn Công (xã Nam Yang) quyết định đưa 4ha hồ tiêu của mình vào chăm sóc theo hướng hữu cơ, hoàn toàn không sử dụng thuốc bảo vệ thực vật.
 |
|
Hồ tiêu của HTX vẫn xanh tốt nhờ chăm sóc theo hướng hữu cơ, cho sản phẩm sạch và góp phần bảo vệ môi trường (Ảnh: TL) |
Thời đó, giá hồ tiêu còn cao ngất ngưởng nên hầu hết các chủ vườn ở Tây Nguyên đều không tiếc tiền của, thi nhau "đổ" thuốc bảo vệ thực vật vào vườn tiêu, "bắt" cây tiêu phải cho năng suất thật cao.
Đi ngược lại với xu thế chung của hầu hết các chủ vườn, vì vậy không ít người gọi anh Công là "gã khùng". Thế nhưng, anh vẫn quyết tâm với mục tiêu xây dựng cho riêng mình một vườn tiêu sạch, làm sao để khách hàng khó tính nhất cũng phải chấp nhận.
Tháng 8/2017, anh Công đứng ra vận động những hộ nông dân trong vùng thành lập HTX Nông nghiệp và Dịch vụ Nam Yang với 15 hộ thành viên, quy mô sản xuất 45ha hồ tiêu và 20ha cà phê.
“Vận động mọi người tham gia HTX, đưa vườn cây vào chăm sóc theo hướng hữu cơ bền vững là việc vô cùng khó. Nguyên nhân thì có nhiều, bởi không nhiều nông dân có kiến thức, am hiểu về sản xuất nông nghiệp hữu cơ; bởi thói quen canh tác thiếu bền vững, “bóc lột” đất, “bóc lột” cây trồng để có được hiệu quả trước mắt mà không nghĩ đến hậu quả dài lâu; bởi tư duy tự ngàn đời của nông dân là... sợ thất bại nên cứ làm như trước giờ cho chắc!”, anh Công nhớ lại khoảng thời gian đầu mới lập HTX.
Tháng 12/2017, anh Công đã có 1,5ha hồ tiêu được chứng nhận hữu cơ - là vườn tiêu được chứng nhận hữu cơ đầu tiên ở Gia Lai. Từ khi được chứng nhận hữu cơ, sản phẩm tiêu hạt từ vườn của anh đã có nhiều khách hàng trong nước tìm đến mua, giá bán cao gấp rưỡi, thậm chí gấp đôi giá thị trường cùng thời điểm. Bằng hướng đi mới, mạnh dạn áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật nên vườn tiêu của HTX luôn tươi tốt, “chất” và lượng đều được nâng cao.
Hiệu quả từ mô hình của anh Công và các thành viên HTX có sức lan tỏa mạnh mẽ. Ngày càng nhiều hộ nông dân trong vùng quyết định đưa vườn cây tham gia HTX, vì thấy chi phí làm hồ tiêu hữu cơ không cao hơn cách làm truyền thống, nhưng lại bán được giá cao, đồng thời còn bảo vệ môi trường, bảo vệ sức khỏe cho chính mình và cộng đồng, vườn cây lại phát triển bền vững...
“Khi tham gia HTX, tôi được hướng dẫn chuyển sang canh tác hồ tiêu theo hướng hữu cơ. Theo đó, tôi tham gia tập huấn để nâng cao kiến thức sản xuất sạch, được bao tiêu sản phẩm với giá cao hơn giá thị trường. Đồng thời, tôi được đi tham quan học hỏi kinh nghiệm sản xuất của các vườn hồ tiêu cho năng suất cao, từ đó về ứng dụng vào sản xuất vườn của gia đình”, anh Trần Công Hậu (thôn 3, xã Hải Yang) chia sẻ.
Giấy “thông hành” cho tiêu xuất ngoại
Để đảm bảo chất lượng sản phẩm, các hộ thành viên đều phải tuân thủ nghiêm ngặt sự chỉ đạo của HĐQT, sự hướng dẫn của bộ phận kỹ thuật và sự giám sát chặt chẽ của tổ kiểm soát môi trường HTX.
Theo đó, trồng tiêu phải sử dụng trụ sống, bón 100% phân chuồng đã ủ nấm Trichoderma cho hoai mục; rải vôi bột 2 - 3 lần/năm trên bề mặt vườn cây để chống nấm xâm nhập, hạn chế mầm mống gây bệnh.
Do sản xuất theo hướng hữu cơ, hồ tiêu của HTX bảo đảm mọi yêu cầu về an toàn vệ sinh thực phẩm và có chất lượng rất tốt. Hồ tiêu giữ được màu sắc, mùi thơm đặc trưng nên được khách hàng trong và ngoài nước đánh giá cao.
 |
|
Đạt chuẩn EU và USDA, sản phẩm của HTX được nhiều doanh nghiệp lớn trong nước tìm đến thu mua, chế biến và xuất khẩu (Ảnh: TL) |
Vượt qua khó khăn, mạnh dạn trong cách nghĩ cách làm, đặc biệt trong việc áp dụng các biện pháp làm tiêu hữu cơ và các tiêu chuẩn an toàn khác, HTX Nam Yang đã có những sản phẩm chất lượng cao, đưa ra thị trường với thương hiệu Tiêu Lệ Chí được khách hàng trong và ngoài nước đánh giá cao.
Điển hình như tiêu hữu cơ (sạch 600 chất) gồm tiêu đỏ, tiêu sọ, tiêu đen, tiêu xanh; tiêu sạch (sạch 30 chất) gồm tiêu đỏ, tiêu sọ, tiêu đen, tiêu xanh, tiêu xanh chuỗi, tiêu xanh sấy khô, tiêu vàng, tiêu đa màu, tiêu xanh ngâm mắm, tiêu xanh chua ngọt… và các dòng tiêu VietGAP.
Đáng chú ý, bộ 3 sản phẩm hồ tiêu đỏ, hồ tiêu sọ, hồ tiêu đen Lệ Chí được công nhận là sản phẩm nông nghiệp nông thôn tiêu biểu cấp tỉnh. Tháng 3/2019, tổ chức Chứng nhận quốc tế Control Union cấp chứng nhận hữu cơ USDA và EU cho các sản phẩm hồ tiêu của HTX.
Chủ tịch HĐQT Nguyễn Tấn Công, cho biết: HTX hiện có 16,5ha tiêu được tổ chức Control Union kiểm định độc lập và chứng nhận đủ tiêu chuẩn EU (tiêu chuẩn châu Âu) và USDA (tiêu chuẩn của Mỹ). Một số vườn cây tiêu biểu, đạt tiêu chuẩn USDA như 5ha của hộ bà Nguyễn Thị Hoa, 1,8ha của ông Nguyễn Văn Ban, hay hộ ông Đoàn Thâm với 2,5ha...
"Sắp tới, sẽ có thêm 30 ha hồ tiêu của HTX được chứng nhận đạt tiêu chuẩn USDA", anh Công vui vẻ cho biết.
Từ khi sản phẩm hồ tiêu của HTX được chứng nhận đạt chuẩn EU, USDA, có không ít doanh nghiệp lớn trong nước tìm đến thu mua, chế biến và xuất khẩu sang châu Âu, châu Mỹ như Công ty Ned Spice, Công ty Sơn Hà, Công ty Hồ Tiêu Việt...
Trong đợt xếp hạng vừa qua, sản phẩm tiêu sọ hữu cơ Lệ Chí, tiêu đỏ hữu cơ Lệ Chí, tiêu đen hữu cơ Lệ Chí của HTX Nông nghiệp và Dịch vụ Nam Yang đạt 4 sao sản phẩm OCOP (chương trình mỗi xã một sản phẩm) cấp tỉnh năm 2019.
Sau khi sản phẩm được chứng nhận OCOP, thị trường tiêu thụ đã được mở rộng. “Hiện, chúng tôi đang đầu tư hệ thống nhà máy sản xuất, chế biến, nâng cấp mẫu mã sản phẩm để tham gia đánh giá, phân hạng sản phẩm OCOP cấp quốc gia năm 2020”, Chủ tịch HĐQT Nguyễn Tấn Công chia sẻ.
Đức Nguyễn
